Տերունավանդ այս պատգամն ու պատվիրանը դարեր ի վեր խոսում է ողջ մարդկության հետ սուրբգրային էջերից, սթափեցնում և զգուշացնում հեռու փախչել ագահությունից, քանի որ այդ չէ մարդու կյանքի նպատակն ու իմաստը: Դժբախտաբար ներկայումս մարդկությունը հասել է այնպիսի մի վիճակի, որ այլևս գրեթե անհնար է վերադառնալ սակավապետ կյանքին, ժուժկալ, չափավոր ապրելակերպին: Սուրբգրային այս պատգամը, կարելի է ասել, առավել ուղղված է ավելին ունենալու անհագուրդ ու անվերջանալի պահանջներով տառապող մերօրյա մարդկությանը՝ որպես սթափեցնող և զգաստացնող մի կոչ:

Մեր Եկեղեցու սուրբ հայրերն ագահությունը դասել են յոթ մահացու մեղքերի շարքը: Մարդն ինչպես որ պահպանվում է առաքինությամբ, այդպես էլ ապականվում է մոլությամբ: «Մոլությունները մարդուն ոչ միայն չար են դարձնում և հավիտենական դատապարտության արժանի, այլև աղքատ, անարգ ու վաղամեռիկ» (Պողոս Ադրիանուպոլսեցի): Ագահությունը դրամի և ունեցվածքի անհագ բաղձանքն է: Սբ. Պողոս առաքյալն ագահությունն անվանում է կռապաշտություն (տես Կող. 3:5) և ասում, որ այդպիսիք Աստծու և Քրիստոսի թագավորության մեջ ժառանգություն չունեն (տես Եփես. 5:5): Ագահը չի կարող պաշտել Աստծուն, որովհետև ծառայում է մամոնային, ուստի կռապաշտ է և ոչ աստվածապաշտ, ինչպես և գրված է. «Չե՛ք կարող և՛ Աստծուն ծառայել, և՛ մամոնային» (Ղուկ. 16:13): Մինչդեռ ագահության հակադիր առաքինությունը ժուժկալությունը կամ չափավորությունն է: Ցավոք, մեր օերերում խիստ դժվար է ապրել ժուժկալ կյանքով: Մարդկության ողջ պատմության ընթացքում հավանաբար աստվածապատկեր մարդ էակն այնքան շատ չի տառապել ագահության ախտով, որքան մեր օրերում. ավելին ունենալու անհագ մոլուցքը կուրացրել է շատերին. ագահն անողորմաբար զրկում է ամեն մեկին, ոտնահարում իր նմանների իրավունքները՝ անխղճորեն հափշտակելով նրանց ունեցվածքը, աներկյուղ գողանում, սպանում՝ իր վրա բերելով Աստծու արդար զայրույթն ու բարկությունը: Այլև այս ախտով տառապող մարդիկ իրենց ողջ կյանքում տանջանքով են ապրում, որովհետև միշտ տառապում են գանձեր կուտակելու համար, մտքով տանջվում, թե ինչպես ձեռք բերեն չունեցածը և ինչպես պահպանեն ունեցածը, ուստի ագահության չար ախտը կործանարար հետևանքներ է ունենում մարդու հոգու և մարմնի վրա միաժամանակ՝ կարճելով մարդու կյանքը: Ագահը չի ճանաչում մարդկային բնության տկարությունը, չի գիտակցում, որ շատ երկար տարիներ կենդանի մնալ չի կարող, քանի որ մահկանացու է: Ավելին ունենալու անհագ բաղձանքով տարված և իրեն անմահ կարծելով՝ կուտակում է շատ տարիների գանձեր՝ հակառակ Տիրոջ խոսքի. «Գանձեր մի՛ դիզեք...» (Մատթ. 6:19): Ագահը երբեք չի հագենում կուտակելուց, ինչպես և իմաստունն է ասում. «Արծաթ սիրողը չի կշտանա արծաթից, ոչ էլ հարստություն սիրողը՝ իր եկամուտներից. ուստի դա ևս ունայնություն է» (Ժող. 5:9): Եվ ցավերով ու սրտի կսկիծով էլ մեռնում է՝ գանձերն իր կամքին հակառակ թողնելով, քանի որ «ոչինչ չբերեցինք աշխարհ, ոչ էլ պիտի կարողանանք տանել» (Ա Տիմ. 6:7):

