«Ես եմ քո Տեր Աստվածը, որ քեզ հանեցի եգիպտացիների երկրից՝ ստրկության տնից: Ինձնից բացի այլ աստվածներ չպիտի լինեն քեզ համար» (Ելք 20:2-3): Այս պատվիրանը տասը պատվիրաններից առաջինն է՝ տրված Աստծու կողմից Մովսես մարգարեին Սինա լեռան վրա: Պատվիրանն արգելում է բազմաստվածությունը և ընդգծում, որ Տեր Աստվածը մեկն է, և չկան այլ աստվածներ Նրանից բացի (Երկրորդ Օրենք 6:4; Հովհ. 17:3; Ա Կորնթ. 8:4-6): Այս պատվիրանի կատարումը հիմնված է ճշմարիտ հավատքի վրա, որը և հանդիսանում է հոգևոր կյանքի հիմքը: Հավատքով ոչ միայն սկզբնավորվում է Աստծու և մարդու հարաբերությունը, այլև նրանով է պայմանավորված հոգևոր կյանքի ողջ ընթացքը:
«Ես եմ Տերը», այսինքն՝ իրավունք ունեմ պատվիրելու, հնազանդություն պահանջելու: Աշխարհում շատ տերեր կան, բայց ամենակարող Տերը մեկն է, որի առաջ խոնարհվում են ամենազորեղ կամքերը. Նա կարող է լեռները շարժել, հզոր հակառակությունները կործանել, Նա վեհագույնն է, Նրան են լսում բոլորը, Նրան է հնազանդվում ամեն ինչ, ուստի և Նա է բոլորին հրամայողը. «Ես եմ առաջինը և ես եմ վերջինը, ինձնից բացի ուրիշ Աստված չկա» (Եսայի 44:6): «Որովհետև ամեն բան նրանից է, ամեն բան գոյություն ունի նրանով ու նրա համար: Նրան փառք հավիտյանս: Ամեն» (Հռոմ. 11:36): «Ես եմ Տերը», Ես եմ անվերջը, անբավելին: Այս բառը որոտի հնչյուն ունի, ուստի երկյուղ ունեցիր, ո՛վ մարդ, քանի որ Իմն ես: Սրան հետևում է անմիջապես և այն, թե՝ «Ես եմ քո Տեր Աստվածը», ուստի ուրախացիր, ո՛վ մարդ, որովհետև Ես քոնն եմ: Ի՜նչ քաղցր, ի՜նչ անուշ է հնչում՝ «քո Աստվածը» արտահայտությունը: «Տեր» խոսքով մինչև գետին խոնարհեցնում է մեզ, իսկ «քո Աստվածը» նորից բարձրացնում է մինչև հայրական ջերմ, սիրով լի սիրտը: Ես եմ քո Տեր Աստվածը, այսինքն՝ քեզ համար կամ Ես, քո երջանկությունը Իմ հոգացությունն է, Իմ նպատակը քո երանությունն է:
Աստված Իր սերը հիշեցնելուց հետո միայն հայտարարում է Իր կամքը, նախ՝ հողն է պատրաստում և ապա՝ սերմերը ցանում սրտի մեջ: Աստծու պահանջած սիրո առաջին նշանը հայտարարված է առաջին պատվիրանի մեջ՝ «Ինձնից բացի այլ աստվածներ չպիտի լինեն քեզ համար»:
«Քեզ համար չպիտի լինեն այլ աստվածներ», այսինքն՝ չլինեն օտար իշխանություններ, որոնց առաջ մենք խոնարհվենք, չլինեն օտար տերեր, որոնց ստիպված լինենք լսել, չլինի այլ բարիք, որին մեր սիրտը կհակվի: Ո՛չ մի իշխանություն, ո՛չ մի տեր, ո՛չ մի բարիք Աստծուց բարձր չպիտի դասենք, որովհետև Նա է ամենաբարձր իշխանությունը, ամենամեծ զորությունը, Նա է ամենահարուստ Տերը, ամենաթանկագին բարիքը: Նա է միակ ճշմարիտ, միակ զորավոր, միակ կենդանի Աստվածը:
«Ինձնից բացի այլ աստվածներ չպիտի լինեն քեզ համար», որովհետև «Մարդ չի կարող երկու տիրոջ ծառայել» (Մատթ. 6:24): «Ես եմ Տեր Աստվածը»,- ասում է Նա Եսայու մարգարեությունում,- «սա է Իմ անունը, Իմ փառքը ուրիշին չեմ տա, ոչ էլ Իմ քաջությունը՝ կուռքերին» (Եսայի 42:8): Առաջին այս պատվիրանը հիշեցնում է, որ պետք է պաշտենք Արարչին, այլ ոչ թե՝ արարածներին, և Աստծու նկատմամբ իրական սերն է հանդիսանում ոչ միայն առաջին, այլ նաև մյուս պատվիրանների կատարման գրավականը: Միտքը լուսավորող և սիրտը ջերմացնող պատվիրանն այն ուղեցույց աստղն է, որ մարդուն ցույց է տալիս Երկնքի Արքայության ճանապարհը: «Երանի նրանց, ովքեր անբիծ ուղի են բռնել, և ընթանում են Տիրոջ օրենքով»,- ասում է սաղմոսերգուն (Սաղմ. 118:1): «Քո օրենքը սիրողները մեծ խաղաղության մեջ են, և նրանց համար չկա գայթակղություն» (Սաղմ. 118:165): Առաջին պատվիրանը մարդու հոգևոր հայացքն ուղղում է առ Աստված և ասում նրան՝ թող Աստված լինի քո մտքերի և գործողությունների կենտրոնում: Աստծուն ճանաչելը համարիր ամենաթանկ ճանաչումը, Նրա կամքը՝ բարձր հեղինակություն, Նրան ծառայելը՝ կյանքի կոչում:
Հովհաննես աստվածաբան առաքյալն ասում է, որ «Աստված սեր է» (Ա Հովհ. 4:8): Մեր հարաբերությունները Աստծու հետ հիմնված է փոխադարձ սիրո հիման վրա: Երկնավոր Հայրը մեզ բոլորիս սիրում է կատարյալ սիրով: Այդ սիրո պտուղները քրիստոնյաները կարող են ընդունել միայն այն ժամանակ, երբ ամբողջ էությամբ սիրեն Աստծուն: «Աստծո հանդեպ մեր սերն արտահայտում ենք Նրա պատվիրանները գործադրելով: Իսկ Նրա պատվիրանները գործադրելը դժվար չէ» (Ա Հովհ. 5:3):
Կազմեց Գայանե Սուգիկյանը