- Հա՛յր, ինչպես վերաբերվենք այն կանանց, որոնք տաբատներով են վանք գալիս: Նրանք հաճախ ասում են, որ տաբատները ոչ միայն ավելի հարմարավետ են, այլև կարճ կիսաշրջազգեստներից համեստ են:
- Այսօր կանայք կա՛մ կարճ կիսաշրջազգեստ են հագնում, կա՛մ տաբատ: Երկուսից մեկն են ընտրում: Իսկ Հին Կտակարանում միանգամայն պարզ և մանրամասնորեն գրված է այդ մասին. «Կինը տղամարդու զգեստ չպետք է հագնի, իսկ տղամարդն էլ կանացի զգեստ չպետք է հագնի» (Բ Օրին. 22:5): Օրենք է: Բացի այդ, հակառակ սեռի հագուստ հագնելն անվայել է: Կիսաշրջազգեստ հագնող տղամարդիկ շատ ավելի քիչ են, քան տաբատ հագնող կանայք:
- Սակայն դաշտերում աշխատող կանայք ասում են, որ միայն տաբատով կարող են ազատ շարժվել աշխատանքի ժամանակ:
- Դա ուղղակի պատրվակ է:
- Հա՛յր, իսկ մայրերն ասում են, որ աղջիկները տաբատ են հագնում, որպեսզի չմրսեն:
- Մի՞թե չի կարելի այլ բան մտածել: Ինչ է, երկար զուգագուլպաներ չկա՞ն: Թող դրանք հագնեն, որ չմրսեն: Յուրաքանչյուր դժվարությունից էլ կարելի է դուրս գալ, միայն թե ցանկություն լինի:
- Հա՛յր, իսկ ի՞նչ անել, երբ պաշտոնական դեմքեր են գալիս մենաստան և նրանց հետ տաբատով կին կա:
- Դուք նրանց բացատրեք: Հարցրեք, արդյոք ցանկանո՞ւմ են, որ հանուն նրանց զիջման գնաք, խախտեք ընդունված կարգն ու մենաստանում անկարգություն լինի:
- Մի անգամ երեսուն ուսուցչուհի եկան տաբատ հագած, հա՛յր, և մենք նրանց ներս թողեցինք:
- Լավ չէ, պետք չէր անել: Պետք էր նրանց ասել. «Ներեցեք, մեր մենաստանում կարգն այսպիսին է՝ տաբատներով կանանց մուտքն արգելվում է»: Թե չէ նրանք հետո այլ մենաստաններ էլ կգնան և այնտեղ կասեն, որ այսինչ մենաստանում իրենց թողել են տաբատով ներս մտնել: Դուք նրանց հանդուրժողականորեն եք վերաբերվել՝ չցանկանալով վարկաբեկել, իսկ նրանք հետո ձեզ կվարկաբեկեն: Դարպասներից Հին Կտակարանի համապատասխան հատվածով ցուցանակ կախեք: Հիսուն կիսաշրջազգեստ կարեք և նրբորեն առաջարկեք դրանք տաբատով կամ կարճ կիսաշրջազգեստով կանանց, որոնք առաջին անգամ են ձեզ մոտ գալիս՝ չիմանալով վանքի կանոնները:
- Հա՛յր, իսկ ի՞նչ անել, երբ ավագ դասարանների աշակերտներ են գալիս և բոլոր աղջիկները տաբատներով են:
- Նրանց համար հյուրասիրությունը դարպասներից դուրս տարեք*: Դա նրանց կստիպի մտածել: Կամ եթե նրանք նախօրոք զգուշացնում են իրենց այցի մասին, ապա հեռախոսով նախազգուշացրեք նրանց. «Խնդրում եմ, որպեսզի ուսուցչուհիներն ու աշակերտուհիները տաբատներով չլինեն»: Այդ կերպ նրանք կհասկանան, որ հարգանքով է պետք վերաբերվել մենաստանին: Այստեղ ծխական համայնք չէ: Ծխական համայնքում հոգևորականը պետք է բացատրի կանանց, որպեսզի նրանք հասկանան, թե ինչու չի կարելի տաբատ հագնել և իրենց կարգի բերեն: Իսկ եթե ծխական մեկ այլ համայնքից տաբատով կանայք գան իր եկեղեցի, ապա նա պետք է ինչ-որ բան մտածի: Եկեղեցին մայր է, այլ ոչ թե խորթ մայր:
- Հա՛յր, սակայն շատերն ասում են. «Նման խստությամբ վարվելով՝ մարդկանց վանում եք Եկեղեցուց»:
- Բայց եթե Հին Կտակարանում գրված է Աստծո պատվիրանը, որը կանանց արգելում է տղամարդկանց հագուստ հագնել, ապա նրանց էլ ի՞նչ է պետք: Բայց նրանք այսպես են դատում. «Ինչո՞ւ կինը չի կարող տաբատ հագնել: Ինչո՞ւ աթեիստները չեն կարող ծխական խորհուրդ մտնել, չէ՞ որ Եկեղեցին և ժողովուրդը մի են»: Բայց նման դեպքում Եկեղեցու ճակատագիրը կախված կլինի անաստվածների որոշումներից: Եվ նրանք եկեղեցիները գրադարանների, պահեստների ու նման բաների կվերածեն, եթե ամեն ինչին իրենց «ինչու»-ով են մոտենում: Եվ ի՞նչ ասես այստեղ:
Կարիք չկա նաև հանված զբոսաշրջիկներին համբերել մենաստաններում: Պետք չէ արդարանալ, որ տուրիստներից հավաքած գումարով վանքը կարիքավորներին կհագցնի: Դա բանսարկուի հնարքներից է, ով ձգտում է վանականին հեռացնել Աստծո օրհնություններից և աշխարհիկ մարդու վերածել նրան: Ընդհակառակը, երբ վանականը հանուն Քրիստոսի իսկապես հեռանում է աշխարհից, ապա հենց դա է նրան առաքինություններով հարստացնում:
- Հա՛յր, Ստոմիոնի մենաստանում ստիպված էիք զբոսաշրջիկների համար համապատասխան հայտարարություննե՞ր կախել:
- Այո՛, ես հայտարարություններով տախտակներ էի կախել: «Բարի գալուստ» գրվածը կախված էր մենաստանի մուտքի մոտ: Երկուսն էլ ցածում էին կախված, վանքից քսան րոպե հեռավորության ճանապարհի վրա: Դրանցից մեկի վրա գրված էր. «Անպատշաճ հագուստով՝ դեպի գետը» և սլաքը գետն էր ցույց տալիս: Մյուսի վրա գրված էր. «Պատշաճ հագուստով՝ դեպի սուրբ մենաստան» և սլաքը ուղղված էր դեպի մենաստանը: Լավ էի գրել, չէ՞:
- Հա՛յր, իսկ ամռանն ի՞նչ անենք, երբ շատ կանայք թիկունքները բաց են գալիս մենաստան:
- Դե, ինչ-որ ծածկոցներ կարեք, որ թիկունքները ծածկեն: Այդպես նրանք կհասկանան, որ պետք է հարգանքով վերաբերվել այն վայրին, ուր եկել են:
* Հունաստանի մենաստաններում, ըստ հյուրասիրության ավանդույթների, յուրաքանչյուր ուխտավորի հյուրասիրությամբ են դիմավորում՝ լոխումով կամ մեկ այլ քաղցրավենիքով և մի բաժակ սառը ջրով:
Հայր Պաիսիոս Աթոսացու «Ցավով և սիրով՝ ժամանակակից մարդու մասին» գրքից
Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի