«Մեր կյանքի օրերի թիվն է յոթանասուն տարի կամ առավելագույնը՝ ութսուն տարի… Ինձ ցույց տուր Քո Աջը և սրտով խոնարհներին՝ Քո իմաստությունը» (Սաղմոս 89:10, 12):
Սաղմոսերգուն փաստում է, որ մարդկային կյանքն այնքան էլ երկար չէ և բոլորի փափագն է կյանքի յուրաքանչյուր օրն ապրել առողջ և երջանիկ: Ս. Գիրքն իր ընթերցողներին քայլ առ քայլ բացահայտում է առողջության բանաձևը: «Եվ Աստված Ինքը, որ խաղաղություն է պարգևում, թող կատարելապես սրբի ձեզ, և ձեր ամբողջ էությունը՝ հոգի, շունչ և մարմին, անարատ պահի մինչև մեր Տիրոջ՝ Հիսուս Քրիստոսի գալստյան օրը» (Ա Թեսաղոն. 5:23): Ծննդոց գրքում կարդում ենք, որ մեղանչումից հետո մարդը կորցրեց աստվածային ներկայությունը, որ ուներ դրախտում, արդյունքում աշխարհ եկան հիվանդությունները: «Արդարև, թեպետև բոլոր մարդիկ մեղանչեցին և զրկված են մնում Աստծո փառքից, սակայն Աստված արդարացնում է նրանց ձրիաբար Իր պարգևած շնորհով, Քրիստոս Հիսուսի փրկագործության միջոցով» (Հռոմ. 4:23-24): Միայն Քրիստոսի փրկարար զոհաբերության շնորհիվ մարդը, հոգևոր ծնունդ ունենալով, փրկության հնարավորություն ունեցավ: «Մեր մեղքերն Ի՛նքը կրեց Իր մարմնով՝ խաչի վրա, որպեսզի մեղքի տիրապետությունից ազատված արդարության համար ապրենք մենք» (Ա Պետրոս 1:24):
Սովորաբար առողջ ապրելակերպին ձգտող անձը փորձում է ճիշտ սննդակարգի հետևել, մարմնամարզությամբ զբաղվել: Գաղտնիք չէ, որ մարդը կազմված է ոչ միայն մարմնից, այլ նաև անմահ հոգուց: Ինչպես մարմինը, այնպես էլ հոգին խնամքի և հոգատարության կարիք ունի: Տիրոջ կամքն է, որ յուրաքանչյուր ոք առողջ հոգի ունենա, իսկ հոգու առողջությունն անմիջականորեն բարերար ազդեցողություն է թողնում մարմնի վրա, որ Ս. Հոգու տաճար է համարվում: «Մարդն իր մարմնով նման է այրվող մոմի: Մոմը, վառվելով, հանգչում է, և մարդն էլ, մահկանացու լինելով, մահանում է: Բայց մարդու հոգին անմահ է, այդ պատճառով մեր խնամքն ավելի շատ պետք է ուղղվի հոգուն և ոչ մարմնին. «Ի՞նչ օգուտ, եթե մարդ ամբողջ աշխարհը շահի, բայց իր կյանքը կորցնի» (Մարկոս 8:36)»,- ասել է Ս. Սերաֆիմ Սարովսկին: Հոգու խնամքին է ուղղված աստվածպաշտությամբ մարզվելը. «Ինքդ քեզ մարզիր աստվածպաշտությամբ ապրելու, որովհետև եթե մարմնի մարզումներն օգտակար են որոշ բաների համար, ապա աստվածպաշտությունն ամեն ինչի համար է օգտակար, քանի որ խոստանում է կյանք տալ թե՛ այս, թե՛ հանդերձյալ աշխարհում» (Ա Տիմոթեոս 4:8): Մարմնամարզությամբ զբաղվողը քաջատեղյակ է, որ առանց համբերության և շարունակական ջանքերի չի կարող լավ արդյունքներ ունենալ, առավել ևս եթե անձը զբաղվում է որևէ սպորտաձևով և փորձում է այդ ասպարեզում հաջողություններ ունենալ: Նույնն է պարագան, երբ մարզվում ենք աստվածպաշտությամբ, բայց այս դեպքում նախանձախնդիր և ջանասեր հոգին երկակի օգուտ է ունենում:
Սրբերի վարքագրությունն ու կենցաղավարությունը վկայում է այն մասին, թե նրանց համար որքան առաջնային է համարվել հոգին. «Եղբայրներից ոմանք նեղություն ունեցան իրենց տեղում և կամենալով թողնել տեղը՝ գնացին հայր Ամոնի մոտ, իսկ ծերն այդ ժամանակ նավակի մեջ էր: Տեսնելով նրանց գետի եզերքով ընթանալիս՝ նավորդներին ասաց. «Հանե՛ք ինձ ցամաք»: Եվ կանչելով նրանց իր մոտ՝ ասաց. «Ես եմ Ամոնը, որի մոտ դուք կամենում եք գնալ»: Եվ մխիթարելով նրանց՝ դարձրեց նորից իրենց տեղը, որովհետև նրանց հոգուն վնասող ոչինչ չկար, այլ զուտ մարդկային նեղություն էր»:
Նա, ով մարմնավոր ջանք է գործադրում Ս. Գրքի ընթերցանությամբ հոգին մարզելու, այդպիսի մեկը, ըստ Ս. Եփրեմ Ասորու, կպահպանի իր մաքրությունը: Ս. Հովհան Ոսկեբերանը նշում է, որ պահքը հոգու և ոչ թե մարմնի մարզում է, եթե մարմնի մարզում լիներ, կսներ մարմինը. «Քանի որ պահքը հյուծում է մարմինը, ապա այն չի կարող մարմնի մարզում համարվել: Մարմնի մարզումը կապված լինելով մեծ ջանքերի հետ մեծ օգուտ չի բերում՝ ի տարբերություն հոգու մարզման, որ բերում է անփոխարինելի և մեծ օգուտ: Երկրորդ մարզումը պտուղներ է բերում թե՛ այս և թե՛ այն կյանքում»:
Այսպիսով, աստվածպաշտությամբ մարզվենք, մեր հոգին սնելով Աստծո խոսքով, պահեցողությամբ և բարի գործերով, քանի որ բարեպաշտությունն ամեն ինչում է օգտակար, այն ունի ներկա և ապագա կյանքի խոստումը, այն ամրապնդում է առողջությունը, քանի որ բարեպաշտ մարդը չի վնասում իր առողջությունը մեղքերով և մոլություններով:
Կարինե Սուգիկյան