Սաղմոս ՃԻԵ

Աստիճանների օրհներգություններ

Կյուրոսի միջոցով վերադարձի հրաման ստացան, սակայն շատերը չէին ցանկանում վերադառնալ [գերությունից], և երեք անգամվա ընթացքում եկան, նաև սա առաջիններին է վերագրվում, որոնք Աստծուց հայցում են ուրիշներին էլ վերադառնալու ցանկություն տալ՝ ասելով.

1. Ի դարձուցանել Տեառն զգերութիւն Սիովնի, և եղաք մեք մխիթարեալք:

Երբ Տերը Սիոնը վերադարձրեց, մենք մխիթարվեցինք:

Ինչն այլ թարգմանիչները գրել են՝ «մխիթարվելու ենք», այսինքն՝ դեռ լինելու է, սակայն գրքերում մեկ է «եղել»-ն ու «լինելու է»-ն: Նաև առաջին արդարների պաղատանքն է Տիրոջը, որպեսզի հետ դարձնի սատանայից գերվածներին, ինչպես անառակ որդուն, որպեսզի նրանք մխիթարվեն, այլ ոչ թե ավագ որդու պես բարկանան:

2. Յայնժամ լցուն բերանք մեր խնդութեամբ, և լեզուք մեր ցնծութեամբ:

Այնժամ մեր բերանները խնդությամբ լցվեցին և մեր լեզուները՝ ցնծությամբ:

Խնդությամբ, փոխանակ ողբի, և մեր լեզուները՝ տրտունջի փոխարեն քանի դեռ գերության մեջ էիք, վերադառնալով՝ թող մեր բերանն ու լեզուները ցնծությամբ լցվեն՝ գոհությամբ օրհնաբանելով Աստծուն:

3. Յայնժամ ասասցեն ի հեթանոսս, մեծ արար Տէր զառնել իւր ընդ նոսա. մեծ արար Տէր զառնել իւր ընդ մեզ. և մեք եղաք բերկրեալք:

Այնժամ հեթանոսների մեջ ասացին. «Տերը մեծ բաներ գործեց սրանց համար»: Մեծ բաներ գործեց Տերը մեզ համար, և մենք ցնծացինք:

Եվ սա առավել խնդության պատճառ էր, քանի որ աշխարհն իմացավ Իսրայելի հանդեպ Աստծու սիրո և նրա զորության մասին, իսկ եթե նրանք հիանում են, ապա մենք ինչպե՞ս չգոհանանք, քանզի մերն են բարիքները: Սակայն չասաց, թե փրկեց, այլ՝ մեծ բաներ գործեց, հռչակավոր և անվանի, և մենք փրկվածներ եղանք, ինչը հեթանոսների համար հիացմունքի և մեզ համար ցնծության [առիթ] է: Այդպես էլ մենք, երբ դեպի Հորն ենք դառնում, դևերի համար ահ ու զարմանք է լինում, իսկ մեզ համար՝ Հոր ձայնով մխիթարություն, հրեշտակների առջև ուրախություն, ինչպես անառակ [որդու] վերադարձով:

4. Դարձո՛, Տէ՛ր, զգերութիւնս մեր որպէս զուղխս ի հարաւոյ.

5. ոյք վարէին արտասուօք, ցնծութեամբ հնձեսցեն:

Տե՛ր, ե՛տ դարձրու մեզ գերությունից՝ հարավի հեղեղների պես: Ովքեր ցանում էին արտասուքով, ցնծությամբ պիտի հնձեն:

Առաջիններն են ասում վերջինների մասին, հարավի հեղեղների պես, քանզի Երուսաղեմը երկրի հարավում է, ինչպես հարավի հողմից հալում են ձյունն ու սառույցը, և ջրերի հեղեղները բարձրանում են, այդպես էլ Սուրբ Հոգու ազդեցությամբ գերիները գալիս են բոլոր կողմերից ինչպես հեղեղներ: Նաև, երբ հեթանոսների սառած սրտերը փափկում են, հեղեղների պես վեր են բարձրանում ամեն տեսակի բարիքներով՝ զարմանք պատճառելով հրեշտակներին, ինչպես որ ասում են. «Ովքե՞ր են սրանք, որ թռել են ինչպես ամպ և ինչպես ձագերի հետ խառնված աղավնիներ՝ երամով գալիս են ինձ մոտ» (Ես. 60:8): Ովքեր ցանում էին արտասուքով՝ սերմանելով հոգիների գերության ժամանակ, մեղքերը խոստովանելով ցնծությամբ հերկելու են, և թե ե՞րբ եղավ այսպես, հայտնում է՝ [ասելով].

6. Երթալով երթային և լային, ոյք բարձեալ տանէին զսերմանս իւրեանց:

Ովքեր շալակած տանում էին սերմերն իրենց ու լաց լինում գնալիս:

Քանզի մեղքերի սերմերը նրանց համար եղավ այն հունձքը, ինչ սերմանեցին:

Գալով եկեսցեն և ցնծասցեն, ոյք առեալ բերիցեն զորայս իւրեանց:

Հետ պիտի գան ցնծալով և բարձած պիտի բերեն խրձերն իրենց:

Քանի որ գերությունն իրենց առաջին մեղքերի հունձքն էր, վերադարձի ժամանակ բերեցին խրձերը՝ զղջման արտասուքը, այդ պատճառով էլ կրկնելով ասում է, որ ովքեր ցանում էին արտասուքով՝ գերողների կողմից ստիպողաբար, հետ պիտի գան Աստծու միջնորդությամբ և խնդությամբ: Դարձյալ՝ առաքյալները Տիրոջից արտասուքով վերցրին քարոզչության սերմը, որովհետև պատվիրեց գայլերի մեջ գնալ, իսկ վերադառնալիս խնդությամբ էին գալիս՝ իրենց խրձերը բարձած, այսինքն՝ աշխարհի փրկությունը, ըստ այն խոսքի, թե. «Յոթանասուներկուսը վերադարձան խնդությամբ և ասացին. «Տե՛ր, դևերն էլ են մեզ հնազանդվում քո անունով»» (Ղուկ. 10:17): Այլ նրանց համար, ովքեր ցանկանում են և դուրս են գալիս տրտմության հովտից լալով, դժվար է, քանզի նեղ է ճանապարհը, այդպես ցույց տվեց նաև Տերը, որ չէին ցանկանում ելնել, ինչպես Իսրայելի որդիներն էին, որ կարծես թե նեղություն չէին կրում եգիպտացիներից, և քանի որ երախտամոռ էին, չցնծացին, այլ ցանկացան նորից այնտեղ վերադառնալ, սակայն նրանց չեն նմանվում Բաբելոնից վերադարձողները, այլ ցնծությամբ են գալիս, ինչպես որ ապաշխարողների արցունքներով խնդում է երկինքը: Ապա, մի՛ փնտրեք ճոխություն և փափկություն, որպեսզի չսևեռվեք աշխարհի սիրո վրա:

 

Վարդան Արևելցի, Մեկնութիւն Սաղմոսացն Դաւթի, Էջմիածին, 1797 թ.

Գրաբարից թարգմանեց Գայանե Թերզյանը