Մի ամանորյա պատմություն

Նախատոնական օրերին Պետրովը սաստիկ վհատվեց: Եվ եթե անկեղծ լինենք՝ պատճառ կար: Դեպի Եվրոպա ամանորյա ճամփորդությունը չեղարկվեց ճգնաժամի պատճառով: Դոլարի կուրսն իրեն կապը կտրածի պես էր պահում: Սիրելի ռեստորանն անորոշ ժամանակով փակվեց: Վհատված Պետրովը մոռացավ մտնել այն սուպերմարկետը, որտեղից սովորաբար գնումներ էր կատարում: Ստիպված կանգ առավ իր տան մոտ գտնվող հին գաստրոնոմի մոտ: Պետրովը վաղուց չէր եղել նման անհրապույր տեսքով խանութում: Իսկ մանկության օրերին և պատանեկության տարիներին միայն այստեղ էր վազում, քանի որ մոտակայքում այլ խանութներ չկային: Այստեղ գազով ջուր էին վաճառում, և նա սիրում էր կրկնակի մրգահյութով, պղպջակներով լի մի բաժակ գազով ջուր գնել: Ինչպես նաև 22 կոպեկանոց էսկիմո… Մայրը ժամերով հերթ էր կանգնում, ու մեկ կիլոգրամ բժշկական կամ սիրողական երշիկ էր բերում տուն՝ մեկ հոգուն այդքան էին տալիս: Իսկ անկյունում Տոնյա մորաքույրն էր նստում, և մսով տաք-տաք կարկանդակներ վաճառում՝ մոխրագույն թղթով փաթաթելով: Հիշողություններով տարված, չնկատեց, թե ինչպես մի տատիկի դիպավ: Ներողություն խնդրեց: Նա գլխով արեց: Այն սուպերմարկետներում, որտեղ սովորաբար լինում էր Պետրովը, նման տատիկներ չէին հանդիպում: Այնտեղ գործարար տղամարդիկ ու նրբագեղ կանայք էին շրջում սայլակներով: Հավանաբար բոլոր տատիկները մնացել էին այնպիսի մամռակալած գաստրոնոմներում, ինչպիսին դա էր: Չգիտես ինչու, Պետրովը կանգ առավ ու որսաց տատիկի հայացքը: Նա շողացող աչքերով նայում էր ցուցափեղկի խաղողին: Պետրովը նույնպես խաղողին նայեց: «Իզաբելլա» տեսակի էր: Այնքա՜ն բուրավետ, հատիկը հատիկին, և ասես յուրաքանչյուրի մեջ արևի շողն էր արտացոլվել, և ասես յուրաքանչյուրի մեջ պահպանվել էր հարավային բերրի հողի ջերմությունը: Իսկ բույրն ուղղակի խենթացնող էր:

- Ի՜նչ լավ խաղող է,- չգիտես ինչու Պետրովն ասաց տատիկին:

Վերջինս ժպտաց և անկեղծացավ նրա հետ, ասես հին ծանոթներ լինեին.

- Այո՜, տղաս, ահա, կանգնել եմ այս խաղողի կողքին ու չեմ կարողանում հեռանալ: Այնպե՜ս քաղցր է բուրում… Ուզում էի Նոր Տարվա համար մի ողկույզ գնել, բայց արդեն բոլոր գնումներն արել եմ՝ կաթ, հաց, ձավարեղեն, երկու հարյուր գրամ երշիկ ու մի քիչ ձուկ փիսիկիս համար: Եվ փողը վերջացավ: Իսկ դեռ պետք է մինչև մյուս թոշակը ձգել: Ես էլ, ահա, կանգնել ու Կրիլովի առակի աղվեսի պես ինձ համոզում եմ. «Երևի խաղողը թթու է, երևի համեղ չէ»: Պետրովը զգաց, թե ինչպես քթի մեջ ծակծկեց, ինչպես մանկության օրերին գազով ջրից էր լինում: Նա ասաց.

- Տատի՛կ, սպասեք… Ամանորյա նվերից չե՞ք հրաժարվի: Խնդրում եմ, շնորհ արեք, ընդունեք այն իմ կողմից:

Տատիկը սկզբում գլուխը տարուբերեց, բայց, հավանաբար, Պետրովի ձայնի մեջ ինչ-որ բան կանգնեցրեց նրան: Նա համաձայնեց ու քնքշությամբ ասաց.

- Կընդունեմ, տղա՛ս:

Եվ ուրախացած Պետրովը գնեց խաղողը, ոսկեգույն մանդարիններ էլ գնեց, ու մի լիքը տոպրակ ուրիշ մթերքներ: Նա տատիկին տուն հասցրեց իր մեքենայով, նրա պայուսակը պանելային հին հինգհարկանիի երրորդ հարկը հասցրեց, և այդ ողջ ժամանակ տարօրինակ զգացում ուներ՝ այդ ոչ թե ինքն է նրան ծառայություն մատուցում, այլ՝ նա իրեն: Երբ միմյանց հրաժեշտ տվեցին, տատիկը հարցրեց նրա անունն ու ավելացրեց. «Տերը քեզ պահապան, տղա՛ս»: Նա շրջվեց ու տեսավ, որ տատիկն իր փոքրիկ չորուկ ձեռքով խաչակնքում է իր ետևից: Պետրովը դուրս եկավ մուտքից: Շուրջբոլորն այնպես էր, ինչպես մի քանի ժամ առաջ՝ շարունակում էր ձյուն տեղալ: Ճգնաժամն էլ էր շարունակվում, դոլարն էլ էր թռչկոտում, ոչինչ չէր փոխվել, բացի… Նա ուշադրությամբ իր հոգուն ականջ դրեց՝ բացի վհատությունից: Վհատությունն անհետ կորել էր, գոլորշիացել, վախկոտի պես փախել էր, իսկ հոգում թռչուններ էին երգում: «Է՜հ, ի՜նչ լավ բան է կյանքը »,- մտածեց Պետրովը:

Օլգա Ռաժնյովա

Ռուսերենից թարգմանեց Էմիլիա Ապիցարյանը