4 Նոյեմբեր, Բշ
Որպեսզի իր պատիժն առավել չսաստկանա, քանի որ ինքը, նրանց վատ օրինակ տալով, նրանց մեղքերի պատճառ էր եղել: Նաև Ղազարոսի հանգիստ վիճակին նախանձելով՝ ուզում է, որ նորից աշխարհ գնալով՝ դարձյալ չարչարվի:
Այս պատմությունը բոլորի համար մեծ խրատ է. ունեցվածքի մեծությամբ ու շատությամբ հպարտանալով՝ բնավ մի՛ ուրախացիր, ընդհակառակը, վախեցի՛ր, որ միգուցե մարմնավոր զվարճությունների հակված լինելով՝ մեղքի մեջ ընկնես: Մանավանդ քանի որ ձեռքումդ պատեհություն ունես, աղքատներին ու կարոտյալներին ողորմությո՛ւն տուր, որպեսզի ժամանակին քեզ էլ ողորմություն անող գտնվի: Եթե ճակատագրի բերումով աղքատության կամ ցավի ու փորձանքի մեջ ընկնելու լինես, բնավ մի՛ տրտմիր և ոչ էլ գանգատվիր, այլ Աստծու անհուն ողորմությանն ապավինելով՝ հոժարակամ սիրով համբերի՛ր, որպեսզի սրբերի և արդարների անվախճան հանգստին հասնելու արժանի լինես:
Ահա այս պարագայում իմաստուններն ու հիմարները տարբերվում են իրարից, որովհետև անցավոր աշխարհի ունեցվածքով ու նեղությամբ արքայությունը շահելը իմաստություն է, իսկ աշխարհի զվարճությունների համար դժոխք գնալը հիմարություն է պարզապես: Այս պատճառով արքայությունը ժառանգողները բոլորն էլ իմաստուն, իսկ դժոխք գնացող բոլորը հիմար են համարվում:
Երբ Հիսուսը, վերոհիշյալ առակները ժողովրդին քարոզելով, դեռ Հորդանանի մյուս կողմում էր գտնվում, այդ ժամանակ Ղազարոս անունով մի մարդ, որին նա սիրում էր, Բեթանիա գյուղում հիվանդ էր: Այդ պատճառով Մարիամ և Մարթա քույրերը, Հիսուսի մոտ մարդ ուղարկելով, թեև տեղեկացնում են իրենց եղբոր հիվանդության մասին, բայց չեն ասում, թե ե՛կ և բժշկի՛ր նրան կամ էլ մի բա՛ն ասա, որ մեր եղբայրը բժշկվի, քանի որ նրա գործած հրաշքները տեսնելով՝ գիտեին, որ եթե կամենա, կարող է նաև իրենց եղբորը բժշկել:
Հիրավի, Ղազարոսի հիվանդությունը Հիսուսին հայտնի էր, սակայն լուրն առնելուց հետո էլ չհրամայեց, որ բժշկվի: Ընդհակառակը, երկու օր ևս մնում է գտնված տեղում, մինչև որ Ղազարոսը մեռնի, որպեսզի երբ հետո գնալով՝ կենդանացնի նրան, իր մեծ զորությունը բոլորին հայտնի դառնա, և ժողովուրդը, իրեն հավատալով, ողորմության արժանանա: Այս պատճառով ասում է. «Այդ հիվանդությունը մահվան համար չէ, այլ Աստծու փառքի համար, քանի որ դրանով Աստծու Որդին պետք է փառավորվի»:
Ստույգ է, որ Ղազարոսն այդ հիվանդությունից մեռավ, բայց որովհետև չորս օրից պետք է հարություն առներ, այդ պատճառով Հիսուսն ասաց, թե մահվան համար չէ, որպեսզի նույն հիվանդությունն ու մահը բնական չկարծվեն: Հետո առաքյալներին ասում է, «Նորից Հրեաստան գնանք», այսինքն՝ Երուսաղեմ: Սակայն քանի որ հրեաները նախկինում ուզել էին քարկոծել նրան (ինչպես ԽԱ. հարցում հիշվեց), նրանք պատասխանում են. «Վարդապե՛տ, դեռ քիչ առաջ քեզ քարկոծել էին ուզում: Նորից այնտե՞ղ պետք է գնաս»: Եվ քանի որ առանց իր կամքի ոչ ոք չէր կարող իր վրա ձեռք բարձրացնել, այդ պատճառով ասում է. «Ով ցերեկով է քայլում, չի սխալվի և չի ընկնի: Գիշերով գնացողը կսայթաքի ու կընկնի»:
Հիսուսն այս պատասխանով կամենում է ասել, թե՝ «Հրեաներից մի՛ վախեցեք. քանի որ մեռնելուս ժամանակը դեռ չի եկել, չեն կարող ինձ սպանել»: Որովհետև Ղազարոսն էլ այդ ժամանակ մեռած էր, նորից ասում է, թե՝ «Մեր բարեկամ Ղազարոսը ննջեց, գնամ արթնացնեմ նրան»: Թեպետ նա այս խոսքով Ղազարոսի մահը իմացնել ուզեց, բայց առաքյալները կարծեցին, թե հասարակ քնի մասին ասաց, որի պատճառով պատասխանեցին, թե՝ «Եթե քնեց, ուրեմն անշուշտ կելնի»: Այն ժամանակ ոչ միայն բացահայտ ասում է, թե Ղազարոսը մեռավ, այլև հայտնում է, որ ինքն ուրախ է դրա համար, որպեսզի երբ գնալով վերակենդանացնի նրան, հավատան իրեն:
Այնուհետև Հիսուսը Բեթանիա է գալիս, երբ Ղազարոսը չորս օրից ի վեր արդեն մեռած և թաղված էր, և բազմաթիվ հրեաներ ևս այնտեղ էին Մարիամին ու Մարթային մխիթարելու համար: Մարթան լսում է, որ Հիսուսը եկել է, և Մարիամին տանը թողնելով՝ իսկույն ընդառաջ է գնում Հիսուսին ու ասում. «Տե՛ր, եթե այստեղ լինեիր, եղբայրս չէր մեռնի: Սակայն գիտեմ, որ Աստծուց ինչ որ խնդրես, կշնորհի քեզ»: Հիսուսը նրան պատասխանում է. «Եղբայրդ հարություն կառնի»:
Մարթան Հիսուսի այս խոսքը վերջին դատաստանի օրվա մասին հասկանալով՝ ասում է. «Գիտեմ, որ նա հարություն պիտի առնի, բայց հարության օրը»: Հիսուսը պատասխանում է. «Ես եմ հարությունը և կյանքը: Ով որ հավատա ինձ, թեև մեռնի իսկ, կապրի, և եթե կենդանի է, բնավ չի մեռնի»: Հիսուսն այս խոսքերով իր աստվածությունն է հայտնում, ինչպես նաև այն, որ իրեն հավատացողը անվախճան կյանքի պիտի հասնի հոգով: Եվ երբ հարցնում է Մարթային, թե հավատո՞ւմ է արդյոք, նա իսկույն խոստովանում է՝ ասելով. «Այո՛, ես հավատացած եմ, որ դու ես Քրիստոսը (Մեսիան)՝ Աստծու Որդին, որ աշխարհ էիր գալու»:
Ապա քրոջը՝ Մարիամին գաղտնի լուր է ուղարկում, թե վարդապետը եկել է և քեզ է կանչում: Նա էլ իսկույն գնում է, իսկ տանը գտնվող հրեաները, կարծելով, թե Մարիամը գնում է գերեզմանին լալու, իրենք էլ նրա հետևից գնում են: Երբ Մարիամը գալիս և տեսնում է Հիսուսին, նրա ոտքերին փարվելով՝ արտասվալից աչքերով ասում է. «Տե՛ր, եթե այստեղ լինեիր, եղբայրս չէր մեռնի»: Հիսուսը, տեսնելով, որ նա և նրա հետ եղած հրեաները լաց էին լինում, ինքն էլ տրտմությունից արտասվում է և հարցնում. «Որտե՞ղ եք դրել նրան»: Նրանք պատասխանում են. «Տե՛ր, ե՛կ և տե՛ս»:
Ճիշտ է, Հիսուսը գիտեր, թե Ղազարոսը որտե՛ղ էր թաղված, բայց այդ հարցը տվեց աշխարհին հայտնելու համար, որ ինքը կատարյալ մարդ է: Այդ նույն մտքով պիտի հասկանալ նրա տրտմելն ու արտասվելը: Սակայն հրեաները սկսեցին ասել. «Տեսե՛ք՝ որքա՜ն է սիրում նրան»: Իսկ ոմանք էլ ասում էին. «Մի՞թե նա, որ ի ծնե կույր մարդու աչքերը բացեց, չէր կարող խանգարել, որ սա չմեռնի»: Երբ Հիսուսը գերեզման եկավ, հրամայեց, որ նրա վրա դրված քարը վերցնեն, որովհետև այդ գերեզմանը այրի նման էր, և վրան մի մեծ քար էր դրված: Այդ ժամանակ Մարթան հայտնում է, թե մեռյալը չորս օր է, ինչ թաղված է և հոտած կլինի: Հիսուսը պատասխանում է. «Ես քեզ չասացի՞, որ եթե հավատաս, Աստծու փառքը կտեսնենս»:
Արդարև, քանի որ Մարթան դրանից առաջ նրան Աստծու որդի էր ճանաչել և խոստովանել էր, որ նրա կամքը կկատարվի, ինչ էլ որ լինի, և քանի որ Հիսուսն էլ խոստացել էր նրան, որ եղբայրը հարություն պետք է առնի, այդ պատճառով հարկավոր չէր ասել, թե՝ հոտած է: Բայց սրա հետ կապված գաղտնի խորհուրդ էլ կա, որովհետև նախքան մեռելներից Ղազարոսի հարություն առնելը նրա հարությունը կանխավ հայտնելով՝ Հիսուսը հաստատեց, որ իր խոստմանը հավատարիմ է, և սա մեծ քաջալերություն եղավ բոլոր իրեն հավատացողներին:
Ահա երբ վերոհիշյալ քարը գերեզմանի վրայից վերցրին, Հիսուսը, դեպի երկինք նայելով, գոհություն է հայտնում Հայր Աստծուն և հենց որ ասում է, թե՝ «Ղազարո՛ս, արի դո՛ւրս եկ», մեռյալն իսկույն դուրս է գալիս իր պատանքով: Հիսուսն ասում է. «Արձակե՛ք նրան և թողե՛ք, որ գնա»: Այս մեծ հրաշքը տեսնողներից շատերը հավատացին Հիսուսին, բայց ոմանք էլ նախանձից և ատելությունից շտապեցին ու իրենցից ավելի չար ու նախանձ փարիսեցիներին պատմեցին հրաշալի իրողությունը: