Այս վայրը դարեր շարունակ համարվել է մեծ սրբավայր և ուխտատեղի, քանզի այս մատուռում են ամփոփված մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսի աշակերտ Ս. Անանիա առաքյալի սրբասուն մասունքները:

«Լիակատար վարք սրբոց»–ում կարդում ենք. «Աշակերտների մեջ անվանի և ընտրյալ դասի մեջ երևելի, Ս. Անանիա առաքյալը Քրիստոսի 72 աշակերտներից մեկն էր, որը համարվում էր նաև սուրբ առաքյալներ Պետրոսի և Անդրեասի աշակերտը և բազում հարցերում՝ նրանց գործակիցը, մինչև որ Վեմի (Պետրոսի) կողմից ձեռնադրվեց Դամասկոսի եպիսկոպոս»:

Սա այն Անանիան է, որը Դամասկոսում, Տերունական պատվերի համաձայն, աղոթքով բացեց Սավուղի կուրացած աչքերը, որը հետագայում անվանվեց Պողոս և դասվեց առաքյալների շարքին, ինչպես որ այդ մասին վկայում է հենց ինքը՝ Պողոս առաքյալը (Գործք առաքելոց 22:12–16):

Աստծո Հոգով լցված, տարբեր շնորհներով զարդարված Քրիստոսի սուրբ առաքյալը ամենուր տարածում էր Ավետարանի բարի լուրը և բազմաթիվ հեթանոսների քրիստոնյա մկրտում: Այդ չհանդուրժելով՝ հեթանոս կառավարիչները նրան մեծ չարչարանքների ենթարկեցին՝ ստիպելով, որ ուրանա Փրկչին և երկրպագի կուռքերին, սակայն արհամարհելով կտտանքները՝ սուրբը ետ չկանգնեց Քրիստոսին դավանելուց՝ ծաղրի ենթարկելով հեթանոս իշխանավորներին, որոնց հրամանով էլ քարկոծվելով նահատակվեց Տիրոջ 70 թվականին:

Հետագայում Դամասկոսում նրա շիրմի վրա եկեղեցի կաtռուցվեց: Սակայն, Ս. Անանիայի մասունքները, որպես օրհնության և բարեխոսության արգասիք, բաժին հասան քրիստոնյա աշխարհի որոշ երկրների:

Ի ուրախություն մեզ, Հայաստանն էլ անմասն չի մնացել հրաշագործ առաքյալ Ս. Անանիայի մասունքներից: Ըստ ավանդության՝ սրբի մասունքները այստեղ են բերվել Անանիա առաքյ ալի նահատակությունից շատ չանցած: Մասունքներն ամփոփում են Երևանում, և այդ վայրում կառուցում մի գեղեցկազարդ մատուռ, որը կոչում են «Անանիայի դամբարան», այնուհետև տեղում վանք կառուցում և կոչում «Անանիայի անապատ»:

Այս մասին վկայող վաղագույն հիշատակությունը հաղորդում է պատմագիր Առաքել Դավրիժեցին (Թավրիզեցի). «Կայր ի վաղեմի ժամանակաց վայելուչ մատուռ մի շինեալ ի վերայ դամբարանի Սրբոյ առաքելոյն Անանիայի, որ էր ի հիւսիսային կողմանէ քաղաքին Երևանայ ի մէջ այգեստանացն»:

Գոյություն ունի նաև այլ տեսակետ, ըստ որի՝ սրբի մասունքները Հայաստան է բերել Ս. Գրիգոր Լուսավորիչը:

Մինչև 1889 թ. Ս. Անանիա առաքյալի դամբարանի մուտքը եղել է եկեղեցու հյուսիսարևմտյան կողմից, սակայն, երբ Ս. Անանիայի դամբարանի վրա գտնվող մատուռը վերակառուցել են, փակել են հին դուռը և արևմտյան կողմից մատուռ դամբարանի համար մի նոր դուռ բացել:

Այս առումով ուշագրավ է ռուս ճանապարհորդ Մուրավյովի գրառումը. «Հայաստանում ես գտա քրիստոնեական ժամանակաշրջանի մի գանձ, որի մասին նույնիսկ շատ հայաստանցիներ չգիտեին: Այն գտնվում էր Երևան քաղաքի ծայրում, գրեթե քաղաքից դուրս, և եկեղեցին կոչվում էր Զորավոր: Եկեղեցու ներսից աստիճաններով՝ ինչպես Ս. Հռիփսիմե և Ս. Գայանե վանքերում է, ճանապարհ կար դեպի ներքև, որտեղ էլ գտնվում է Ս. Անանիա առաքյալի դամբարանը»:

Բացի մատուռ–դամբարանից, Ս. Անանիա առաքյալից ևս մի մասունք է մեզ հասել, որն այժմ գտնվում է Մայր Աթոռ Ս. Էջմիածնի թանգարանում: Այն ամփոփված է աջաձև մասունքարանում:

1874 թ. Գևորգ Դ Կոստանդնուպոլսեցու կազմած թանգարանի Մայր Տումարում կարդում ենք. «Աջ Անանիա Առաքելոյ արծաթապատ ոսկիզօծ, յիրկուս ծայրս բազկին միակարգ ապարանջանաձև գույնզգույն ակունք, ի բթամատն և ի ճկուտն մատանի զանազան ակամբք, և ի ծայր բազկին գրի՝ Աստուած օրհնէ Սաւրիգեղցի Մատթէոսն ճրեց»:

Ս. Անանիայի հիշատակությունը Հայ առաքելական եկեղեցում կատարվում է Խաչի 5–րդ կիրակիին հաջորդող երեքշաբթի օրը, որը մեծ շուքով է նշվում Երևանի Զորավոր Ս. Աստվածածին եկեղեցում:

2013 թվականից առավել հանդիսավոր դարձավ տոնակատարությունը, քանզի այդ առթիվ Վեհափառ Հայրապետի օրհնությամբ Մայր Աթոռից բերվում է նաև սուրբ առաքյալի մասունքակիր աջը, մատուցվում սուրբ Պատարագ, որի ավարտին ներկա հավատավոր ժողովուրդը հնարավորություն է ստանում հաղորդ լինելու Սուրբ աջի օրհնությանը:

Տերը Ս. Անանիային օժտել էր բազում շնորհներով՝ նաև հրաշագործությամբ, որը չդադարեց նրա ննջելուց հետո էլ, քանզի նրա սրբասուն նշխարները կրում են սքանչելագործ զորություն: