Խոնարհության մասին

Ոմն եղբայր հայրերից մեկին հարցրեց և ասաց. «Ինչո՞ւ խոնարհվեմ և ընկնեմ նրա առաջ, ով իմ հանդեպ թշնամություն ունի և չի մաքրում իր սիրտն իմ նկատմամբ»: Ծերն ասաց. «Ինձ ճշմարի՛տն ասա` դու քո սրտում քեզ արդար չե՞ս համարում, երբ քեզ խոնարհեցնում ես նրա առաջ, թե` նա՛ իմ հանդեպ հանցանք գործեց, իսկ ես հանուն պատվիրանի խոնարհվում եմ նրա առաջ»: Եղբայրն ասաց.«Այո՛, այդպես է»: Ծերը նրան ասաց. «Դրա համար էլ Աստված չի օգնում նրան՝ անսալու քեզ և մաքրելու իր սիրտը քո նկատմամբ, որովհետև դու չես գնում նրա մոտ իբրև հանցավոր, այլ քեզ արդար ես համարում և կարծում ես` մեղավորն ինքն է: Բայց եթե նա նույնիսկ հանցանք գործած լինի քո հանդեպ, քո մտքում այսպես ասա` ե՛ս հանցանք գործեցի նրա նկատմամբ, և քո եղբորը արդարացրո՛ւ, այնժամ Աստված կկատարի քո կամքը, քանզի կմաքրվեն նրա խորհուրդները քո հանդեպ: Եվ ծերը այսպիսի մի օրինակ պատմեց. «Մի քանի երկյուղած աշխարհականներ կային, որոնք, միաձայն խորհուրդ անելով, գնացին և մենակյացներ դարձան: Եվ Աստծո նախանձախնդրությունից դրդված, Ավետարանական խոսքը չհասկանալով՝ ներքինացրին իրենց` կարծելով, թե դա հանուն երկնքի Արքայության է: Ալեքսանդրիայի եպիսկոպոսը, լսելով այդ, հեռացրեց նրանց սուրբ Հաղորդությունից: Իսկ նրանք, կարծելով, թե իրենք ազնիվ արարք են կատարել, զայրացան նրա վրա և ասացին. «Մենք հանուն երկնքի Արքայության ներքինացրինք մեզ, իսկ սա մեզ մերժում է: Եկե՛ք գնանք Երուսաղեմի եպիսկոպոսապետի մոտ և ասենք դրա մասին»: Եվ գնացին ու ամեն ինչ պատմեցին նրան: Երուսաղեմի եպիսկոպոսապետն ասաց. «Ես էլ եմ ձեզ մերժում»: Խռովված ետ դարձան և գնացին Անտիոքի եպիսկոպոսապետի մոտ և պատմեցին ողջ եղելությունը, և նա էլ մերժեց նրանց: Միմյանց ասացին. «Եկե՛ք գնանք Հռոմի հայրապետի մոտ, և նա մեր վրեժը կառնի սրանցից»: Գնալով Հռոմի պապի մոտ՝ պատմեցին նրան, թե ինչ ասացին իրենց եպիսկոպոսապետերը, և ասացին. «Ահա քեզ մոտ եկանք, քանզի դու ես բոլորի գլուխը»: Եպիսկոպոսապետն ասաց. «Ես ևս մերժում եմ ձեզ, և դուք հեռացված եք (եկեղեցուց)»: Այնժամ վարանումի մեջ ընկնելով` ասացին. «Սրանք ընկերն ընկերոջը հաճոյանում են` սինոդոսում ժողովվելիս իրար պաշտպանելու համար. եկե՛ք գնանք Աստծո սուրբ Եպիփան Կիպրացու մոտ, որովհետև մարգարե է և աչառություն չի անում»: Եվ երբ մոտեցան սուրբի քաղաքին, նրան հայտնություն եղավ նրանց մասին, և մարդ ուղարկեց նրանց հանդիման, հալածեց նրանց և ասաց. «Իմ քաղաքը ևս մի՛ մտեք»: Այնժամ սկսեցին խոսել միմյանց հետ և ասել. «Արդարև մենք հանցանք գործեցինք, ինչո՞ւ ենք արդարացնում մեզ: Ասենք` նրա՛նք անիրավությամբ մերժեցին մեզ, մի՞թե և այս մարգարեն. չէ որ Աստված հայտնեց նրան մեր մասին»: Եվ սաստիկ մեղադրեցին իրենց` կատարած հանցանքի համար: Այնժամ սրտագետն Աստված, գիտենալով, որ իրենք իրենց ճշմարտապես դատապարտեցին, հայտնեց հայր Եպիփան Կիպրացուն և Ինքն իսկ ուղարկեց նրան` մխիթարելու նրանց: Եվ Եպիփանը նրանց հավաքելով մի տեղ՝ գրեց Ալեքսանդրիայի եպիսկոպոսապետին և ասաց. «Ընդունի՛ր քո որդիներին, որովհետև ճշմարտությամբ ապաշխարեցին»: Ահա այս է մարդու բժշկությունը, և այս է կամենում Աստված, որ մարդը հանձն առնի իր հանցանքներն Աստծու առաջ»:

«Սուրբ հայրերի վարքն ու կենցաղավարությունը» գրքից, Հատոր Ա, Էջմիածին 2016