Գրքեր

Հակոբոս 4.5-6

5. Կամ թէ վայրապար համարիցիք՝ զոր ասէ գիրն առ նախանձ ինչ, որում փափաքէ՛ հոգին՝ որ բնակեաց ի մեզ, տալ զառաւել շնորհսն:

Կամ թե՝ առ ոչինչ եք համարում, ինչ որ Գիրքն ասում է. «Աստված նախանձախնդրությամբ պահանջում է այն հոգին, որ բնակեցրեց մեր մեջ»:

Այն բոլոր գրքերը, որ Աստծու Հոգով գրվեցին, կերպարն ու օրինակն են, և երբեք զուր տեղը չգրվեցին, այլ՝ մեր շահի, օգուտի և վարդապետության համար, որպեսզի նրանցից իմանանք Աստծու կամքի կատարումը, և որ չշեղվենք ուղիղ ճանապարհից, որը մեզ դեպի վեր՝ Աստծու մոտ է տանում: Այս բանը նաև Պողոսն է վկայում. «Աստծու շնչով գրված ամեն գիրք օգտակար է ուսուցման, հանդիմանության, ուղղելու և արդարության մեջ խրատելու համար» (Բ Տիմ. 3:16): Տեսնո՞ւմ ես գրքի կատարյալ օրինակը, և թե ինչու գրվեցին Սուրբ Հոգու կողմից, որպեսզի մենք դրանց միջոցով ձեռք բերենք մեր փրկությունը: Արդ, դուք, ասում է, փորձում եք դառնալ սրա դատավորներն ու քննիչները և Աստծուն հակառակ չեք համարում այստեղի հարստությունը և դրանից բխող ամբարտավանությունը, ի զո՞ւր եք համարում Սուրբ Գրքի վարդապետություններն ու վկայությունները, որ ճշմարիտ Հոգու իմաստությամբ խոսեցին: Հետևաբար ասում է. կամ թե՝ առ ոչինչ եք համարում, ինչ որ Գիրքն ասում է. «Աստված նախանձախնդրությամբ պահանջում է այն հոգին, որ բնակեցրեց մեր մեջ»:

Սրանով առավել ևս հարգանքի է արժանացնում մեր բնությունը, և մեծացնում պատիվը աշակերտների Ավետարանի քարոզչության քան մարգարեներինը, քանզի նրանք թեև ընդունեցին Սուրբ Հոգու շնորհները, սակայն մասամբ, իսկ առաքյալները՝ կատարելապես և բացահայտորեն, այդ պատճառով էլ նրանց Սուրբ Հոգու բնակության վայր և տաճար է համարում: Այս մասին նաև Պողոսն է հայտնապես ասում. «Աստծու տաճար եք դուք, և Աստծու Հոգին է բնակվում ձեր մեջ» (Ա Կորնթ. 3:16): Եվ ինքը՝ Հոգին, այս ավետիսը այնտեղից՝ ի վերուստ, շատ հեռվից նախապես այսպես ասաց. «Կբնակվեմ նրանց մեջ նրանց հետ կընթանամ, կլինեմ նրանց Աստվածը և նրանք էլ կլինեն իմ ժողովուրդը» (տե՛ս Եզեկ. 11:20):

Տեսնո՞ւմ ես նոր շնորհների գրավականը, թե որտեղից է սկսում և որտեղ՝ ավարտվում, այդ պատճառով էլ սկզբում կանխագուշակեց, որպեսզի շնորհների գալու ժամանակ չանհավատանան մարդիկ, այլ՝ նայելով մարգարեների պատգամներին, հավատան կատարվող իրադարձություններին: Այս մասին նաև Հովելի բերանով է հայտնում՝ Հոգու շնորհների առատությունը և ժամանակը ցույց տալով. «Այն օրերին իմ Հոգուց կհեղեմ ամեն մարմնի վրա, և կմարգարեանան» (Հովել 2:28): Եվ ամեն մարմնի ասելով իրապես մկրտվողների և ավազանի շնորհների մասին խոսեց: Նույնպես նաև սա, արժանանալով այսպիսի շնորհների և ճաշակելով երկնային բարիքներն ու ընդունելով Սուրբ Հոգին, ասաց. այն հոգին, որ բնակեցրեց մեր մեջ,  դա է ցանկանում և դրան է փափագում, և սիրում է առավել շնորհներ տալ մեզ խոնարհության միջոցով:

Եվ տեսնելով, որ աշխարհային սերն ու ամբարտավանությունը հակառակ են այդ շնորհներին, որով բանսարկուն դարանակալում է՝ հակառակությամբ խոչընդոտելով Աստծու պարգևներին, այդ պատճառով նախանձում է նրա սուրբ նախանձին և ահավոր սպառնալիքներ է հնչեցնում հեռվից, և Աստծուն ցույց տալիս որպես ամբարտավանների հակառակորդ ու պատերազմող՝ լսողներին զարհուրեցնելու համար, որպեսզի հեռու փախչեն ամբարտավանությունից: Քանզի, եթե մարդուն որպես պատերազմող և հակառակորդ ունենալը սարսափելի չարիք է, ապա որքան առավել Աստծուն ունենալն է:

6. Վասն որոյ ասէ. Տէր ամբարտաւանից հակառակ կայ, տայ շնորհս խոնարհաց:

Դրա համար ասում է. «Տերն ամբարտավաններին հակառակ է, բայց խոնարհներին շնորհ է տալիս»:

Երբ անհույս թողեց ամբարտավաններին և ցույց տվեց նրանց սարսափելի դատաստանը, և դրանով ծանուցեց ամբարտավանության չարիքը՝ առաջին ամբարտավանին օրինակ բերելով, որ ամբարտավանեց ամենակալ Աստծու առջև և ընդվզելով ասաց. «Կբարձրանամ ամպերից էլ վեր, կնմանվեմ բարձրյալին» (Ես. 14:14), այդ պատճառով էլ երկնքից երկիր գահավիժեց և սանդարամետական եղավ և խավարային՝ Աստծուն մշտապես ունենալով որպես հակառակորդ և պատերազմող: Նմանապես նաև նա, ով աշխարհային հարստությամբ կամ իշխանությամբ և կամ որևէ շնորհով կամ առաքինությամբ հպարտանում և ամբարտավանում է ամպի նման գոչելով, ապա այդպիսի մեկին Աստված հակառակ է և վրեժխնդիր՝ նվաստացնելու նրան և անդունդը գլորելու: Ուստի չկա առավել չար և վնասակար բան, քան ամբարտավանությունն է, որովհետև մեղքերից և մեծագույն չարիքներից որն էլ ասես, չի կարող հավասարվել ամբարտավանի դատաստանի հետ: Արդ, մնացած բոլոր մեղքերը մեղավոր են դարձնում միայն մարդուն, իսկ ամբարտավանությունը մարդուն ամբողջովին նմանեցնում է սատանային: Եվ քանի որ մյուս բոլոր աղտեղությունները ձախ կողմում են աճում, իսկ սա՝ աջ կողմում, քանզի չկա որևէ առաքինություն, որի մեջ սա չաճի և չվնասի դրան: Այդ պատճառով էլ ցույց տալու համար այդ աղտի չարությունը՝ ասաց. Տերն ամբարտավաններին հակառակ է, բայց խոնարհներին շնորհ է տալիս:

Երկու ծայրահեղ տարբեր բաներ է բերում՝ ամբարտավանություն և խոնարհություն, քանզի, ինչպես, օրինակ, բոլոր չարիքների գլուխն ամբարտավանությունն է, և ում մեջ աճում է, դատաստանի և բանսարկուի հետ դատապարտության է ենթարկում նրան, այդ պատճառով էլ առաքյալն ասում է. «Ոչ նորադարձ, որպեսզի, գոռոզանալով, սատանային վիճակված դատապարտության մեջ չընկնի» (Ա Տիմ. 3:6), այդպես էլ բոլոր առաքինությունների սկիզբը խոնարհությունն է: Եվ նա, ով իսկապես ունի այդ, ապա Քրիստոսի կերպարն է իր վրա կրում՝ ճշմարիտ հեզի և խոնարհի, նա, ով Աստծու կերպարանք ուներ, սակայն ծառայի կերպարանք ստացավ, այսինքն՝ ծառայի կերպարանքով կանգնեց աշխարհի բոլոր խոնարհների դիմաց: Եվ քանի որ այդքան բարի է և բարձրացնող մեր բնությունը, բոլոր բարի գործերի սկիզբն է, և հատկապես՝ նեցուկն ու հենարանը, քանզի եթե առանց նրա թեկուզ մինչև երկինք հասցնես առաքինության կառույցը, միևնույնն է վերևից ներքև կտապալվի և կոչնչանա՝ [Տիրոջը] որպես հիմք չունենալով: Այդ պատճառով մեր Տերը երանությունների հիմքը դրա վրա դրեց և նրանց խոստացավ որպես հաղթության պսակ տալ երկնքի արքայությունը, ովքեր իսկապես առաջնորդվեն դրանով, ըստ Քրիստոսի խոնարհության, այլ ոչ թե հարկավորաբար, ո՛չ մարդկանց աչքին երևալով և ո՛չ էլ կեղծավորաբար խոնարհություն դրսևորելով, այլ միայն Աստծու սիրու համար: Ուստի խոսքով և կերպարանքով բազմաթիվ խոնարհներ կան, իսկ գործերով և ճշմարտությամբ՝ քչերը: Հետևաբար ոչ մի օգուտ չկա խոսքով ասել՝ ես մեղավոր եմ, պիղծ և անարժան, սակայն, ուրիշներից այդ խոսքերը լսելով ըմբոստանալ և հակառակվել:

Այլ, ըստ Աստծու՝ ճշմարիտ խոնարհն այն է, որ ո՛չ նախատիքներից է տրտմում ու զայրանում և ո՛չ էլ գովասանքներից ուրախանում և փառավորվում, այլ ինքն իրեն անարժան է համարում այդպիսի պատվի, և արժանի՝ հազարավոր նախատիքների: Այդպիսի խոնարհներին Տերը շնորհներ է տալիս. որդեգրության, արքայության ժառանգության, Քրիստոսի հետ մեծության, ինչպես նաև բազում այլ աստվածատուր շնորհներ, որ անճառելի են խոսքով և անընկալելի և անհասկանալի մտքի համար:

Կամ, նորից Հոգու շնորհների առավելությունը ցույց են տալիս Պողոսի ասածն ու թվարկածները, թե. «Մեկին Հոգուց տրված է իմաստության խոսք, մյուսին՝ գիտության խոսք՝ նույն Հոգուց, մյուսին՝ հավատ՝ նույն Հոգով, մյուսին՝ զորավոր գործերի կարողություններ, մյուսին՝ մարգարեություն, մյուսին՝ հոգիները զանազանելու շնորհ, մյուսին՝ տեսակ-տեսակ լեզուներով խոսելու շնորհ, մյուսին՝ լեզուների թարգմանության շնորհ» (Ա Կորնթ. 11:8-10), և նմանատիպ մյուս բաները խոնարհությամբ են տրվում:

 

Երանելի Սարգիս Շնորհալի հայոց վարդապետի՝ իմաստասերի և քաջ հռետորի,

Մեկնություն կաթողիկե յոթ թղթերի, Կոստանդնուպոլիս 1826-1828

Գրաբարից թարգմանեց Գայանե Թերզյանը

12.09.19
ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․