26 Նոյեմբեր, Գշ
Թեոդոս Մեծը՝ որդին Գրատիանոսի, որպես կայսր թագավորում է տասնհինգ տարի: Նրա գահակալության չորրորդ տարում է, որ տեղի է ունենում Կոստանդնուպոլսի ժողովը հարյուր հիսուն եպիսկոպոսների մասնակցությամբ: Ժողովի գումարման պատճառը հոգեմարտության մասին ուսմունքն էր, որի հեղինակը՝ Մարկիոնը, ասում էր, թե իբր Սուրբ Հոգին առավել նվազ ու ցածր է, քան Հայրը և Որդին:
Ինքը՝ Մարկիոնը, վախճանվում է դեռ մինչև Ժողովի գումարվելը: Իսկ ահա ժողովի գումարման այդ օրերին Թեոդոս կայսրը արիոսական Դիմուփիլոսի ձեռքում գտնվող Կոստանդնուպոլսի եպիսկոպոսությունը վերցնում է նրանից և Կոստանդնուպոլսի աթոռի տեղապահությունը՝ մինչև Ժողովի գումարումը, հանձնում է Գրիգոր Աստվածաբանին, քանի որ վերջինս ամենքից շուտ՝ դեռևս արիոսականության հերձվածի դեմ պայքարելու օրերին էր եկել Կոստանդնուպոլիս: Իսկ Ժողովը գլխավորողներն էին Երուսաղեմի Կյուրեղ եպիսկոպոսը, Տիմոթեոս եպիսկոպոս Ալեքսանդրացին, Անտիոքի Մելիտիոս եպիսկոպոսը, Գրիգոր Նյուսացին, Գելլասիոս Կեսարիո-Պաղեստինացին, Հռոմի Դամասոս եպիսկոպոսը և Կոստանդնուպոլսի ժամանակավոր աթոռակալ Գրիգոր Աստվածաբանը, որին, համաձայն Ժողովի որոշման, փոխարինում է Նեկտարիոս եպիսկոպոսը, վերջինիս էլ Կոստանդնուպոլսի Աթոռին հաջորդում է Հովհաննեսը՝ «Ոսկեբերան» կոչեցյալը:
Եվ ահավասիկ սուրբ Ժողովի կողմից սահմանվում է ուղղափառ դավանությունը, համաձայն որի՝ կենդանարար ու ամենասուրբ Հոգին քարոզվում է հավասարապատիվ, փառակից և համագոյական Հորը և Որդուն: Իսկ Մարկիոնը հետմահու նզովվում է մնացյալ բոլոր հերձվածողների հետ:
Այս նույն ժամանակ էր նաև, որ Եփեսոսում տարածված մի հերձվածի հարող մի շարք պատանիներ, որոնք առանց ընդունելու հարության գաղափարը՝ վախճանվել էին, Թեոդոս թագավորի ուժգին ճգնությամբ և Աստվածահայց աղոթքներով վերակենդանանում են, և միայն երբ թագավորը գնում, տեսնում է նրանց ու շատ աստվածեղեն բաներ է խոսում նրանց հետ, այդժամ է, որ նրանք դարձի են գալիս, և ապա, կամոքն Աստծո, կրկին ննջում են ի Քրիստոս, որին փառք հավիտյանս: Ամեն:
«Համաբարբառ Յայսմաւուրք», Ս. Էջմիածին, 2011թ., Հատոր Է,
Գրաբարից թարգմանեց Գևորգ սրկ. Կարապետյանը
Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի