19 Մարտ, Գշ, Մեծ պահքի ԼԷ օր

Գրքեր

Ծաղկազարդ. խաղաղություն ավետող Թագավորը

Սուրբ Զատկից մեկ շաբաթ առաջ Հայ եկեղեցին տոնում է Ծաղկազարդը՝ Քրիստոսի հաղթական մուտքը Երուսաղեմ: Այս մասին պատմում են բոլոր չորս Ավետարանիչները (Մատթեոս 21:1-11, Մարկոս 11:1-11, Ղուկաս 19:28-40, Հովհաննես 12:12-19):

Քրիստոս Իր աշակերտների ուղեկցությամբ ճանապարհվեց դեպի Երուսաղեմ քաղաք: Այս անգամ Նա ցանկացավ Երուսաղեմ գնալ առանձնահատուկ հանդիսավորությամբ: Մոտենալով Երուսաղեմին՝ Քրիստոս մոտակա Բեթփագե (այժմ՝ Էլ Պիար) փոքրիկ գյուղ ուղարկեց աշակերտներից երկուսին և պատվիրեց այնտեղից ավանակ բերել, որի վրա ոչ ոք դեռ չէր նստել: Աշակերտները ճշտորեն կատարեցին Փրկչի կամքը և Տերը ճանապարհ ընկավ Երուսաղեմ՝ ավանակին նստած: Քաղաքի բնակիչները դիմավորեցին Հիսուսին, ինչպես վայել է Արքային ու Փրկչին, քանի որ ձգտում էին տեսնել Նրա մեջ այն առաջնորդին, որը կազատագրեր նրանց հռոմեացիների գերիշխանությունից: Ժողովուրդը, ընդառաջ գալով, փռում էին Քրիստոսի առաջ իրենց հագուստներն ու արմավենու և ձիթենու ճյուղերը՝ շարունակ օրհնաբանելով. «Օվսաննա՜, օրհնյա՜լ լինի նա, որ գալիս է Տիրոջ անունով, Իսրայելի թագավորը» (Հովհաննես 12:13): Բայց Հիսուս գնում էր ոչ թե երկրային թագավոր հռչակվելու, այլ որպեսզի տառապանք կրի ու մեռնի բոլոր ազգությունների համար և մեղքից ու մահից ազատի ու վեր բարձրացնի մարդուն:

Շփոթվածությունը ամբողջովին պատեց փարիսեցիներին ու քահանայապետներին: Ժողովրդի սիրո այսպիսի բուռն արտահայտություն չէին սպասում: Նրանք, լսելով օրհաբանությունները, վրդովված ասացին Քրիստոսին. «Վարդապե՛տ, սաստի՛ր աշակերտներիդ, որ լռեն»: Իսկ Հիսուս պատասխանեց նրանց. «Ասում եմ ձեզ, որ եթե դրանք լռեն, քարերը կաղաղակեն» (Ղուկաս 19:39-40):

Իսկ Հիսուս փառքի մեջ անայլայլ և անտարբեր, մտավ տաճար և մաքրեց տաճարը լումայափոխներից և աղավնավաճառներից, ժողովրդին հասկացնելով, որ տաճարը Աստծո տունն է և պիտի լինի միայն աղոթքի տուն:

Հիսուս միշտ հետիոտն էր ճամփորդում: Ավետարաններում բոլորովին չի ակնարկում, որ Քրիստոս երբեմն ձի կամ ավանակ գործածած լինի, ուստի ավանակի վրա նստած մտնելը Երուսաղեմ, համարվում էր Նրա ողջ կյանքում իբրև նորօրինակ հանդիսավորություն: Ավանակի վրա նստելու հանգամանքը խոնարհության ու ժողովրդականության, նաև խաղաղասիրության (Զաքարիա 9:9-10) արտահայտություն է, ճանապարհին հագուստներ փռելը՝ վարդապետին պատիվ մատուցելու եղանակ: Ըստ Սբ. Գրիգոր Տաթևացու՝ դա նշանակում է մերկանալ մեղքի հանդերձից և խոստովանությամբ այն տարածել Տիրոջ ոտքերի տակ, որ նա տրորելով ջնջի այն ու ճշմարիտ ճանապարհ ցույց տա: Ինչպես նաև այն խորհրդանշում է Հիսուսին երկրպագելը: Արմավենու ճյուղերը մեր ընծաներն են մեր Տիրոջը, ինչպես Ծննդյան օրը մոգերի բերած ընծաները: Ձիթենու և արմավենու դալար ոստերը ցույց են տալիս Քրիստոսի Աստվածությունն ու Թագավորությունը, որովհետև ձիթենին ողորմությունն է խորհրդանշում, իսկ արմավենին, որը բարձր է՝ բարձունքներից Տիրոջ գալուստը:

Ըստ Մատթեոսի՝ Քրիստոս պատվիրում է, որ բերեն էշը և քուռակը, «որպեսզի կատարվի մարգարեի խոսքը, որ ասում է. «Ասացեք Սիոնի դստերը, ահա գալիս է քո թագավորը՝ հեզ և նստած է էշի ու էշի քուռակի վրա»: Սբ. Գրիգոր Տաթևացու մեկնաբանությամբ էշը խորհրդանշում է հրեաներին, քուռակը՝ հեթանոսներին: Մյուս երեք Ավետարաններում քուռակը չի հիշատակվում:

Ծաղկազարդի նախորդ երեկոյան նշվում է Ղազարոսի հարության (Հովհաննես 11:1-44) հիշատակը՝ որպես օրինակ համընդհանուր հարության ու փրկագործության: Այդ օրը՝ երեկոյան, կատարվում է Ծաղկազարդի նախատոնակը, բացվում է խորանի վարագույրը, քանի որ Ծաղկազարդին բաց Պատարագ է մատուցվում՝ ի հիշատակ Քրիստոսի Երուսաղեմ հաղթական մուտքի: Հաջորդ օրը, ժամերգությունից, հանդիսավոր Անդաստանից հետո մատուցվում է Սբ. Պատարագ:

Անդաստանի ընթացքում օրհնվում են ուռենու ոստերը և բաժանվում ժողովրդին, որը արմավենու կամ ձիթենու կանաչ ոստերով Տիրոջը Երուսաղեմի մոտ դիմավորելու հիշատակությունն է: Ուռենու ոստերի փափկությունը խորհրդանշում է, որ Քրիստոսին հետևողները պետք է լինեն խոնարհ ու հեզ:

Ն. Ս. Օ. Տ. Տ. Գարեգին Բ Ամենայն հայոց կաթողիկոսի տնօրինությամբ Ծաղկազարդի տոնը հայտարարվել է որպես երեխաների օրհնության օր:

Ծաղկազարդին հաջորդում է Ավագ շաբաթը, ուր հիշվում են մեր Տիրոջ երկրային կյանքի վերջին օրերի տնօրինությունները:

 

 

Կազմեց Կարինե Սուգիկյանը

09.04.22
ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․