23 Դեկտեմբեր, Բշ
ԱՀԹ առաջնորդարանում առաջնորդկան փոխանորդ գերաշնորհ Տ. Նավասարդ արքեպիսկոպոսը հանդիպեց Երևանի մի քանի բուհերի ուսխորհուրդների ղեկավարներին:
Հանդիպման առիթը ս.Սարգիս զորավարի տոնի առթիվ նկարների ու քանդակների ցուցահանդեսներն են, որոնք պետք է մեկնարկեն տոնին հաջորդող օրերին՝ ս. Սարգսից մինչև Բարեկենդան ծրագրով: Բուն Բարեկենդանի տոնի օրը՝ փետրվարի 15-ին, ցուցահանդեսների մասնակիցներն իրենց աշխատանքները կներկայացնեն Կասկադ համալիրի տարածքում:
Ողջունելով երիտասարդներին՝ Սրբազան հայրը հորդորեց իրենց ընկերներին ևս փոխանցել, որ ներկայացնեն այնպիսի աշխատանքներ, որոնք արված են անկեղծորեն, սիրով ու ներշնչանքով:
«Միայն սիրով արված գործը կարող է վավերական լինելի: Անկեղծ պետք է լինի: Աշխատանքը պետք է խոսի, ցույց տա, որ սիրում եք, ոչ թե մարդ նայելով գլխի ընկնի: Սերը մեկն է՝ հասցեատերերն են տարբեր: Մտածե՞լ եք, թե ինչպես ենք սիրում: Սերը երբեք նման չի լինում՝ ասենք, ծնողի սերը. բոլորը հավասար, նույն ձևո՞վ են սիրում իրենց զավակին: Նման բան չկա: Սերն անկրկնելի է: Դրա համար էլ եզակի պիտի լինի նաև սիրո մասին պատմող աշխատանքը՝ նկարը կամ քանդակը: Երբ եզակի է լինում, կրկնություն չի լինում, իսկ եթե ստիպված ինչ-որ բան պետք է ցույց տանք, դա արհեստական է և ոչինչ չի կարող փոխանցել ուրիշին:
Միլիարդավոր անգամ սեր է խոսվել, նկարվել, քանդակվել, սակայն սիրո շրջագիծն անսպառ է, անպարագիծ, անծայրածիր: Սա չհնացող ու չսպառվող թեմա է:
Ս. Սարգիսը խթան է, ազդակ սիրո մասին խոսելու, սերը գովերգելու, սեր ներկայացնելու համար: Պարտադիր չէ ձիավոր նկարեն՝ Մարտիրոսը կողքին: Ս. Սարգիսը պիտի ներշնչանք լինի, ոչ թե նյութ՝ ձիավոր կամ զինվորական նկարելու համար: Սերն ընդարձակ թեմա է, ավելի ընդարձակ չի կարող լինել:
Սերը գործողություն է, կարող է և չլինել գործողություն, բայց ճշմարիտ սերը վերջապես գործողություն է ցույց տալիս: Սերը հերոսություն է՝ սուրբ ու վեհ, որի համար մարդ պատրաստ է զոհաբերության: Ինչի՞ մարդ պիտի զոհաբերի իրեն մի բանի համար, եթե սերն ավելի վեհ չի: Որովհետև դա այն արժեքն է, որի համար պետք է ծառայել: Մարդկային կյանքի արժեքը պիտի ծառայի այն արժեքին, որը կոչվում է սեր, որը վեր է ժամանակներից, մեզնից էլ է վեր և մենք դրա ծնունդն ենք, դրա համար դա մեզնից վեր է:
Ս.Սարգիսն ազգային է, ավանդական սուրբ է, նա մեր պապերին է ծառայել իր կերպարով, իր ներշնչանքներով, իր օրհնանքով, իր պատգամով և մեզ էլ պիտի ծառայի: Մենք հեռու տեղ չպիտի ման գանք մեզ: Մենք մեր մեջ պիտի փնտրենք ու գտնենք մեզ:
Սերը ներշնչանքի աղբյուր կարող է լինել ինչու՞, որովհետև ս.Սարգիսը վկան է Աստծո սիրո: Հայոց մեջ ընկալյալ է արագահաս բարեխոս ս. Սարգիսը: Դեռ 10-րդ դարում Վարդան Արևելցին է խոսել նրա մասին: Սակայն դրանից առաջ էլ ս. Սարգիսն իր մեծ ընկալումն է ունեցել ժողովրդի մեջ: Նա մեր ազգի սիրո արագահաս բարեխոսն է, մեր ազգի ընկալումներն այդպես են եղել: Լինելով կոնկրետ անձ՝ ժողովուրդը նրան ընկալել է ընդհանրացված, ինչպես ընդունել է Սասունցի Դավթին: Ս. Սարգսին ժողովուրդն էպիկական կերպար է տվել, բայց ավելի եկեղեցական իմաստով բովանդակված: Այո՛, նրա պատմությունը գեղեցիկ պատմություն է՝ հերոսական դրվագներով ու նվիրումով լեցուն, սակայն ավարտվում է նահատակությամբ՝ Տիրոջ հանդեպ անդավաճան սիրո վկայությամբ: Իր փոքրիկ երեխան էլ մաս է այդ ինքնազոհաբերումի: Մի կողմից այս պատմությամբ երևում է սիրո արտահայտությունը հավատքի հարցերում,Աստծո հանդեպ, մյուս կողմից, որքան էլ դաժան, սակայն այդ փոքրիկ՝ 14 տարեկան Մարտիրոսը նույնպես նահատակվում է այդ սիրո համար: Ամբողջ տիեզերքի, ամբողջ բանական ոգու սիրո աղբյուրն Աստված է, որ Քրիստոսի միջոցով հորդում է յուրաքանչյուրիս կյանքում:
Սա պիտի պարուրի, ներշնչի մարդկանց: Մարդկանց նյութ է պետք, որպեսզի ներշնչվեն: Եթե իրենց կյանքն այնքան հարուստ չի, որպեսզի ներշնչվեն, ուրեմն նյութերի հետ պիտի ծանոթանան: Ինչի՞ ենք սա ասում: Սերը ինչո՞ւ է միշտ վերընձյուղվում: Եթե մի բան չգիտենք ի՞նչը սիրենք: Ասենք սեր կա. գեղեցիկ բառ է, ու ասելով վերջացա՞վ:
Սերը չի թառամում, սերը մշտանորոգ է, միշտ նորոգվող: Հիմա մենք պիտի նորոգենք մեր սերը , որ մենք ապրենք այդ սիրո մեջ : Մենք մեզ ենք լավություն անում, վերջին հաշվով ուրիշին չենք անում, որովհետև մարդը սիրով ծնված էակ է, Աստծո սիրո արտահայտությունն է կենդանի բանականության: Եվ դա պետք է շարունակական լինի: Մենք դրա մեջ ենք, պիտի մեզ տեսնենք այդտեղ: Մենք սիրո առանցքի, Աստծո արարչագործության կենտրոնն ենք:
Սերը չի մահանում, ճշմարտությունը չի թառամում կամ հակառակը, դրանք ապրող բաներ են: Մենք մեջն ե՞նք թե՞ ոչ. ամբողջ հարցը սա է: Եվ եթե դրանից դուրս ենք, դրա մեջ պիտի մտնենք:
Եթե սիրո մեջ եք, ուրեմն տրտնջանք չկա: Հավատացնում եմ ձեզ, դուք կվերանորոգեք ձեր կեպարի լավագույն տեսակը, եկեք տափակ իրականությունից կտրվենք: Որակն ամենակարևորն է: Առանց սիրո ներշնչանքի որակ չկա մարդ արարածի համար:
Սերը մի ակունք ունի, բայց հասցեատերերը տարբեր են: Ո՞վ չի սիրում ու ցանկանում, որպեսզի ինքը սիրված լինի: Բայց սիրված լինողը պիտի մտածի, որ ուրիշներն էլ իրենից են ակնկալում դա: Ինքը տալու համար ունի՞ նման բան:
Այս ամենը պետ է երևա ձեր աշխատանքներում»:
Երիտասարդները շնորհակալություն հայտնեցին հանդիպման ու ներշանքի համար , որ ստացան Սրբազան հոր խոսքից:
Հանդիպման ավարտին Սրբազան հայրը պապհանիչ աղոթքով արձակեց հավաքվածներին:
Արարատյան Հայրապետական թեմի տեղեկատվական բաժին