«Մարդը ծնվում է մահվան համար, իսկ մահանում՝ Կյանքի համար»

«Ուրախացի՛ր, երիտասա՛րդ, քո երիտասարդությամբ, թող սիրտդ քեզ զվարճացնի քո երիտասարդ օրերին: Գնա՛ քո սրտի անբիծ ճանապարհով և քո աչքերի տենչանքով, բայց և իմացի՛ր, որ այս բոլորի համար Աստված պիտի քեզ դատաստանի ենթարկի» (Ժող. 11:9): Մարդկային կյանքը վաղ թե ուշ հասնում է մի շեմի, որից այն կողմ հնարավոր չէ ոչինչ փոխել: Այդ շեմը ֆիզիկական մահն է. քանի դեռ մարդն ապրում է, հույս ունի ապաշխարության: Սուրբ Գրքի իմաստասիրական գրքերից մեկում կարդում ենք. «Նախքան Տիրոջ դատաստանը քննի՛ր քո անձը և Նրա այցելության ժամանակ ողորմություն կգտնես: Մի՛ հապաղիր ժամանակին կատարել խոստումդ և մինչև մահ մի՛ հետաձգիր արդարացումդ: Հիշի՛ր վախճանի օրվա ցասումը և վրեժխնդրության ժամանակը, երբ Տերը քեզնից կշրջի Իր երեսը» (Սիրաք 18:22, 24): Երկրային կյանքը փրկությանն արժանանալու կարևորագույն և պատասխանատու ժամանակահատված է, բացառիկ մի արժեք, որի միջոցով որոշվում է մարդու հավիտենական ապագան: Հայրաբանության մեջ ասվում է, որ մարդը ծնվում է մահվան համար, իսկ մահանում՝  Կյանքի համար: «Ձեր առջև եմ դնում կյանքն ու մահը, օրհնություններն ու անեծքները: Ընտրի՛ր...» (Երկր. Օր. 30:19): Հեսուի որդի Սիրաքն իր իմաստության գրքում ասում է. «Տիրոջ համար դյուրին է վախճանի օրը մարդուն հատուցել ըստ իր անցած ճանապարհների: Մեկ ժամվա տանջանքը մոռացնել է տալիս հաճույքները, և մարդու վախճանի ժամին հայտնի է դառնում նրա գործերը» (Սիրաք 11:28-29): Մարդը մոլորության մեջ է հայտնվում, երբ իրեն շնորհված ապաշխարության ժամանակը հետաձգում է մինչև մահ՝ չիմանալով հանդերձ, թե երբ կապրի իր կյանքի վերջին օրը: Եթե մարդն ուշանում է ընկերոջ հետ հանդիպումից, ապա կարող է ներողություն խնդրել նրանից, եթե ուշանում է աշխատանքից, կարող է բացատրագիր գրել, բայց եթե ուշանում է Աստծու հետ հաշտվելուց, ապա այդ վճռորոշ բացթողումը հավիտենական անդառնալի հետևանք է ունենալու նրա համար: Սուրբ առաքյալները կոչում են անհավատներին և ասում. «Ահա թե ինչու մենք Քրիստոսի պատգամավորներ ենք, այնպես որ մեր միջոցով կարծես Աստված Ինքն է խոսում ձեզ հետ, և աղաչում ենք ձեզ հանուն Քրիստոսի. հաշտվեցե՛ք Աստծո հետ» (Բ Կորնթ. 5:20):

Եկեղեցու հայրերն ուսուցանում են, որ այս կյանքում է ամեն ինչ որոշվում և երկրային կյանքից է կախված մարդու հավիտենական բաժինը: «Քանի դեռ հնարավոր է, հո՛գ տարեք ձեր կյանքի համար, քանի դեռ ժամանակ կա, ապրե՛ք աստվածահաճո կյանքով: Երբ գա ժամանակը այս կյանքը թողնելու, չի լինելու ոչ մի տեղ ապաշխարության: Այստեղ ենք ձեռք բերում կամ կորցնում կյանքը, այստեղ ենք աստվածապաշտությամբ և բարի գործերով ապահովում մեր հավիտենական փրկությունը: Նա, ով ապրում է այս աշխարհում, նրա համար ուշ չէ ապաշխարությունը»,- հորդորում է Ս. Կիպրիանոս Կարթագենացին: Իսկ Ս. Եփրեմ Ասորին իր հերթին կոչում է՝ քանի դեռ այս կյանքում ենք, կարող ենք Տիրոջ ողորմությանն արժանանալ: Դժվար չէ այստեղ ներման արժանանալ և բարեպատեհ ժամանակին բախել Տիրոջ ողորմության դուռը: Ապաշխարե՛նք, քանի դեռ Տերն ընդունում է ապաշխարության արցունքները, քանի որ գերեզմանում անօգուտ են լինելու արցունքները: Այստեղ է լսում մեզ Տերը, այստեղ է ներում մեզ, երբ ներում ենք հայցում: Այստեղ մխիթարություն է, այնտեղ՝ հարցաքննությունը: Այստեղ համբերություն է, այնտեղ՝ խստությունը: Այստեղ ներողամտություն է, այնտեղ՝ արդարադատությունը: Այստեղ ազատություն է, այնտեղ՝ դատաստանը: Այսպիսով, ազատ կամքը՝ որպես սուրբ պարգև, տրվել է յուրաքանչյուրին, որպեսզի այս կյանքում բարու կամ չարի մեջ հաստատվի:

Ցավոք, մարդը, թողնելով սուրբ պատվիրանները, փորձում է առանց Աստծու ուրախություն գտնել ՝ չգիտակցելով, որ Աստված է իր միակ ուրախությունը և միայն Աստծով է իր հոգին ջերմանում ու զվարթանում: Աստված արարել է մարդուն հավիտենական երանության համար, բայց մարդը, բարդացնելով իր կյանքը, զրկում է իրեն անասելի այդ երանությունից: Երբ մարդն ապրում է Աստծով, ապա իր մեջ կրում է Երկնային Արքայությունը: Պարադոքսն այն է, որ մարդ, ապրելով երկրի վրա, ավելի շատ հոգ է տանում իր մարմնի մասին, որ մահանալու է, քան հոգու մասին, որ անմահ է և որը հնարավոր է փրկել միայն այս երկրային կյանքում: Հայր Պաիսիոս Աթոսացին կարևորում է այն, որ մարդը ճանաչի կյանքի խորագույն իմաստը, որ կայանում է հոգու փրկության մեջ. «Հավատալով Աստծուն՝ մարդ գիտակցում է, որ երկրային կյանքն անցողիկ է և պատրաստվում է ճամփորդելու այլ աշխարհ: Հաճախ մոռանում ենք այն մասին, որ ոչ ոք չի կարող փախչել մահից: Այս կյանքը մեզ տրված չէ, որ անվրդով վայելենք այն, այլ որպեսզի քննություն հանձնենք հավիտենական կյանքի համար: Այդ պատճառով մեր առջև պետք է ունենանք նպատակը՝ պատրաստվելու այս փորձությանը, որպեսզի երբ Քրիստոս կանչի մեզ Իր մոտ, անարգել գնանք դեպի Նա՝ Նրա հետ հավիտենության մեջ ապրելու համար»:

Մեծագույն մաթեմատիկոս, ֆիզիկոս, փիլիսոփա, աստվածաբան և գրող Բլեզ Պասկալը (1623-1662 թթ.) իր մահից երկու տարի առաջ մաթեմատիկոս Պիեռ դե Ֆերմային գրել է, որ  մարդկային գոյության ճշմարիտ նպատակը հնարավոր է բացահայտել ճշմարիտ կրոնի միջոցով. «Մարդուն երջանկացնելու համար հարկավոր է նրան ցույց տալ, որ կա Աստված, որ պարտավոր ենք Նրան սիրել, որ մեր իրական բարիքը Նրանով ապրելն է և մեր միակ դժբախտությունը Նրանից բաժանված լինելն է»:

Կյանքը Քրիստոսով սկիզբ առավ: «Ես եմ հարությունը և կյանքը: Ով որ հավատում է Ինձ, թեպետ և մեռնի, կապրի: Իսկ ով որ ողջ է և հավատում է Ինձ, երբեք չի մեռնի» (Հովհ. 11:25): Մուտքը դեպի հավիտենական կյանք սկսվում է այս կյանքից, և աստվածահիմն եկեղեցին սկիզբն է հավիտենական կյանքի: Դեպի հավիտենություն ձգվող նոր կյանքն իրական է դառնում այն հավատի միջոցով, որ Քրիստոս է ճանապարհը, ճշմարտությունը և կյանքը (Հովհ. 14:6):

Կազմեց Կարինե Սուգիկյանը