23 Նոյեմբեր, Շբ
Ի կատարած Սաղմոս Դավթի
Երբ փախել էր Սավուղից և ծաղրում էին նրան՝ ասելով, թե ճնճղուկի պես լեռները թռչի: Իսկ եբրայական և ասորական բնագրերում ասվում է, թե երբ Դավիթը Անքուսի մոտ էր և երբ Անքուսը հարձակվեց Իսրայելի վրա ու տարավ Դավթին իր հետ և գերեցին ամաղեկացիները նրանց կանանց, և երբ Աստծո նախախնամությամբ իշխանները չկամեցան, որ Դավիթն իրենց հետ պատերազմի դուրս գա, որովհետև մտածեցին, թե Սավուղի կողմը կանցնի և որ կազատի գերիներին, ինչպես որ եղավ, այդ ժամանակ էլ Դավիթը երգեց այս Սաղմոսը՝ գոհանալով Աստծուց:
1. Ի Տէր յուսացայ. ո՞րպէս ասիցէք ցանձն իմ, փոփոխեաց ի լերինս որպէս ճնճղուկ:
Հույսս դրի Տիրոջ վրա. Ինչո՞ւ եք ասում ինձ, որ ճնճղուկի պես լեռները թռչեմ:
Դուք, որ այսպես էիք ասում հեգնելով՝ ձեր կանանց գերի ընկնելու պատճառով դառնացած, բայց ես փրկվեցի ինչպես ճնճղուկը որսորդի ծուղակից: Դարձյալ, սա նաև Ղովտի և Եզեկիայի մասին է:
2. Զի ահա մեղաւորք լարեցին զաղեղունս իւրեանց. պատրաստ արարին զնետս ի կապարճս, ձգել ընդ խաւար՝ այնոցիկ ոյք ուղիղ են սրտիւք:
Չէ՞ որ մեղավորներն ահա լարել են աղեղներն իրենց, պատրաստել են նետերը կապարճներում, որ մութն ընկնելիս ձգեն ուղղամիտների վրա:
Ամաղեկացիները լարեցին իրենց աղեղները, կամ Սավուղը լարեց՝ խորամանկաբար: Պատրաստել են նետերը կապարճներում. նենգավոր խորհուրդները համեմատում է կապարճի հետ: Որ մութն ընկնելիս ձգեն. համոզում է ուրիշներին, որպեսզի որսան ուղղասիրտ Դավթին, ինպես որ արեցին հրեաները՝ մեր Տիրոջը և սատանան՝ յուրաքանչյուրին, որի նետերը չեն երևում, բայց խոցվածների վերքերից երևում է, որ խոցվել են մեղքերով:
3. Զի զոր դուն շինեցեր՝ նոքա աւերեցին. իսկ արդարն զի՞ արար:
Ինչ դու շինեցիր՝ ավերեցին նրանք, իսկ արդարն ի՞նչ արեց:
Ինձ թագավորություն տվեցիր, իսկ իրենք իրենց [թագավորությունը] ավերեցին մեղքով, իմը ինձ չեն կամենում, ինչպես սատանան՝ Ադամին, որ անապական էր ստեղծվել: Իսկ արդարն ասելով, նկատի ունի Տիրոջը, թե ի՞նչ արեց հրեաներին, որ ավերեցին Երուսաղեմը, կամ ի՞նչ արեց Դավիթը Սավուղին և կամ Ադամը՝ սատանային:
4. Տէր ի տաճար սուրբ իւրում. Տէր յերկինս յաթոռ իւրում:
Տերն իր սուրբ տաճարում է, Տերը երկնքում է՝ իր գահի վրա:
Եկեղեցում և երկինքում է աթոռը, որտեղից տեսնում է և դատում մարդկանց ըստ իրենց գործերի: Մենք էլ վեր նայենք՝ դատաստանի աթոռին և չմեղանչենք եւ դուրս չգանք եկեղեցուց:
5. Աչք նորա ի տնանկս հային, արտևանունք նորա քննեն զորդիս մարդկան:
Նրա աչքերը նայում են տնանկներին, իսկ արտևանունքները զննում են մարդկանց որդիներին:
Հրեշտակների զորքերը, որոնք ուղարկվում են որպես սպասավորներ, առավել խնամում են աղքատներին և տառապյալներին, որոնք մարդկանց կողմից անտեսված են: Արտևանունքները, ինչպես որ պահում են աչքերը, այդպես էլ կարգ ու կանոնի մեջ են պահում եկեղեցու առաջնորդներին ու Ադամի որդիներին, քննում են նրանց լավ ու վատ գործերը՝ առավել շատ ներելով տնանկներին: Նորից՝ նրա աչքերը տնանկներին են նայում օգնելու համար, իսկ նրանց տանջողներին մանրազնին քննելով պիտի դատի:
6. Տէր քննէ զարդարն և զամբարիշտն. որ սիրէ զմեղս, ատեայ զանձն իւր:
Տերը քննում է արդարին և ամբարշտին. ով սիրում է մեղքը՝ ատում է անձն իր:
Ինչպես [քննեց] Ադամին և սատանային, Դավթին և Սավուղին: Ով սիրում է մարմնի հեշտությունը, ատում է իր հոգին: Դարձյալ ամբարիշտները դատաստան չեն գա, իսկ ովքեր որ գան և դատվեն, չեն կործանվի, որովհետև ունեն թե՛ արդարության և թե՛ ամբարշտության գործեր, քանզի ոսկին բովի մեջ մտնելուց չի կորչում:
7. Տեղասցէ ի վերայ մեղաւորաց որոգայթ՝ հուր և ծծումբ, այս մրրիկ՝ բաժին բաժակի նոցա:
Մեղավորների վրա որոգայթ, հուր և ծծումբ կտեղա, փոթորկի շունչն է նրանց բաժակի բաժինը:
Սոդոմի պատուհասին կարժանանան հանդերձյալում, ինչը [սոդոմացիների] համար մեղմ պատիժ էր, քանզի այստեղ ստացան իրենց հանցանքների հատուցումը, իսկ նրանցը՝ հավիտենական է: Որոգայթ, որովհետև հանկարծակի կլինի: Հուրը՝ գործերի վրա կտեղա, իսկ ծծումբը՝ գործողների: Այս ասելով նկատի ունի հողմը, իսկ փոթորիկը՝ հրախառն հողմն է: Բաժակի բաժինը, որովհետև բարկության բաժակը ընդհանրական է, իսկ սոդոմացիներինը միայն իրենց գործերի համար էր:
8. Արդար է Տէր՝ և զարդարութիւն սիրէ, զուղղութիւն տեսանեն երեսք նորա:
Արդար է Տերը, արդարություն է սիրում, ճշմարտությանն է նայում երեսը նրա:
Իսկ Աստծուն հակառակը անիրավություն է սիրում և մոլորության է նայում երեսը նրա:
Վարդան Արևելցի, Մեկնութիւն Սաղմոսացն Դաւթի, Էջմիածին, 1797 թ.
Գրաբարից թարգմանեց Գայանե Թերզյանը