Այսօր տղամարդուն կնոջից չես տարբերի

Մի անգամ, ցանկանալով փորձել Սողոմոն Իմաստունին, միանման հագնված տղաների և աղջիկների բերեցին, որպեսզի նրանց միմյանցից տարբերի: Սողոմոնը երեխաներին աղբյուրի մոտ տարավ և կարգադրեց լվացվել: Հետևելով, թե երեխաներն ինչպես են լվացվում՝ տարբերակեց նրանց: Աղջիկները խնամքով, ամոթխածությամբ աչքերն էին ջրով ցողում, իսկ տղաները ափերով հարվածում էին ջրին և այն համարձակորեն իրենց դեմքին շփում:

Տղամարդիկ այսօր այնքան կնանման են դարձել, որ հաճախ նրանցում տղամարդ չես էլ նկատի: Հնում հինգ հարյուր մետրից կարելի էր տղամարդուն կնոջից տարբերել: Այժմ երբեմն նույնիսկ մոտիկից էլ չես տարբերի: Չես հասկանում տղամա՞րդ է դիմացդ, թե՞ կին: Այդ պատճառով էլ մարգարեությունն ասում է, որ ժամանակ կգա, երբ անկարելի կլինի տղամարդուն կնոջից զանազանել: Ծեր Արսեն Անձավակյացը մի անգամ մի երկարամազ պատանու հարցրեց. «Արդ, ո՞վ ես դու՝ տղա, թե՞ աղջիկ»: Ինքը՝ ծերը չէր կարողանում դա հասկանալ: Նախկինում այդպիսիների մազերը կտրում էին Սուրբ լեռան վրա: Այժմ գալիս են ինչպես կան… Բայց ես նրանց մազերը կտրում եմ այն մկրատով, որով բուրդ եմ խուզում տերողորմյա գործելու համար: Գիտե՞ք, արդեն քանիսի՜ մազերն եմ կտրել: Ես նրանց մազերը բակում եմ կտրում՝ Սուրբ Սեղանի պատի ետևում: Երբ նման երկարամազեր են գալիս, նրանց ասում եմ. «Ի՜նչ լավ է: Թե չէ մի քանի ճաղատ ծանոթ ունեմ և խոստացել եմ մազեր կպցնել նրանց գլխին: Սեր դրսևորերեք, թույլ տվեք կտրել ձեր մազերը: Ի՞նչ կարող եմ անել, ախր խոսք եմ տվել մարդկանց»:

- Իսկ նրանք համաձայնո՞ւմ են, հա՛յր:

- Կախված է այն բանից, թե ինչպես կասես: Ես հո նրանց վրա չեմ հարձակվում՝ բղավոցներով. «Այս ի՜նչ խայտառակություն է: Ինչպե՞ս չեք ամաչում: Դուք չեք հարգում սրբավայրը», այլ ասում եմ. «Լսեք, տղանե՛ր, այդ մազերով դուք ձեր տղամարդկային արժանապատվությունն եք վիրավորում: Եթե տեսնեք, թե պատվո պահակության գվարդիական զինվորն ինչպես է Համաձայնության հրապարակում կանացի ձեռնապայուսակով երթաքայլ կատարում, ինչպե՞ս կնայեք դրան: Ասա՛ խնդրեմ, գվարդիական զինվորին վայե՞լ է կանացի ձեռնապայուսակը: Ե՛կ մազերդ կտրենք»: Եվ կտրում եմ: Գիտե՞ք, թե որքա՜ն մազ եմ հավաքում: Երբեմն, եթե նրանցից մեկը համառում է և սկսում «ինչու»-ներն ու «ինչի համար»-ները, պատասխանում եմ. «Ի՞նչը ինչու: Մի՞թե ես վանական չեմ: Ահա և ձեռնադրություն եմ կատարում: Ախր դա իմ աշխատանքն է»: Ամբողջ հարցը նրանում է, թե դա ինչպես կմատուցես: Տղաները ծիծաղում են, ինձ էլ դա է պետք: Դրանից հետո կտրում եմ նրանց մազերը: Ո՛չ, անունները «ձեռնադրության» ժամանակ չեմ փոխում: Միայն մի տղայի Ἄξιον ἐστίν” անունը տվեցի, որովհետև երբ նրա «ձեռնադրությունն» էի կատարում, ոչ հեռվում խաչերթ էր անցնում Ἄξιον ἐστίν” սրբապատկերով: Իսկ իմ «ձեռնադրյալների» ծնողներն ինչպե՜ս են ուրախանում: Գիտե՞ս, թե որքան շնորհակալական նամակներ եմ ստանում ծնողներից, մայրերից: Ո՜ւ: Միայն թե Աստված ների ինձ դրա համար:

Հիմա նաև նորաձև է դարձել գլխի մազերը կտրել, իսկ հետևից պոչիկ թողնել: «Հե՜յ, արծիվնե՛ր,- հարցնում եմ,- ի՞նչ իմաստ կա այդ պոչերում»: «Մենք պոչ ենք թողնում,- պատասխանում են «արծիվները»,- որպեսզի մեզ վրա ուշադրություն դարձնեն»: «Տարօրինակ մարդիկ եք,- ասում եմ նրանց,- այսօր մարդիկ այնքան խնդիրներ ունեն, որ ձեզ վրա ուշադրություն չեն դարձնի, եթե նույնիսկ վճարեք նրանց դրա համար»: Իսկ ուրիշները՝ հաղթանդամ լողլողները, ականջօղ են դնում: Որքա՜ն եմ այդ ականջօղերը հանել:

- Իսկ ոմանք միայն մեկ ականջօղ են դնում, հա՛յր:

- Մեկ ականջօղ անարխիստներն են դնում: Ականջի մեկ օղը անարխիայի նշանն է: Նրանք այդ ականջօղը կանանց պես իրենց զարդարելու համար չեն դնում: Նրանք իրենց ականջը ծակում են և ականջօղ դնում ի նշան բողոքի: Մի անգամ իմ խուց մի հայր եկավ իր քսաներկուամյա որդու հետ՝ երկարամազ, մորուքով ու ականջին ականջօղ: «Տղաներին պատշաճ չէ ականջօղ դնել,- ասացի նրան,- շատերը ձեզ սխալ են հասկանում: Ինձ բացատրել պետք չէ, բայց մարդիկ չգիտեն, որ դուք անարխիստ եք և սխալ են հասկանում»: Դրանից հետո նա հանեց ականջօղն ու ինձ տվեց: Այն ոսկուց էր: «Դա ոսկերչին տուր,- ասում եմ,- որպեսզի պարանոցից կախելու խաչ պատրաստի քեզ համար»:

- Հա՛յր, իսկ ոմանք նույնիսկ քթից են ականջօղ կախում:

- Նշանակում է սատանան օղ է դրել նրանց քթին: Միայն թե սանձը չի երևում: Իսկ ոմանք լայն ոսկե շղթաներ են պարանոցին գցում՝ մի քանի շարք: Մեկին մի լավ «քոթակեցի», հանեցի այդ բոլոր զիզի-պիզի բաներն ու ասացի. «Այս ոսկին որևէ որբուկի տուր: Կամ էլ տուր մայրիկիդ, որպեսզի նա որևէ կարիքավորի տա»: Նրան շատ, թե քիչ կարգի բերելուց հետո, ինձ հարցնում է. «Ի՞նչ պետք է անեմ»: «Սկսիր նրանից,- ասում եմ,- որ համեստ շղթայով մի խաչ գցիր պարանոցիդ»: Միայն մտածիր՝ տղամարդ են, բայց ոսկե զարդեր են դնում: Կանգնած է դիմացդ, ամբողջովին փայլում է ոսկու մեջ, պարանոցին երկու-երեք շարք հաստ ոսկե շղթաներ են, որ նույնիսկ արքայադուստրերը չեն դնում, և բողոքում է իր խնդիրներից: Իսկ խնդիրը հենց դրանում է: Նրա խնդիրները ապաշխարանք է, որ կրում է: Ոմանց վրայից ինքս եմ հանում այդ զիզի-պիզի բաները, մյուսներին ասում եմ, որպեսզի իրենց ձեռքերով անեն: Մարդիկ չափը կորցրել են: Նրանք վերջնականորեն անպետք են դարձել: Ոմանք կենդանակերպի նշաններն են պարանոցից կախում: «Դա ի՞նչ է,- հարցնում եմ մեկին,- առաջին անգամ եմ նման բան տեսնում»: «Սա այդպիսի կենդանի է,- պատասխանում է,- իմ կենդանակերպի նշանն է»: Իսկ ինձ սկզբում թվաց, թե Աստվածամոր սրբապատկերն է: «Ի՞նչ է,- ասում եմ,- մի՞թե ինքներդ էլ եք գազանանոցի գազաններ, եթե կենդանակերպի այդ նշաններն եք ձեզ վրա կրում»: Համա, թե տարօրինակ են… Ներքին սանձարձակությունը դուրս է պրծնում: Ուրեմն եկեք աղոթենք, որպեսզի Աստված լուսավորի երիտասարդությանը և մի փոքր թթխմոր պահի:

 

Հայր Պաիսիոս Աթոսացու «Ցավով և սիրով՝ ժամանակակից մարդու մասին» գրքից

Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի

 

09.03.18
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․