Աչալուրջ լինելու մասին

Մի անգամ, երբ հայր Արսենը դեռ Կանոպոսում էր բնակվում, Հռոմից մի մեծահարուստ իշխանի կույս դուստր եկավ տեսնելու հայր Արսենին: Կույսին ընդունեց եպիսկոպոսապետ Թեոփիլոսը, և աղջիկն աղաչեց նրան համոզել ծերին` ընդունելու իրեն: Եվ հայր Թեոփիլոսը գնաց ծերի մոտ, աղաչեց նրան և ասաց. «Մի կույս է եկել, որը Հռոմի սենատորներից մեկի աղջիկն է և կամենում է Ձեզ տեսնել և օրհնվել Ձեր կողմից»: Հայր Արսենը չհամաձայնեց ընդունել նրան: Եվ երբ Թեոփիլոսը աղջկան ասաց, որ ծերը չհամաձայնեց ընդունել իրեն, աղջիկը հրամայեց պատրաստել երիվարը` այսպես ասելով. «Հավատում եմ Աստծուն, որ կտեսնեմ նրան, որովհետև չեկա այստեղ մարդ տեսնելու, իմ քաղաքում էլ մարդիկ շատ կան, այլ եկա մարգարե տեսնելու»: Եվ երբ եկան ծերի խցի կողմը, Աստծո շնորհով ծերը նրանց հանդիպեց դրսում, իսկ աղջիկը նրան տեսնելուն պես ընկավ նրա ոտքերը: Նա բարկությամբ վեր  բարձրացնելով՝ նայեց նրան և ասաց. «Եթե իմ երեսն ես կամենում տեսնել, ահա՛ տեսար»: Իսկ աղջիկն ամոթից չնկատեց նրա դեմքը: Ծերն ասաց նրան. «Չե՞ս լսել իմ գործերի մասին, քանզի դա է կարևոր տեսնել: Ինչպե՞ս համարձակվեցիր ծովը կտրել­անցնել, չգիտե՞ս, որ կինարմատ ես և քեզ վայել չէ գնալ այս ու այն կողմ: Հիմա էլ թերևս վերադառնաս Հռոմ և ասես ուրիշ կանանց, թե` տեսա Արսենիոսին, և ծովով ճանապարհ ցույց տաս նրանց, որ գան ինձ մոտ»: Նա պատասխանեց. «Եթե Աստված կամենա, ոչ մեկին թույլ չեմ տա գալ այստեղ, դու միայն աղո՛թք արա ինձ համար և միշտ հիշի՛ր ինձ»: Ծերն ասաց կնոջը. «Ես կաղոթեմ Աստծուն, որպեսզի ջնջի՛ քո հիշատակն իմ սրտից»: Այս լսելով` աղջիկը հեռացավ խռովված: Երբ քաղաք եկավ, սկսեց տրտմությունից ջերմել: Եպիսկոպոսապետին տեղեկացրին, թե այն կույսը հիվանդ է: Հայր Թեոփիլոսը, գալով նրա մոտ, հարցրեց, թե ինչն է ցավում: Եվ նա ասաց. «Երանի եկած չլինեի այստեղ, քանզի երբ ծերին ասացի, թե` հիշի՛ր ինձ,  նա ասաց` կաղոթեմ Աստծուն, որ քո հիշատակը ջնջի իմ սրտից,   և ահա ես տրտմությունից մեռնում եմ»: Եպիսկոպոսապետն ասաց. «Չգիտե՞ս, որ կինարմատ ես, իսկ թշնամին կանանց միջոցով է պատերազմում սրբերի դեմ. դրա համար էլ ծերն ասաց այդ խոսքը, բայց քո հոգու համար հանապազ աղոթք է անում»: Եվ առողջացան կույսի խորհուրդները, և ուրախությամբ  վերադարձավ իր տեղը:

«Սուրբ հայրերի վարքն ու կենցաղավարությունը» գրքից, Հատոր Ա, Էջմիածին 2016