Գրքեր

«Եթե ապրում ենք, Տիրոջ համար ենք ապրում»

Ինչպես եղանակն է փոփոխական՝ մեկ տաք է, պարզ, մեկ՝ ցուրտ, անձրևոտ, մառախլապատ կամ փութորկուն, այդպես է և մարդկային կյանքում, մարդու հոգին մեկ խաղաղ է, ուրախ ու ջերմ, մեկ՝ անհանգիստ, հուսահատ ու սառը: Եկեղեցու հայրերը նշում են, որ մարդու հոգին խաղաղվում է, ջերմանում և ուրախություն ապրում, երբ հաղորդակցվում է իր Արարչի հետ: Իսկ հակառակ պարագայում, երբ հոգին հակված չէ աղոթքի և առաքինաբար ապրելու, ապա ուժասպառ է լինում՝ ծանր վիճակում հայտնվելով: Հոգու անպտղությունն ու սառնությունը, ըստ հայրաբանության, կախված է հենց իրենից՝ մարդուց և նրա անփութությունից, չարի հարձակումից, նաև՝ Աստծո թույլատու կամքից: Մարդը կորցնում է Աստծո պարգևած շնորհները, երբ ապրում է մեղսալից կյանքով, իսկ զղջում ապրող հոգին իր մեջ վառ է պահում աստվածային սիրո հուրը և ջանք թափում, որ այն չմարի: Ինչպես նշում են եկեղեցու հայրերը՝ հոգու տրտմությունը, սառնությունը երբեմն չարից է լինում: Երբ չարը տեսնում է, որ միտքն աղոթում է առանց սրտի, փորձության է ենթարկում մարդուն, իսկ երբ հոգին լի է ջերմեռանդությամբ, չարը հիշեցնում է, թե՝ պետք է այս կամ այն գործն անի, ինչ-որ մեկին այցելության գնա կամ էլ բարկության է դրդում մարդուն՝ հոգու ջերմեռանդությունը մարելով: Ս. Հովհաննես Սանդուղքն ասում է, որ եթե մենք հետևենք չարի խորամանկություններին, ապա կտեսնենք, որ նա շատ հաճախ բարձր ծիծաղում է մեզ վրա, օրինակ՝ երբ հագեցած ենք կերակրով, այդ ժամանակ նա մեզ մոտ աղոթքի հանդեպ ջերմեռանդություն է արթնացնում, իսկ երբ պահք ենք պահում, մոլության մեջ է գցում, որպեսզի տրվենք հաճույքներին: Մյուս կողմից էլ հոգու մեջ սառնություն է գցում, ցանկանում հեռու պահել առաքինություններից՝ դրանք համարելով ձանձրալի: Իսկ երբ այս ամենը չի հաջողվում նրան, փորձում է մարդուն թերահավատության ու հուսահատության մեջ գցել՝ հոգին ճնշելով ու մահվան տանելով: Իսկ Աստված մարդուն զրկում է մխիթարությունից, երբ մարդն սկսում է իր մասին մեծ կարծիք ունենալ, փառամոլության մեջ ընկնել, Նա մարդուն վերաբերվում է այն մոր նման, որը երեխայի ձեռքից վերցնում է շաքարը՝ նրա հիվանդության պատճառով: Երբեմն Աստված մարդուն զրկում է մխիթարությունից առանց որևէ մեղքի պատճառի՝ նպատակ ունենալով հոգին մաքրել ամեն անմաքրությունից՝ ամրացնելով առաքինությունների, առավել ևս խոնարհություն ու համբերության մեջ: Աստված Իր առատ ու քաղցր մխիթարությունները սովորաբար պարգևում է այն հոգիներին, որոնք նոր են դարձել դեպի Իրեն, որոնք դեռ թույլ են և որոնց ոչ թե պինդ կերակուր, այլ կաթ է անհրաժեշտ, որպեսզի այդ քաղցրությամբ առավել մոտենան Իրեն՝ հեռու մնալով մարմնական հաճույքներից: Իսկ երբ նրանք առաջադիմում են հոգևոր կյանքում, Աստված աստիճանաբար ետ է վերցնում նրանցից այդ քաղցր մխիթարությունները, որպեսզի Իրեն մոտենան ոչ թե հանուն այդ մխիթարությունների, այլ հանուն Իրեն: Տերն Իր իմաստությամբ աստվածահաճո հոգիներին մե՛կ մխիթարություններով է ամրացնում, մե՛կ վերցնում է դրանք, որպեսզի սեփական փորձով ճանաչեն իրենց թուլությունը և առավել գնահատեն աստվածային մխիթարության գինը: Աստված բարեպաշտ անձանց վերաբերում է այն այգեպանի նման, որը նուրբ բույսերը հաճախ ջրում է, պահպանում ցուրտ քամուց, իսկ ավելի ամուր բույսերին բաց է թողնում քամու և ցրտի առջև, որպեսզի քամու տատանումներից ավելի խորը արմատ գցեն, ամրանան և ավելի կանաչեն: Հետևաբար, մեղանչում են նրանք, ովքեր, մխիթարական զգացում չունենալով, մտածում են, որ իրենց աղոթքներն ու բարի գործերը ոչ մի արժեք չունեն Աստծո առաջ, որ իրենք ամբողջովին մոռացվել են Նրա կողմից: Բոլոր սրբերն էլ ենթարկվել են հոգևոր սառնության և հաստատել, որ իրենց սերն Աստծո հանդեպ երբեք այդքան չի փորձվել, մաքրվել ու ամրացել, որքան զգացումների մեծ պայքարում: Մի օր Ս. Անտոն Մեծն ընկավ հուսահատության մեջ և չգիտեր, թե ինչպես ազատվեր դրանից: Մտածմունքների մեջ քայլելով անապատով՝ հեռվում տեսնում է ինչ-որ մեկի, որ աղոթք էր անում, հետո անցնում ձեռքի աշխատանքի, ապա՝ նորից աղոթքի և աշխատանքի: Ս. Անտոնը հրեշտակի էր տեսել, որն իր օրինակով ցույց էր տալիս նրան, թե ինչպես է հնարավոր աղոթքի և որևէ զբաղմունքի հերթափոխությամբ ազատվել հուսահատությունից: Իսկ աբբա Դորոթեոսը հոգու անզգայության և սառնության դեպքում օգտակար է համարում Ս. Գրքի և եկեղեցու հայրերի սրտաշարժ խոսքերի ընթերցումը, մահվան, ահեղ դատաստանի և հավիտենական տանջանքների մասին մտածելը:

Կյանքի հանգամանքների և զգացումների փոփոխության դեպքում մարդը պետք է պահպանի դեպի Աստված ընթանալու ձգտումը, բարեպաշտությունն ու հոգու հանգստությունը: Թեկուզ շուրջբոլորը փոթորիկ լինի, Քրիստոսի հետևորդը պետք է ամուր լինի և աստվածային սիրո մեջ չսասանվի, ինչպես նավի կողմնացույցն է ուժեղ փոթորկի ժամանակ պահպանում իր ուղղությունը դեպի բևեռ: Քրիստոսի հետևորդն իր հիշողության մեջ պետք է վառ պահի Պողոս առաքյալի հետևյալ խոսքերը. «Եթե ապրում ենք, Տիրոջ համար ենք ապրում, և եթե մեռնում ենք, Տիրոջ համար ենք մեռնում» և «Ուրեմն ո՞վ կարող է բաժանել մեզ Քրիստոսի սիրուց» (Հռոմ. 14:8; 8:35):

 

Կազմեց Կարինե Սուգիկյանը

 

28.01.20
ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․