Սաղմոս ՃԻԹ

Աստիճանների օրհներգություններ

Գերության մեջ գտնվողի աղոթք է սուրբ սրտով և կատարյալ հավատքով:

1. Ի խորոց կարդացի առ քեզ, Տէ՛ր, լո՛ւր ձայնի իմում:

Խորություններից քեզ կանչեցի, Տե՛ր: Տե՛ր, լսի՛ր իմ ձայնը:

Այսինքն՝ ոչ թե լեզվով ու շուրթերով, այլ՝ հաստատուն խորհուրդներով, լի հույսով և սրտաբուխ հոժարությամբ, և ոչ թե այնպես, որ ասում է. «Դու նրանց շուրթերի մոտ ես, սակայն հեռու ես նրանց շուրթերից» (Երեմ. 12:2), և ինքն էլ է վկայում. «Այս ժողովուրդը մոտ է ինձ իր բերանով… բայց սրտով հեռացել ու մեկուսացել է ինձնից, զուր է ինձ պաշտում» (Ես. 29:13): Այդ պատճառով էլ կրկնելով Տիրոջը՝ վստահությամբ ասում է. Տե՛ր, լսի՛ր իմ ձայնը. (այսինքն՝ ինքը խորքերում է և կարծես չի երևում, այլ միայն ձայն է լսվում), քոնն է խոսքը և բոլոր բարի խնամատարությունները:

2. Եղիցին ականջք քո ի լսել զձայն աղօթից իմոց:

Թող քո ականջները լսեն ձայնն իմ աղոթքի:

Աստված անմարմին է, և զգայարանները նրան չեն կարող բաժանել, այլ զորությամբ է լսում ու տեսնում, իսկ աչք ու ականջ ենք ասում՝ ըստ մեր օրինակի, և այսպես է լինում խոնարհեցնելով, ինչպես այլ տեղերում է աղաչում, քանզի նրա ականջները լցված են լուսեղեն մաքուր բնությունների քաղցր ձայներով, և աղերսում ենք խոնարհվել՝ ըստ մեր տկարության, և կամ իմաստունն ասում է, որ երկիրը խորն է, երկինքը՝ բարձր, ամբողջ երկիրն, ասում է, կանչում է ինձ որպես բոլորի փոխարեն մեկ բերանով, և դո՛ւ լսիր քո միջնորդ ականջների՝ հրեշտակների բարեխոսությամբ, որովհետև ականջները բերանից բարձր են, այսինքն՝ հրեշտակներն [առավել բարձր են], քան մարդիկ:

3. Թէ զանօրէնութիւնս քննես, Տէ՛ր, Տէր, իսկ ո՞ կարէ կալ առաջի քո,

4. զի ի քէն է քաւութիւն:

Եթե անօրինություններս քննես, Տե՛ր, ո՛վ կարող է կանգնել քո առջև, Տե՛ր, քանզի քեզնից է քավությունը:

Ինչպես որ ասացիր. «Ձեր մեղքերն են պատնեշ դարձել իմ և ձեր միջև» (հմմտ. Ես. 59:2), և եթե դատաստանում դրանց նայես, ո՞վ կարող է գալ և կանգնել քո առջև և հաշիվ տալ, հատկապես՝ արժանի լինել բարու, և արդար երևալ, քանզի քեզնից է քավությունը, ինչպես որ մաքսավորն էր աղաչում. «Աստված, ների՛ր ինձ՝ մեղավորիս» (Ղուկ. 18:13): Մեղքի պատճառով մեր պարզ բնությունը բազմատեսակ եղավ, դու մի՛ դարձրու քո մաքուր ու հստակ պատկերը բազմատեսակ, քանզի միայն դու ես կարող:

5. Վասն անուան քո համբերի, Տէ՛ր,

Համբեր անձն իմ բանի քում. յուսացաւ անձն իմ ի Տէր:

Քո անվան համար համբերեցի, Տե՛ր, հոգիս սպասեց քո խոսքին:

Քո անունը ողորմած է, գթած, համբերող, ինչպես որ ասվեց, երբ Մովսեսին լեռ բարձրացվեց (տե՛ս Ելք 34:6), և խոսելով [գերության մեջ գտնվողի բերանով, ասում է]՝ ահա յոթանասուն տարի գերության մեջ եղա քո անվան համար, և ահա քո խոստմանն եմ սպասում, և յոթանասուն տարին այլ բան չէր, քան գերության մեջ գտնվողի բազում վշտերի մեջ համբերությունը, և միայն դա ունեմ քո առջև բերելու, նաև՝ անտեսանելի հույսը, որը հավատքի ակնկալությունն է և առաջին նվերը, որ Ենովքը մատուցեց, ինչպես որ ասում է, թե՝ հույսս Տիրոջ վրա դրեցի (հմմտ. Ծննդ. 4:26), և ով հույսը [Տիրոջ վրա է դնում], հավիտյան չի ամաչի:

6. Ի պահէ առաւօտու մինչև յերեկոյս, ի պահէ առաւօտու՝ յուսացաւ Իսրայէլ ի Տէր:

Առավոտյան պահից մինչև երեկո, առավոտյան պահից Իսրայելը հույսը դրեց Տիրոջ վրա:

Եգիպտոսից ելնելու պահից մինչև երեկո՝ մինչև մեր Բաբելոն իջնելը, և առավոտյան պահից՝ մեր Բաբելոնից ելնելը, Իսրայելը հույսը դրեց Տիրոջ վրա, քանի որ փրկեց Եգիպտոսից, կհանի նաև Բաբելոնից, և այլևս մինչև երեկո չենք մնա, այլ՝ հուսով կսպասենք երկրորդ առավոտին: Այսուհետև մինչև հավիտյան, որ մահվանից հետո՝ երրորդ [հավիտենական] առավոտն է, երբ Տերը պատրաստ կգտնի [մեզ]:

7. Ի Տեառնէ է ողորմութիւն բազում, ի նմանէ է փրկութիւն.

8. և նա փրկեաց զԻսրայէլ յամենայն նեղութեանց նորա:

Տիրոջից է ողորմությունը, ու նրանից են բոլոր փրկությունները: Եվ նա պիտի փրկի Իսրայելն իր բոլոր նեղություններից:

Աշխարհը ողորմությամբ ստեղծվեց, ու ջրհեղեղից հետո վերստին նորոգվեց, և Իսրայելն էլ երեք անգամ ողորմությամբ փրկվեց, և սրանք են գրավոր ավանդված անպատում և անճառ ողորմությունները, որոնք շատ է կոչում. Միածին Որդուն մահվան հանձնելը մեր անառակ դարձած բնության համար, ըստ առաքյալի. «Ուր որ մեղքը շատացավ, շնորհն առավել ևս շատացավ» (Հռոմ 5:20), և բացվեցին Աստծու գթության անդունդները, որ չի կարող չափվել կամ կշռվել կամ թվարկվել ոչ մտքով կամ խորհուրդներով և ոչ էլ խոսքով: Ուստի և մեր փրկությունը Հիսուսով նրա ծոցից ու բնությունից է՝ միավորելով իր բնությանը, որ փրկեց նոր Իսրայելին բոլոր նեղություններից և հավիտենական մահվանից, դևերից ու ապականությունից, դժոխքից և գեհենի հրից, հոգոց հանելուց, ցավերից ու տրտմություններից:

 

Վարդան Արևելցի, Մեկնութիւն Սաղմոսացն Դաւթի, Էջմիածին, 1797 թ.

Գրաբարից թարգմանեց Գայանե Թերզյանը