Ֆիլմերի քննարկում, որ երիտասարդների առջև բաց արեց մնայուն երջանկության բանաձևը

Հունիսի 8-ին Հայ Առաքելական Սուրբ եկեղեցին նշեց Հոգեգալստյան տոնը: Սուրբ Երրորդության երրորդ անձը՝ Սուրբ Հոգին, Իր շնորհներն է բաշխում քրիստոնյաներին  մկրտությունից ի վեր: Տոնի հիշեցումներից է՝ աստվածային շնորհները գործածել ի փառս Աստծու: Այս պատգամին հետևողները կյանքի բոլոր՝ այդ թվում նաև արվեստի բնագավառում, բարի պտուղներ են տալիս և աստվածահաճո գործեր արարում:

Զորավոր Ս. Աստվածածին եկեղեցու «Զորավոր» երիտասարդաց միության հերթական՝ հունիսի 8-ի բանախոսության թեման կինորավեստն էր: Սուրբ Պատարագի ավարտին երիցատան դահլիճում երիտասարդաց միությունը, «Եկեղեցին մենք ենք» ծրագրի շրջանակներում, հյուրընկալել էր դերասանուհի, «Արև երեխաներ» ՀԿ-ի «Արևի» թատրոնի  գեղավեստական ղեկավար և գլխավոր ռեժիսոր Արևիկ Յայլոյանին: Հանդիպումը, երիտասարդաց միության հոգևոր պատասխանատու Տեր Վահան քահանա Առաքելյանի գլխավորությամբ, սկսվեց «Տերունական աղոթք»-ով: 

«Մենք արվեստում, արվեստը մեր մեջ. կինոարվեստ» խորագիրը կրող բանախոսությանը երիտասարդները նախապատրաստվել էին՝ դիտելով բանախոսի առաջարկած «Թրումանի շոուն» (The Truman Show, 1998 թ.), «12 զայրացած տղամարդ» (12 Angry Me, 1956 թ. ) և «Հեկտորը և երջանկության որոնումները» (Hector and the Search for Happiness, 2014 թ.) ֆիլմերը:

Արևիկ Յայլոյանը նախ խոսեց, թե ինչ նշանակություն ունի արվեստը մարդու կյանքում՝ անկախ իր ընտրած մասնագիտությունից՝ ընդգծելով արվեստի կարևորագույն կոչերից մեկը. «Արվեստը խոսում է մարդ-Աստված, մարդ-մարդ և մարդ-ինքը հարաբերությունների մասին, կյանքի սրընթաց հոսքի մեջ կոչ անելով կանգ առնել և ինքդ քեզ վերլուծել՝ ինքդ քեզանից և կյանքից չվրիպելու համար»: Ապա  անդրադարձ կատարեց արվեստի ճյուղերից կինոարվեստին՝ նշելով, որ արվեստի այս ճյուղից կարելի է ոչ միայն գեղարվեստական հաճույք ստանալ, այլ այն օգտագործել որպես ինքնազարգացման, տարբեր խնդիրների քննարկման, ինչպես նաև սոցիալական, փիլիսոփայական և գոյաբանական  մի շարք  խնդիրների վեր բարձրացման միջոց:

Իր ելույթում բանախոսն անդրադարձավ երեք ֆիլմերի իմաստային կապին՝ ընդգծելով հետևյալը. ««Թրումանի շոուն»  ֆիլմը վեր է հանում ազատության խնդիրը և նրա էթիկական ու բարոյական սահմանները մարդկային փոխհարաբերություններում: Երկրորդ ֆիլմը՝ «12 զայրացած տղամարդ», պատասխանատվության վերաբերյալ է՝ մարդու պատասխանատվությունն իր և դիմացինի կյանքի նկատմամբ: Վերջին «Հեկտորը և երջանկության որոնումները» ֆիլմի քննարկման թեման երջանկության գաղափարն էր, որը լրացնելով նախորդ ֆիլմերի իմաստային կապը՝ հանգեցնում է երջանկության հետևյալ բանաձևին՝ ազատություն+պատասխանատվություն=իմաստ=երջանկություն, այսինքն՝  ազատությունը պատասխանատվության հետ միասին ձևավորում են իմաստ, որի առկայության դեպքում կարելի է լիարժեք երջանկանալ, ինչի մասին Սուրբ Գիրքը մեզ բազում հորդորներ է հղում. «Միշտ ուրա՛խ եղեք Տիրոջով» (Փիլիպ. 4:4),  «Միշտ ուրա՛խ եղեք, անդադար աղոթեցեք: Ամեն բանի համար շնորհակա՛լ եղեք, որովհետև Աստված այդ է սպասում ձեզնից, որ միացած եք Հիսուս Քրիստոսին» (Ա Թեսաղ. 5:16-18)»:

Ֆիլմերի իմաստային կողմը բացահայտելու համար՝ Արևիկը երիտասարդների ուշադրությունը նաև հրավիրեց ֆիլմերի գրական հիմքի և վիզուալ շարադրանքի գործիքակազմի վրա՝ իր բոլոր բաղադրիչներով՝ օպերատրական աշխատանք, մոնտաժային լուծումներ, գործածված կոստյումներ, գրիմներ, տեսախցիկի ռակուրս: «Այս ամենն են կինոն սինթետիկ արվեստ դարձնում և որոնց նկատելն ու հասկանալը մեզ օգնում են ավելի խորը, ընդլայնված ու համափարպակ բացահայտել ֆիլմի ասելիքը և դրանով դառնալ համահեղինակ հեղինակի հետ»,- շեշտեց իր խոսքում բանախոսը:

Հանդիպումը ընթանում էր հետաքրքիր հարց ու պատասխաններով, իսկ ֆիլմերի հոգևոր ենթատեքստերի մասին Արևիկ Յայլոյանն ասաց. «Այս ֆիլմերը ուղիղ ձևով չեն խոսում քրիստոնեական արժեքների մասին և Աստվածաշնչին որևէ հղում չեն անում, բայց ֆիլմերն ուղիղ  ձևով կապված են քրիստոնեական կյանքի ու արժեքների հետ և այն ամենի հետ, ինչ Տերը մեզ ավանդել է ու ինչն ակնկալում է մեզանից, որ որպես ազատ մարդ իրագործենք մեր կյանքում: Այս ֆիլմերը կոչ են անում մեզ գիտակցաբար ապրելու քրիստոնեական կյանքը»:

Բանախոսության ավարտին Տեր Վահանը շնորհակալություն հայտնեց Արևիկ Յայլոյանին հետաքրքրաշարժ ու բովանդակային բանախոսության համար, ինչը երիտասարդների առջև բաց արեց կինոարվեստի նոր և հոգևոր բացահայտումներն ու երջանկության բանաձևը:

Կարինե Սուգիկյան