Սակայն աստվածճանաչողություն չունեցող մարդու համար ունայն խոսքեր են սուրբգրային խոսքերը: Նրանք ապրում են միայն այս աշխարհի չափանիշներով և այս աշխարհի պահանջների համաձայն՝ ավելի ու ավելի բարեկեցիկ ու հարմարավետ դարձնելով իրենց կյանքը շքեղության ու ճոխության մեջ, ցոփ ու շվայտ կյանք վարելով՝ կարծելով, որ երջանկությունը հենց դա է: Մինչդեռ մարգարեն վայ է տալիս այդպիսիներին՝ ասելով. «Վա՜յ նրանց, ովքեր տանը տուն են կցում և ագարակին ագարակ միացնում, իսկ ընկերոջն արտաքսում են զրկանքներով. թեպետև մեծամեծ շինություններ էլ կառուցեն, ավերակ են դառնալու» (Եսայի 5:8-9): Տերն էլ, պատմելով անմիտ մեծահարուստի առակը, հորդորեց զգուշանալ ագահությունից, գանձ չկուտակել իր անձի համար, այլ «հարստանալ Աստծով», որովհետև՝ «Ի՞նչ օգուտ է մարդուն, եթե ամբողջ աշխարհը շահի, բայց իր անձը կորցնի» (Մարկ. 8:36): «Աշխարհն իր սին վայելչությամբ հրապուրում է միայն երկրավոր բաների մասին մտածել. առաջարկում է հարստություն, փառք, փափկակեցություն, ջանում ողորմածների ձեռքերն աղքատներից ու կարոտյալներից հեռու պահել, որպեսզի այս կյանքը ճոխ ունեցվածքով վայելեն ու ոչնչի պակասություն չունենան» (Պողոս Ադրիանուպալսեցի): Սակայն զուր են չարչարվում աշխարհի իրերում իրենց վերջին երջանկությունը գտնելու, քանի որ եթե նույնիսկ աշխարհի բոլոր բարիքներով հղփացած լինեն, միշտ անհանգիստ են և չունեն խաղաղություն, քանի որ տանջվում են խղճի խայթոցներից, չեն կարողանում անվրդով ապրել և ուրախանալ: Ահա թե ինչու է սուրբ Հակոբոս առաքյալն ազդարարում ագահ հարուստներին. «Ձեր հարստությունը փտած է, ձեր զգեստները՝ ցեցի կեր, և ձեր արծաթն ու ոսկին՝ ժանգոտած» (Հակ. 5:2-3): Մինչդեռ ժուժկալ, ողորմած կյանքով ապրող մարդը խաղաղ ու անվրդով է ապրում, բավարարվում է չափավորով, ինչպես և առաքյալն է ասում. «Ունենք կերակուր և հանդերձներ ու դրանցով էլ բավականանանք» (Ա Տիմ. 6:8): Նա միշտ գոհ է իր վիճակից և վայելում է իր աշխատանքի վարձը: Այլև մարդասիրաբար օգնության ձեռք է մեկնում չքավոր և կարոտյալ իր եղբայրներին, գիտակցում է, որ «պանդուխտ է երկրի վրա, ուստի ժամանակ առ ժամանակ իր բուն հայրենիք՝ երկինք է առաքում բարեգործությունների գանձերը, որ ձեռք բերեց իր ողջ կյանքում» (Պողոս Ադրիանուպոլսեցի), այսինքն՝ իր ունեցվածքից բաժին է տալիս Աստծուն՝ աղքատների ձեռքով՝ գիտակցելով, որ «Քրիստոս, մեր փրկության համար աղքատների հետ շրջում է մեր դռների մոտ» (Վ. Այգեկցի): Երկնքում է ամբողջ գանձերը (տես Մատթ. 6:19-20) և անիրավ մամոնայից բարեկամներ է շահում՝ որպես հավիտենական պաշար (հմմտ. Ղուկ. 16:9)՝ մտաբերելով Տիրոջ խոսքը, որ ասում է. «Ուր ձեր գանձերն են, այնտեղ և ձեր սրտերը կլինեն» (Մատթ. 6:21):

Եթե ագահ հարուստներն էլ, ովքեր խեղդվում են տնտեսական չափազանց բարօրության մեջ, չիմանալով այլևս ինչպես շռայլել և մսխել ավելորդ դրամները, կարողանային տեսնել իրենց շուրջն ապրող աղքատ մարկանց, հազիվ գոյատևող կարիքավոր ընտանիքների, վեհանձնաբար զրկեին իրենց որոշ հաճույքներից, օգնության ձեռք մեկնեին, փոքր-ինչ մեղմեին նրանց սոցիալական ծանր կացությունը, ամեն բան այլ կերպ կլիներ: Մեր հոգեկիր հայրերից սբ. Վ. Այգեկցին, վկայակոչելով Տիրոջ այն խոսքը, թե «հարուստը դժվարությամբ կմտնի երկնքի արքայությունը» (Մատթ. 19:23), ավելացնում է. «Սակայն շատ մեծատուններ կմտնեն Աստծո արքայություն, եթե լինեն բարեսեր, ողորմած, անկաշառ, իրավադատ, խոնարհ, չզրկեն ուրիշներին»:

Ուրեմն գիտենալով ագահության ախտի կործանարար հետևանքները և ժուժկալության առաքինության բազում օգուտները՝ թողնենք աշխարհասիրությունը և առաքինության հետևենք, չապականենք մեր աստվածաստեղծ հոգիներն ագահության մոլությամբ, այլ զարդարենք դրանք առաքինության գործերով: Պայքարենք ագահության ախտի դեմ ժուժկալության, ողորմածության առաքինություններով, որովհետև առաքինության գործերի արդյունքը երանական փառքն է, որ խոստացավ Աստված Իր սիրելիներին: Հիշենք, որ ներկայիս հեշտությունները դառը վախճան են ունենալու, ուստի զօր ու գիշեր հսկենք մեր անձերի փրկության համար, ապաշխարության սպեղանիներով դարմանենք մեղքերով հիվանդացած մեր հոգիներն ու ապավինենք մեր հոգիների ու մարմինների Բժշկին՝ Աստծուն: Ողորմած է Աստված և ներողամիտ, անեզր է Նրա քաղցրությունը, և բաց են Նրա ողորմության դռներն ու չեն փակվում ապաշխարողների առաջ. «Ապաշխարության կյանքի դուռը չի փակվելու մինչև աշխարհի վախճանը»,- ասում է մեր հավատի հայր սբ. Գր. Լուսավորիչը: ՙԲարիք գործենք, բարի գործերով հարստանանք, լինենք առատաձեռն, բարեսեր, մեր ունեցածից ուրիշին էլ բաժին հանենք՝ մեզ համար բարի հիմք դնելով հանդերձյալում, որպեսզի ձեռք բերենք ճշմարիտ կյանքը՚ (հմմտ. Ա Տիմ. 6:18-19):

Անժելա Խաչատրյան

29.01.15

ԲաԺանորդագրվել

Տոնացույց 2024

Իրադարձություններ