Կատարյալ առաքինության մասին

Մի անգամ հայր Պալատիոսի մոտ եկավ մի իշխան, քանզի շատ էր ցանկանում տեսնել նրան այն բարի համբավի համար, որ տարած­ված էր նրա մասին: Նա իր հետ բերեց նաև մի արագագիր դպիրի ու նրան ասաց. «Ես կմտնեմ հոր մոտ, իսկ դու նստի՛ր դռան մոտ և ստուգությամբ գրի՛ առ նրա բերանից ելնող բոլոր խոսքերը»: Մտավ Լավոս իշխանը (այսպես էր նրա անունը) հայր Պալատիոսի տուն և ասաց նրան. «Օրհնի՛ր, հա՛յր, աղոթի՛ր ինձ համար, որովհետև բա­զում մեղքեր եմ գործել»: Ծերը նրան ասաց. «Անմեղ է միայն Աստ­ված՝ Հիսուս Քրիստոս»: Իշխանը հարցրեց. «Ստո՞ւյգ է, հա՛յր, որ ամեն մեղքի համար դատվելու ենք»: Ծերն ասաց. «Գրված է. «Կհա­տուցե՛ս ամեն մեկին ըստ իր գործերի» (Առակ. ԻԴ 12, Մատթ. ԺԶ 27)»: Իշ­խանը նրան ասաց. «Մեկնի՛ր ինձ այդ խոսքը»: Ծերն ասաց. «Խոսքն ինքնին պարզ և հայտնի է, սակայն դու խոհեմաբար լսի՛ր: Վշտաց­րիր քո եղբորը` սպասիր փոխարենն ստանալու Աստծուց, զրկեցիր նկունին և խեղդեցիր աղքատին, ատյանում անիրավ բերան բացեցիր, տնանկին ամաչեցրիր, ուղիղ չդատեցիր և չքննեցիր, սուտ վկայեցիր, աչառություն արեցիր հարուստի նկատմամբ, կեղծեցիր արդարու­ թյունը, օտար ամուսնու հարկը մտար, սուտ երդում տվեցիր, հայրերի սահմանները շարժեցիր, որբերի ունեցվածքն ու իրավունքը խլեցիր, այրիներին նեղեցիր, այստեղի փափկությունն ու համադամությունը գերադասեցիր հավիտենականից, այսպիսի և սրա նման բաներ արե­ցիր, սպասիր դրանց հատուցումն ստանալու, քանզի ինչ ցանես, այն էլ կհնձես: Նույնպես, եթե բարի բան ես արել, ակնկալիր, որ հարյու­րապատիկ վարձ կստանաս, քանզի ասված է. «Յուրաքանչյուրին դու կհատուցես ըստ իր գործերի» (Առակ. ԻԴ 12, Մատթ. ԺԶ 27): Եվ եթե սրանք մտքումդ միշտ հիշես քո կյանքի բոլոր օրերում, կկարողանաս փախ­չել քո բազում մեղքերից»: «Եվ ի՞նչ պետք է անել, հա՛յր»,– հարցրեց իշխանը: Ծերը պատասխանեց. «Միշտ մտքումդ պահիր բարիքները` անհատնում ու անփոփոխ, ուր ո՛չ գիշեր կա, ո՛չ մեղքերի խավար, ո՛չ ուտել կա, ո՛չ ըմպել, ո՛չ ննջել և ո՛չ էլ քուն, որ դրացի է մահվան: Ո՛չ կերակուրներ կան և ո՛չ տկար բնությանս ծառաներ, ուր ո՛չ ախտեր կան, ո՛չ ցավեր, ո՛չ խոցեր, ո՛չ բժիշկ և ոչ էլ հիվանդությունների դե­ղամիջոցներ: Ուր չկան դատ ու դատավոր, ատյաններ ու հավաքատե­ղիներ, ոչ էլ ինչքի չար իշխանություն, որ պատճառն է պատերազմ­ների և արմատը թշնամության: Այն երկիրն է ողջերի և բնակատեղին արդարների, Աստծո պատվելիների վայրը, որտեղ չկա մեղքերի դառը մահը, այլ բոլոր ողջերի և փրկվածների համար` ճշմարիտ կյանք, որ մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսի մեջ է»: Այս ամենի վրա հառաչեց իշխանն ու ասաց. «Հիրավի այդ ամենն այնպես է, ինչպես ասացիր, հա՛յր»: Եվ մեծապես շահեց, քանզի հոգով շինվեց, և ուրախությամբ գնաց իր տունն ու գոհացավ Աստծուց: 

«Սուրբ հայրերի վարքն ու կենցաղավարությունը» գրքից, Հատոր Ա, Էջմիածին 2016