- Հա՛յր, եթե ընտանիքի հայրն ինչ-որ կիրք ունենալով՝ ընդունում է իր մեղքը, խոստովանում է, սակայն շարունակում է ընդունել այդ կրքի ներգործությունը և ասում է իր կնոջը. «Ես տանջում եմ թե՛ քեզ և թե՛ երեխաներին: Ավելի լավ է հեռանամ և ձեզանից հեռու ապրելով՝ ձեզ գումար ուղարկեմ, որպեսզի չտանջվեք», այս պարագայում ինչպե՞ս վարվի նրա կինը:
- Եթե ամուսինն իսկապես զգում է այն, ինչ ասում է, դա ցույց է տալիս, որ նրա մեջ շատ պատվասիրություն կա և նրա կինը պետք է համբերի: Սակայն ավելի լավ կլինի, եթե նա միանգամից չհավատա իր լսածներին: Թող խորությամբ ուսումնասիրի այդ հարցը: Որովհետև երբեմն այնպես է պատահում, որ ամուսինը իբրև թե մեծահոգությունից դրդված է ասում. «Հեռանամ, որպեսզի չտանջեմ ձեզ», սակայն իրականում ցանկանում է հեռանալ, որովհետև ուրիշ կնոջ հետ է կապվել:
Ամուսնությունը, հասնելով այն վիճակին, ինչ մենք այսօր ենք տեսնում, կորցրել է իր ողջ իմաստը: Ընտանիքները քայքայվում են ամեն մի փուչ բանի պատճառով: Մի քանի օր առաջ իմ խուց եկավ մի խճճված կյանքով մարդ: Սկզբում նա երկու երեխա ուներ իր սիրուհուց: Հետո նրանից հեռացավ ուրիշի մոտ: Այդ մեկն էլ նրա համար երեխա ծնեց և նա այս մեկից էլ բաժանվեց: Հետո ամուսնացավ երրորդ անգամ: Երրորդ կինը նույնպես ամուսնալուծված էր և նույնպես երեք երեխա ուներ՝ երկուսն առաջին ամուսնությունից և մեկն էլ՝ արտամուսնական: Այս կնոջից այդ տղամարդն ունեցավ ևս երկու զավակ: «Սպասի՛ր, սպասի՛ր,-ընդհատեցի ես՝ լսելով այս ամենը,-քանի՞ մորից ու քանի՞ հորից են արդյոք այս բոլոր երեխաները»:
Ահա այսպես էլ կործանվում են խեղճ երեխաները: Նրանք, ովքեր առանձանում են հոգեկան զգայունությամբ՝ չեն կարողանում հաղթահարել իրենց հետ պատահած դժբախտության վիշտը, հուսալքվում են և նրանցից ոմանք նույնիսկ իրենց կյանքն ինքնասպանությամբ են ավարտում: Մյուսները՝ մոռացության տրվելու համար, սկսում են խմիչքին տրվել: Հաջորդները թմրամոլ են դառնում: Եվ որտեղի՞ց են միայն կարողանում դրա համար փող ճարել: Հերոինի ամենափոքր չափաբաժինը չորս հազար դրահմ արժե, իսկ մեծը՝ վեցից յոթ հազար*:
Այդպիսին են անցած սերնդի բարձիթողի մատնված երեխաները: Արդ, ինչի՞ կվերածվեն այն փոքրիկները, ում ծնողներն ամուսնալուծվել են՝ ըստ ավտոմատ ամուսնալուծության օրենքի: Որքա՜ն թմրամոլ երիտասարդներ են այս ամառ անցել իմ խցով: Այդ դժբախտների մեծ մասը քայքայված ընտանիքների երեխաներ են: Պատկերացրե՛ք միայն, երիտասարդը քսանյոթ տարեկան է, բայց հուսահատության գիրկն է ընկել և օգնություն է խնդրում: Եվ գիտե՞ս, որ քայքայված ընտանիքների երեխաներին դեռ հեռվից կարելի է տարբերել: Իմ խցի մոտ, նստարանի վրա լոխումով տուփ է դրված: Եվ ահա, երբ գալիս են այդպիսի երեխաներ, տուփից մի կտոր լոխում են վերցնում և սկսում ուտել, իսկ հետո, երբ տեսնում են, որ ես խցից դուրս եմ գալիս, դեռ քաղցրավենիքն ամբողջովի չկերած, միանգամից ինձ մոտ են վազում, որպեսզի համբուրեն: Նրանց ձեռքերը շաքարի փոշու մեջ են լինում ու ինձ էլ ամբողջովին փոշոտում են: Այս երեխաները զրկված են սիրուց ու քնքշանքից: Նրանց համար ոչ մի տարբերություն չկա, ունե՞ն արդյոք ծնողներ, թե ոչ: Գալի՞ս է արդյոք հայրը տուն, թե՝ հեռանում, ապրո՞ւմ է նրանց հետ, թե ոչ՝ այս դժբախտների համար ոչինչ չի փոխվում:
* Այս խոսքերն արտասանվել են 1990թ.-ին, երբ 4000 հունական դրահմը հավասար էր մոտավորապես 12ԱՄՆ դոլարի:
Պաիսիոս Աթոսացու «Ընտանեկան Կյանք» գրքից
Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի