Եղիսե մարգարե

Եղիսե մարգարեն (Եղիսե նշանակում է «Աստված Փրկիչ է») աշակերտն է Եղիա մարգարեի և ապրել է Հրեաստանում Ք. ա. 9-րդ դարում: Նա ոչ միայն Եղիայի աշակերտն էր, այլ նաև օգնականը և հետևորդը: Եղիա մարգարեն Տիրոջ հրամանով ընտրում է Եղիսեին՝ իբրև իր հաջորդի, ով Եղիային չի թողնում մինչև վերջ՝ մինչև կառքով նրա երկինք տարվելը: Եղիսեն խնդրում է իր ուսուցչին իրեն տալ նրա հոգու, այսինքն` Եղիային տրված զորության կրկնակի չափը: Երբ Եղիան կառքով բարձրանում է երկինք, նրա թիկնոցը ընկնում է ցած, և Եղիսեն այն վերցնում է իրեն, որով և իրականանում է նրա փափագը:

Սուրբ Գրքի Թագավորությունների Գ և Դ գրքերում կարող ենք կարդալ Եղիսե մարգարեի մասին: Եղիսեն թեև աշակերտն էր և հաջորդը Եղիայի, սակայն նրանց կյանքի, նկարագրի և գործունեության մեջ հսկայական տարբերություն կա: Եղիան մենակյաց էր, իր կյանքը մշտական պայքարի մեջ է եղել, վհատության պահեր է ապրել՝ Աստծուց անգամ մահ խնդրելով: Իսկ Եղիսեն, ընդհակառակը, ապրել է մարդաշատ վայրերում, իր կյանքը հաղթանակների և հաջողությունների մի շարք է եղել: Սիրել է երաժշտությունը և հաճախ է մարգարեանալու համար երաժշտության կարիք զգացել: Եղիսեն մարգարեացել է 6 իսրայելցի թագավորների օրոք 65 տարուց ավելի:

Աստվածապարգև իմաստությամբ և խորագիտությամբ նա օգնել է իր երկրին թշնամիների դեմ պայքարում: Մահվան անկողնում անգամ իրեն այցելած թագավորին նա սրտապնդում էր և թշնամու դեմ հաղթանակի հետ կապված ցուցմունքներ տալիս: Արտաքին թշնամիներին նա շահել է բարիքով և բարեկամությամբ: Դ Թագավորությունների վեցերորդ գլխում պատմվում է, թե ինչպես են ասորիները Եղիսեին բռնելու մտադրությամբ ծուղակն ընկնում. մարգարեի խնդրանքով Տերը թշնամուն շիլ է դարձնում, ապա Եղիսեն նրանց առաջնորդում է Սամարիա: Քաղաք մտնելուց հետո Աստված բացում է ասորիների աչքերը և հասկանում են, որ թշնամու քաղաքում են: Իսրայելի արքայի այն առաջարկին, թե սպանեն նրանց, Եղիսեն պատասխանում է. «Մի՛ սպանիր: Սպանել կարող ես նրանց, որոնց քո սրով ու աղեղով ես գերի վերցրել: Նրանց առջև հաց և ջուր դի՛ր. թող ուտեն ու խմեն: Արձակի՛ր նրանց, թող գնան իրենց տիրոջ մոտ»: Ասորիները մեծ խնջույք ունեցան, արքան նրանց արձակեց: Եվ ասորիների կողոպտիչ զորքը այլևս Իսրայելի երկրի վրա չհարձակվեց:

Իր կյանքը պայքարից ավելի բարեկարգությունների և կազմակերպչական գործերով է անցել:  Թագավոր է օծել տվել Հեսու զորավարին, ով բնաջնջում է Աքաաբի կռապաշտ գերդաստանը և մեջտեղից վերացնում ամբարիշտ թագուհի Հեզաբելին՝ Աքաաբի կռապաշտ կնոջը, ով բազմաթիվ չարիքներ էր պատճառել Իսրայելի ժողովրդին:

Եղիսեն Հին Կտակարանի այն մարգարեներից է, ով գործել է ամենամեծ թվով հրաշքները Մովսես մարգարեից հետո: Նրա գործած հրաշքներից են Նեեման Ասորիի բժշկությունը, Հորդանանի ջրերը բաժանելը, Երիքովի աղբյուրի ջուրը խմելու համար պիտանի դարձնելը, աղքատ այրուն քաղցից փրկելը՝ նրա ամանի միջի յուղն անպակաս դարձնելով, սամարացի կնոջ զավակին հարություն տալը և ուրիշներ: Եվ ինչպես որ կենդանության օրոք է նա հրաշքներ գործել, այդպես և մահվանից հետո: Նրա մահվանից մեկ տարի հետո, երբ նրա գերեզմանի մեջ գցում են մի մեռյալի, վերջինս, դիպչելով Եղիսեի ոսկորներին, հարություն է առնում:

Հայ Առաքելական Սուրբ եկեղեցին Եղիսե մարգարեի հիշատակությունը նշում է Հոգեգալստյան հինգերորդ կիրակիի հինգշաբթի օրը:

Կազմեց Կարինե Սուգիկյանը