25 Նոյեմբեր, Բշ
Ամեհի մի գազան կա, որ կոչվում է վագր: Երբ նա պետք է ձագեր հանի, գնում է հեռու վայրեր, որ նոր ծննդաբերի: Որսորդներն էլ հետևելով, գնում են նրա հետևից, որ ձագերին վերցնեն: Վերցնելուց հետո նրանք շատ են վախենում, որովհետև վագրը խիստ արյունարբու է: Ու փախչելիս, որսորդները երեք հայելիներ են դնում: Երբ վագրը իմանում է ձագերին փախցնելու մասին, նա հոտառությամբ, նետի պես սլանում է որսորդների հետևից: Հասնելով առաջին հայելուն վագրը նրա մեջ տեսնում է իր պատկերը, կարծելով թե իր ձագերից մեկն է, մի քիչ հանդարտվելով, քայլում է մյուս հայելու մոտ ու նորից տեցնում է իր պատկերը, որպես թե իր ձագին է տեսնում, և դրանից հետո երրորդ հայելուն մոտենալով, նորից իր պատկերն է տեսնում, հանդարտվում է: Այդ ժամանակ որսորդները հասցնում են փախչելով հեռանալ ու այլևս վագրը չի հասնում նրանց:
Առակի մեկնությունը. Վագրը իրենից ներկայացնում է բարեպաշտ ու ապաշխարող մարդուն, ով բարի գործ կատարելով, շատ հոգևոր զավակներ է աշխարհ բերում, բայց երբ հեռանում է իր որջից, այդ րոպեից մոռանում է իր հոգին, ու այլ գործերով զբաղվելով, մեղքերի մեջ է ընկնում, իսկ որսորդ սատանան գալիս և նրա բարի գործերն է առևանգում: Իսկ երբ մարդը զղջալով և խոստովանությամբ ուզում է վերականգնել կորցրածը, սատանան երեք հայելի է դնում նրա առջև, ըստ Հովհաննես առաքյալի հետևյալ խոսքի. «Եթե մեկը սիրում է աշխարհը, Հոր սերը նրա մեջ չէ, քանի որ ինչ որ կա, մարմնի ցանկություն է, աչքերի ցանկություն, և այս աշխարհի ամբարտավանություն, որ հորից չէ, այլ այս աշխարհից» (Ա Հովհ. 2:16):
Այդպես էլ, երբ մարդը ապաշխարում է իր մեղքերի համար, աշխարհն իր զանազան գայթակղություններով շեղում է նրա միտքը, ու այլևս չի գնում խոստովանության: Երբ իրեն հանդիմանում են այդ ավելորդությունների համար, շարունակում է ուտելով, խմելով, զբաղվել և ուրախություններով տարվել. դա առաջին հայելին է, որով խաբվում է մարդը:
Այդ մասին է զգուշացնում նաև Ավետարանը. «Զգո՛ւյշ եղեք ինքներդ ձեզնից. Գուցե ձեր սրտերը ծանրանան զեխությամբ և հարբեցողությամբ ու աշխարհիկ հոգսերով. և հանկարծակի հասնի ձեր վրա այն օրը. Որովհետև այդ օրը որոգայթի նման պիտի հասնի այն ամենքի վրա, որոնք բնակվում են երկրագնդի ամբողջ երեսին» (Ղուկ. 21:34):
Երկրորդ հայելին աշխարհային հարստություններն են, որով խաբվել են շատերը՝ հույսները դնելով դրանց վրա:
Իսկ երրորդ հայելին այս աշխարհի ժամանակավոր ու անցողիկ փառքն է, որին ձգտել են ու հասել շատերը, ու միայն վերջում են հասկացել, որ այդ ամենն ունայնություն էր ու հոգու կորստյան պատճառ:
Վարդան Այգեկցի