19 Մարտ, Գշ, Մեծ պահքի ԼԷ օր

Գրքեր

Երանելի Սուրբ Ոսկյանք

Քրիստոնեության լույսը առաջին դարում, շնորհիվ առաջին Լուսավորիչների՝ Սբ. Թադեոսի և Սբ. Բարդուղիմեոսի, հետզհետե ծավալվում էր Հայաստանի բոլոր կողմերում: Նոր հավատքը աստիճանաբար արմատավորվում էր մարդկանց սրտերում:

Սբ. Թադեոս առաքյալի սերմանած սերմերը իրենց պտուղը տվեցին. դարձի եկան Ոսկյանք:

Ազգային ավանդության համաձայն՝ նրանք հռոմեացի ազնվատոհմ անձեր և կայսերական պալատի արքունի պաշտոնյաներ էին: Թվով հինգ այս պատգամաբերները Հռոմի կայսեր կողմից ուղարկվել էին Հայաստան Հայոց Սանատրուկ թագավորի մոտ: Նրանց գլխավորի անունը Խռուսի էր, որ հունարեն բառ է, նշանակում է Ոսկի: Նրանք պատմության մեջ հայացան ու կոչվեցին Ոսկյանք իրենց գլխավորի անունով:

Հայոց երկրի սահմաններում նրանք հանդիպեցին Սբ. Թադեոս առաքյալին: Երբ տեսան նրան նվաստ կերպարանքով, հարցրեցին.

-Դու ո՞վ ես, որտեղի՞ց ես գալիս և ո՞ւր ես գնում:

Առաքյալը պատասխանեց.

-Ես ծառան եմ վեհագույն Աստծո, և ավետարանիչը Նրա Որդու՝ Հիսուս Քրիստոսի, Ով մեզ կյանք պարգևելու համար Մարդու Որդի եղավ:

Այս խոսքերով սկսեց առաքյալը քարոզել, որից դեսպանները խորապես ազդվեցին, Աստծո խոսքը գրավեց նրանց սրտերը:

Մինչ առաքյալը կենաց խոսքն էր քարոզում, եղջերուների մի երամակ արագընթաց վազքով անցնում էր մերձակա լեռը:

Դեսպանները այդ ժամանակ Սբ. Թադեոսին ասացին.

-Եթե դու բարձյալ Աստծո ծառան ես, և եթե կուզես, որ հավատանք քո խոսքերին, ասա, որ այդ եղջերուները կանգ առնեն, որպեսզի բռնենք նրանցից մեկին և այս գիշեր ուտենք. որովհետև այս անմարդաբնակ վայրում ենք գտնվում, տներից հեռու:

Այդ ժամանակ Սբ. Թադեոսը ձայն տվեց եղջերուներին հանուն Հիսուս Քրիստոսի, որ իր մոտ գան: Եվ նրանք, անսալով հրամանին, եկան կանգնեցին առաքյալի առջև: Որից հետո Սբ. Թադեոսը ասաց մարդկանց, որ եղջերուներից մեկին բռնեն, մորթեն, խորովեն և ուտեն: Որպեսզի հրաշքի զորությունը ավելի լավ տեսնվի, և նրանք ավելի դյուրությամբ իր խոսքերը հասկանան, պատվիրեց դեսպաններին, որ ոսկորները առանձին տեղ պահեն և չկորցնեն:

Պատգամաբերները կատարեցին այնպես, ինչպես ասաց առաքյալը: Սակայն նրանցից մեկը գաղտնի ոսկոր պահեց, որպեսզի տեսնի, թե առաքյալը ինչ պիտի անի:

Հաջորդ օրը Սբ. Թադեոսը կենդանու ոսկորների վրա փռեց մորթին և աղոթեց: Ոսկորները իրար միացան, կենդանին կենդանացավ, և առաքյալի խոսքով լեռն ի վեր բարձրացավ: Բայց լեռը բարձրանալիս եղջերուն կաղում էր և չէր կարողանում համարձակ վազել: Այդ ժամանակ Սբ. Թադեոսը դեսպաններին հարցրեց.

-Նայեցեք, թե արդյոք որևէ տեղ ոսկոր մնացե՞լ է:

Այդ ժամանակ այն զինվորը, որը պահել էր ոսկորը, ուղղակի հայտնեց իր մտադրությունը, թե՝ «պահեցի, որպեսզի ստուգեմ խոսքերիդ իսկությունը: Այսուհետև պիտի հավատանք քո քարոզած Աստծուն, որովհետև արդար ես և խոսքերդ ճշմարիտ»:

Բոլորը ոչ միայն հավատացին ու մկրտվեցին, այլ նաև Հայոց առաջին Լուսավորչի գործակիցները դարձան: Հրաժարվեցին իրենց աշխարհիկ առաքելությունից, վաճառեցին իրենց ստացվածքը՝ զենքերը, ձիերը և բաժանեցին աղքատներին: Երանելի Ոսկին քահանա ձեռնադրվեց Սբ. Թադեոսի կողմից: Բոլորը, նվիրված իրենց նոր կոչումին, հանձն առան հետևել առաքյալին ու ընթանալ խոնարհության ճանապարհով: Նրանք, ընթանալով այդ ճանապարհով, հարստացան հոգևոր գիտության մեջ և ավելի հաստատվեցին Քրիստոսի հավատքի և աստվածպաշտության մեջ:

Սանատրուկ թագավորի կողմից Սբ. Թադեոս առաքյալի նահատակությունից հետո, Սուրբ Ոսկյանք առանձնացան Եփրատ գետի ակունքի մոտ գտնվող Ծաղկոտն կոչվող լեռան վրա և ապրեցին ճգնավորական կյանքով: Այստեղ, նվիրվելով ճգնության և մշտամրմունջ աղոթքների, փայլեցին հրեշտականման վարքով՝ զատվելով և մաքրվելով իբրև ընտիր ոսկի աստվածային մաքրող կրակով: Այստեղ նրանք վայելում էին սրտի հանդարտություն և խղճի ազատություն: Զրկանքի, աղոթքի, խոկումի և ներքին պաշտամունքի մաքուր կյանք էր նրանց կյանքը: Երկար տարիներ, մինչև խոր ծերություն, ապրեցին նրանք այսպես:

Առաքինի այս ճգնողները, ավելի քան քառասուն տարիներ ճգնելուց հետո, աստվածային դրդումով իջան լեռներից և գնացին Հայոց արքունիք՝ Քրիստոսի Ավետարանը քարոզելու Հայոց Արտաշես թագավորին և Սաթենիկ թագուհուն: Սբ. Ոսկյանք քարոզեցին կենաց խոսքը՝ հայտնելով Քրիստոսի աստվածությունը և ցույց տալով կուռքերի տկարությունը: Թեև թագավորն անտարբեր գտնվեց, բայց մյուս կողմից չարգելեց նրանց քարոզել:

Սբ. Ոսկյանց գործունեությունը անպտուղ չմնաց: Նրանց քարոզչության շնորհիվ դարձի եկան Սաթենիկ թագուհու Ալան ազգականներից 19 պալատականներ, որոնք մկրտվեցին և, պալատից հեռանալով, բնակություն հաստատեցին մի լեռան վրա՝ Բագրևանդ գյուղի դիմաց: Իրենց գլխավորի՝ Սուքիասի անունով նրանք կոչվեցին Սուքիասյանք: Ջերմագին հավատքով ընդունելով Սբ. Ոսկյանց խոսքը՝ նրանք օր ըստ օրե առավել ևս հաստատվում էին իրենց հավատքի մեջ:

Պալատում, երբ իմացան նրանց փախուստը, Արտավազդ արքայորդին իր երկու եղբայրների հետ փնտրեց և ի վերջո գտավ նրանց լեռներում Սբ. Ոսկյանց հետ: Իբրև ազգականներ՝ խնդրեցին, որ թողնեն այդ ամայությունը, ուրանան իրենց նոր կրոնը և վերադառնան պալատ: Սբ. Սուքիասյանք մերժեցին և հանձնառու չեղան Լույսից վերադառնալ դեպի հեթանոսական խավարը: Արաքայորդիները, տեսնելով նրանց անհողդողդ ու անդրդվելի հավատքը, այն ժամանակ հրամայեցին Սբ. Ոսկյանց, որ խրատեն իրենց աշակերտներին՝ այդ ճգնարանից հեռանալու և պալատ վերադառնալու:

-Իրենք թող ընտրեն իրենց օգուտը,- պատասխանեցին Սբ. Ոսկյանք և ավելի հաստատեցին Սուրբ Սուքիասյանց իրենց հավատքի մեջ:

Քրիստոնեությունը չի կաշկանդում կամքի ազատությունը: Չի բռնանում խղճի վրա: Այն սրտի և մտքի կոչում է:

Սբ. Ոսկյանց պատասխանը ավելի զայրացրեց Արտավազդին, որն իսկույն հրամայեց սրախողխող անել Սբ. Ոսկյանց ու հեռացավ: Իսկ Սբ. Սուքիասյանց որպես ազգականներ չհամարձակվեցին վնաս հասցնել:

Սբ. Սուքիասյանք արտասուքով և սաղմոսներով ամփոփեցին սուրբերի նշխարները: Այնուհետև շարունակեցին ճգնել իրենց բնակարաններում, ապա տեղափոխվեցին Սուկավետ կոչվող ջրաբաշխ լեռը, ուր որոշ ժամանակ հետո, իրենք էլ նահատակվեցին:

Հայ եկեղեցին Սբ. Ոսկյանց հիշատակում է Առաջավորաց պահքին հաջորդող հինգշաբթի օրը, իսկ Սբ. Սուքիասյանց՝ երեքշաբթի օրը: Նրանք նաև հիշատակվում են Սբ. Պատարագի ժամանակ:

Սբ. Ոսկյանք և Սբ. Սուքիասյանք իրենց կյանքը նվիրեցին Հիսուս Քրիստոսին և, իրենց սուրբ հավատքի վրա ամուր մնալով, նահատակվեցին: Նրանք նմանվեցին ցորենի հատիկների, որոնք, հողի մեջ ընկնելով թեև մեռնում են, սակայն, հետո ծիլեր արձակելով, բազում պտուղներ են տալիս:

Երանելի այս սուրբերի ամուր հավատքը, նվիրումն ու քաջությունը մեզ համար օրինակ պիտի լինի: Նրանց նման մենք էլ ջանանք տոկալ մեզ հանդիպող դժվարություններին ու նեղություններին՝ միշտ աղոթելով: Ով որ մինչև վերջ համբերի ու Աստծուն հավատարիմ մնա, արժանի կլինի Երկնքի Արքայությանը:

 

 

Կազմեց Կարինե Սուգիկյանը

16.02.17
ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․