19 Մարտ, Գշ, Մեծ պահքի ԼԷ օր

Գրքեր

«Ճամփորդելը քրիստոնյայի համար ուխտ է և առաքելություն»

Հայի անկոտրուն ոգին դարերի պատմության իր շղթան անցավ խաչի ճանապարհով: Պատմության էջերից դասեր քաղելով՝ նա չի կարող մոռանալ, որ իր մեծ պարտությունների և կորուստների հետևանքը մշտապես եղել է անմիաբանությունն ու ներքին պառակտումները: Ուստի, երբ այդ ոգին միաբանվեց, չուշացավ նաև սպասելի պտուղը. 24 տարի առաջ սիրո միաբանության ոգուց ծնունդ առավ անկախությունը, և նա իր ուղին սկսեց ընթանալ ազատության դրոշը ձեռքին: Անկախության տոնը պարտավորեցնում է, որ Երկնքի անփոխարինելի պարգևը՝ անկախությունը, հնարավոր է պահպանել և ամրապնդել միայն սիրո և հավատքի շուրջ ազգովի միաբանությամբ՝ հաղթանակներ գրանցելով այն մարտահրավերների դեմ, որ գալիս են ջլատելու և աղավաղելու հայի ազգային և քրիստոնեական դիմագիծը:

Անկախության՝ ազգային միաբանության տոնից մեկ օր առաջ՝ սեպտեմբերի 20-ին, Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու համայնքն ԱՀԹ առաջնորդական փոխանորդ գերաշնորհ Տեր Նավասարդ արքեպիսկոպոս Կճոյանի հայրական օրհնությամբ և հոգևոր հովիվ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյանի գլխավորությամբ մեկնեց ուխտագնացության՝ իր աղոթքներում առավելապես հիշելով հայոց երկիրն ու հայոց բանակը: Ուխտավորների ուղին հասավ դեպի Հայաստանի հյուսիս: Լոռվա աշխարհի բարձր սարերն՝ աշնանային գույներով զգեստավորված, հայ ուխտավորին իրենց վեհությամբ Ամենավեհի մասին էին խորհել տալիս: Նրանք խոնարհաբար կրում էին Լոռվա մեծագույն հարստությունները: Այդ հարստություններից երկուսը՝ Հաղպատի և Սանահինի վանքերը, հյուրընկալեցին իրենց ուխտավորներին:

Լոռվա աշխարհն ակամայից հիշեցնում էր մեծ բանաստեղծ՝ Հովհաննես Թումանյանի քառյակներից հետևյալ երկտողը.

Տիեզերքում աստվածային մի ճամփորդ է իմ հոգին.

Երկրից ացնվոր, երկրի փառքին անհաղորդ է իմ հոգին:

Հաղպատի Սբ. Նշան եկեղեցում ուխտավորները մասնակցեցին Սուրբ և Անմահ Պատարագի: Պատարագիչը Հաղպատավանքի նորանշանակ վանահայր Տեր Ղազար քահանա Թորոսյանն էր, ով քարոզին պատգամեց, որ ուխտավորաբար եկեղեցի գալը և աղոթելն իմաստավորվում է, երբ փորձում ենք այդ ամենի միջոցով ճանաչել Աստծուն: «Ամեն մի ուխտավոր իր հոգու խորքում մի երազանք և ցանկություն ունի: Շատ հաճախ մարդը սխալմամբ այնպիսի բան է խնդրում, որ խոչընդոտ է հանդիսանում նրա ճանապարհին: Աստված նայում է մարդու ոչ թե արտաքինին, այլ սրտին և գիտի, թե ինչ է անհրաժեշտ մեզանից յուրաքանչյուրին»,- ասաց Տեր Հայրը:

Սբ. Պատարագի ընթացքին եկեղեցու ավագ խորանի պատին պատկերված Քրիստոսի մարդասեր հայացքը դիպչում և թափանցում էր յուրաքանչյուրի սրտի խորքը: Ամենափրկիչը բացի ունկնդիր լինելուց, Իր ներկայությամբ և կենաց խոսքով մխիթարում, զորացնում և ուրախություն էր պատճառում բոլոր ներկաներին: Ուխտավորն իր ակնապիշ հայացքով կարծես այն նույն խոսքերն ասեր, որ ասաց Պետրոս առաքյալը Քրիստոսին. «Տե՛ր, ո՞ւմ մոտ գնանք, հավիտենական կյանք տվող խոսքերը Դո՛ւ ունես: Մենք հավատացինք ու իմացանք, որ Դո՛ւ ես Քրիստոսը՝ Աստծո Սուրբը» (Հովհաննես 6:68-69):

Սիրո ճաշից հետո Տեր Ղազարն ուխտավորներին ներկայացրեց Հաղպատավանքի և նրանում դարեր շարունակ պահվող այն Սուրբ Խաչի պատմությունը, որի մեջ զետեղված է Քրիստոսի խաչափայտից մի մասունք: Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու ուխտավորները հնարավորություն ունեցան մոտենալու և օրհնություն ստանալու այդ օրհնաբեր մասունքից:

Հաջորդ ուխտատեղին Սանահինի վանական համալիրն էր, որտեղ ևս ուխտավորները Տեր Գրիգորի գլխավորությամբ աղոթեցին առ Աստված հանուն հայոց երկրի և բանակի զորացման: Աղոթքից հետո Տեր Հայրն ասաց. «Հայրենասիրությունը խոսքով չէ, որ արտահայտվում է, այլ այն գործ է, սիրո մի դրսևորում, պատվիրանապահություն, քանի որ քրիստոնյան կոչված է սիրելու իր հայրենիքը, իր եկեղեցին և իր նմանին: Հայրենասիրության վառ օրինակները սահմանին կանգնած մեր զինվորներն են: Սեր ունենանք, նվիրում և ներելու կարողություն և թող Աստված խաղաղություն պարգևի մեզ բոլորիս, որին և իրապես արժանանանք մեր ապրած կյանքով»:

Մեծ էին ուխտավորների տպավորությունները, նրանցից մեկն արտահայտվեց՝ ասելով, որ կարծես աշխարհի կենտրոնում լինեի, իսկ տիկին Նինան անմիջական զգում էր վանքի պատերի կենդանի լինելը, նրանց շնչառությունը և այն պատմությունը, որ նրանք կրում էին իրենց մեջ: Սուսաննայի համար հստակ է այն, որ ճամփորդելը քրիստոնյայի համար ուխտ է և առաքելություն:

Քրիստոնյայի նեղ ճանապարհը երկրից դեպի Երկինք ընթացող իմաստավորվում է ուխտի ճանապարհներով՝ նպատակակետ ունենալով հասնել փրկության տապանին՝ եկեղեցուն՝ այն Դռանը, որից ներս մտնողը կփրկվի (Հովհաննես 14:6). հնարավոր չէ արժանանալ փրկության՝ հեռու գտնվելով եկեղեցի տանող ճանապարհներից: Ճանապարհը մատնանշեց մեր Տերը. «Ես եմ ճանապարհը, ճշմարտությունը և կյանքը» (Հովհաննես 14:6), իսկ փրկության հետ կապված ասաց, որ կփրկվի միայն նա, ով հավատա Իրեն, մկրտվի և ապա հաղորդվի կենարար Մարմնին ու Արյանը (Մարկոս 16:16, Հովհաննես 3:18):

Սուրբ Սեղանի առջև միաբանվածներն անշուշտ գիտեին, որ Աստված է աղբյուրը սիրո, միության և ազատության.

Ո՜ր անճառ Մին, որ ամենին միացնում ես մի կյանքում,

Ամեն կյանքում ու երակում անտես, անկեզ բորբոքում,-

Ողջ ազատ են ու հարազատ էս աշխարհքում Քեզանով

Ողջ Քո մեջ՝ անմա՜հ, անվերջ՝ Քեզ են երգում Քո ձենով… (Հովհաննես Թումանյան)

 

Կարինե Սուգիկյան

21.09.15
ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․