22 Դեկտեմբեր, Հիսնակի Ե Կիրակի
- Հա՛յր, ինչո՞ւ այսօր համբերություն չունենք:
- Այն, ինչ այսօր է տեղի ունենում՝ մարդկանց օգուտ չի բերում: Նախկինում և՛ կյանքն էր խաղաղ, և՛ մարդիկ էին խաղաղ, շատ տոկուն էին ու համբերատար: Այսօր աշխարհ մտած այդ շտապողականությունը մարդկանց անհամբեր է դարձրել: Նախկինում մարդը գիտեր, որ հունիսի վերջից է սկսելու ուտել լոլիկ: Նրա մտքով էլ չէր անցնում ժամանակից շուտ լոլիկ ուտել: Մարդիկ մինչև օգոստոս սպասում էին, որպեսզի ձմերուկ ուտեն, գիտեին երբ է սեխի ժամանակը, իսկ երբ՝ թզինը: Իսկ հիմա ի՞նչ է կատարվում: Առևտրականները ժամանակից շուտ Եգիպտոսից լոլիկ են բերում, չնայած մինչև լոլիկի հասունանալը Հունաստանում նարինջ կա, որ նույն վիտամիններն ունի: Բայց չէ՜, նրանք նարինջ չեն ուզում: Ախր մի քիչ համբերիր, եղբա՛յր, ու փոխարենը մի ուրիշ բան կեր: Բայց ոչ, ինչ ուզում է լինի, պիտի գնան Եգիպտոս ու լոլիկ բերեն: Կրետեում նայեցին-նայեցին այդ ամենին ու սկսեցին ջերմոցներ կառուցել, որպեսզի իրենց մոտ էլ լոլիկները շուտ հասունանան: Եվ արդյունքում ողջ Հունաստանում ջերմոցներ կառուցեցին, որպեսզի ձմռանն էլ լոլիկ ուտեն: «Սպանվելով» ջերմոցներ են կառուցում բանջարեղենի համար, որպեսզի տարվա ցանկացած եղանակի, առանց սահմանված ժամանակին սպասելու, սրտի ուզածը սեղանին լինի:
Դա դեռ ոչինչ, կարելի է դիմանալ, բայց ախր ավելի են առաջ գնում: Երեկոյան լոլիկները դեռևս կանաչ էին, իսկ առավոտյան արդեն կարմրած ու «մսալի» պտուղներ են խանութներ տանում: Այդ կապակցությամբ նույնիսկ մի քանի «քաղցր խոսք» ասացի մի նախարարի: «Ջերմոցներին դեռ կարելի է դիմանալ,- ասացի,- բայց մրգերը, լոլիկներն ու մյուս պտուղներն ախր հորմոններով են աճեցնում: Մի գիշերվա ընթացքում պտուղները հասունանում են, բայց փաստորեն թքա՞ծ այն խեղճ մարդկանց վրա, ովքեր գերզգայուն են հորմոնալ միջոցների նկատմամբ: Որքան ուզում են, թող հիվանդանա՞ն»… Կենդանիներին էլ են աղտոտել՝ հավ լինի, թե՝ հորթուկ: Քառասուն օրեկան ճուտիկներին այնքան հորմոն են ներարկում, մինչև վեցամսականների քաշին հասնեն: Մարդն ի՞նչ օգուտ ստանա այդպիսի միս ուտելուց: Կովերին էլ են հորմոններ տալիս, որպեսզի ավելի շատ կաթ ստանան: Կովերը շատ կաթ են տալիս, բայց արտադրողները չեն կարողանում այդ կաթը վաճառել: Գործադուլներ են սկսվում, կաթի գինն իջնում է, այն փողոցներն են լցնում: Իսկ եթե ամեն ինչ ըստ Աստծո սահմանածի թողնեին, ապա ամեն ինչ իր հունով կընթանար ու մարդիկ մաքուր կաթ կխմեին: Եվ բացի այդ, այդ ներարկումներից ամեն ինչ անհամ է դառնում: Անհամ մթերքներ, անհամ մարդիկ, ամեն ինչն է անհամ: Նույնիսկ կյանքն է իր համը կորցրել մարդկանց համար: Պատանիներին հարցնում ես. «Ի՞նչ ես սիրում»: «Ոչինչ»,- պատասխանում են: Առողջ ու երիտասարդ մարդիկ: «Գոնե ասա քեզ ինչ է դուր գալիս»: «Ոչինչ»: Ահա, թե ուր է մարդը հասել: Իր ձեռքի գործով փորձում է Աստծո «սխալներնն ուղղել»: Գիշերը ցերեկվա են փոխում, որպեսզի հավերը ածեն: Իսկ դու այդպիսի հավերի ձվերը տեսե՞լ ես: Չէ՞ որ եթե Աստված լուսինը արևի պես փայլուն դարձներ, ապա մարդիկ կխելագարվեին: Աստված գիշերը ստեղծեց, որպեսզի մարդիկ հանգստանան, բայց տե՛ս, թե նրանք ինչեր են այժմ անում:
Մարդիկ կորցրել են հոգու խաղաղությունը: Այդ բոլոր ջերմոցները, սրսկումներն ու նման բաները մարդկանց անհամբեր են դարձրել: Նախկինում մարդիկ գիտեին, որ ոտքով մի տեղից մյուսը մի քանի ժամում կհասնեն: Եթե ինչ-որ մեկն ամուր ոտքեր ուներ, ապա մի փոքր ավելի արագ էր հասնում: Հետո սայլերը հորինեցին, հետո ավտոմեքենաները, հետո ինքնաթիռները և այլն: Փորձում են ավելի նոր ու ավելի արագ փոխադրամիջոցներ գտնել: Այնպիսի ինքնաթիռներ են ստեղծել, որ Ֆրանսիայից Ամերիկա երեք ժամում են հասնում*: Բայց եթե մարդ այդպիսի արագությամբ մի կլիմայական գոտուց մյուսն է թռչում, ապա ուղղակի կլիմայական այդ կտրուկ փոփոխությունն էլ նրան կվնասի: Շտապողականություն, շտապողականություն… Մի օր էլ մարդը կմտնի թռչող արկի մեջ, հետո՝ կրակ, թիչք, հարված, ճեղքվածք ու հանրության առջև կհայտնվի ապշահար ճանապարհորդը: Իսկ ի՞նչ էիք կարծում: Մի օր հերթը դրան էլ կհասնի: Իսկական գժանոց:
* Ծերը նկատի ունի հեռավոր թռիչքներ իրականացնող գերձայնային ուղևորափոխադրող ինքնաթիռները:
Հայր Պաիսիոս Աթոսացու «Ցավով և սիրով՝ ժամանակակից մարդու մասին» գրքից
Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի