Գրքեր
21 Դեկտեմբեր, Բշ Սուրբ Աբրահամի և Խորենի, անարծաթ բժիշկներ՝ Կոզմայի և Դամիանոսի հիշատակության օր

Սուրբ Աբրահամ և Խորեն

Աբրահամ և Խորեն երեցներին (Ղևոնդյանց քահանաների) դասին կարելի է դասել, որոնք ինքնակամ հետևում են Ղևոնդյանց և ծառայում, իսկ վերջին պահին, երբ Ղևոնդյանք նահատակության էին տարվում, նրանց արգելեցին հետևել: Նրանց նույնպես հրամայվում է ուրանալ իրենց հավատը, ինչը բացարձակապես մերժեցին և որովհետև հատուկ մեղադրանքներով չէին ամբաստանվել, ուստի միայն կտրում են նրանց ականջները և ուղարկում արքունի ագարակներում աշխատելու: Շրջանի քրիստոնյաների կողմից, իբրև խոստովանողներ կամ կենդանի նահատակներ, մեծ հարգանքի և մեծամեծ նվերների արժանացան, որոնք Աբրահամ երեցը մեծ ճանապարհ անցնելով տանում էր և բանտարկյալ հայ նախարարներին էր տալիս: Իսկ Խորենը, չդիմանալով ճանապարհի նեղություններին և անտանելի շոգին, գերության մեջ վախճանվեց: Վերջ ի վերջո Աբրահամը ներման արժանացավ և հայրենիք վերադարձավ, ի պատիվ իր կենդանի նահատակ լինելու հանգամանքին՝ Բզնունյաց գավառի եպիսկոպոս ընտրվեց և եպիսկոպոսության մեջ ծառայելով, խաղաղ մահվամբ կնքեց իր երկրավոր կյանքը:

Հայերս նրանց հիշատակը երկու անգամ ենք տոնում: 

 

«Հայազգի Սուրբեր», Շնորհք արքեպս. Գալուստյան, «ԳԱՆՁԱՍԱՐ» մատենաշար, Երևան1997 

 

Կոզմաս և Դամիանոս «անարծաթ» բժիշկներ

Սրանք երկու եղբայրներ են, որոնք ծնվել են Արաբիայում և ապրել Գ դարի վերջերին: Նրանց մայրը՝ Թեոդոտիան (Աստվածապարգև), առաքինի և աստվածավախ մի կին էր, որին Հույն եկեղեցին ներառել է իր տոնացույցում: Հակառակ իր այրի լինելու կարգավիճակին, շատ լավ խնամեց և դաստիարակեց իր հինգ երեխաներին, որոնցից վերջին երկուսը՝ Կոզմասը և Դամիանոսն էին, որոնք բժշկական արվեստին հետևեցին: Աստված նրանց գիտության վրա բժշկության շնորհ ավելացրեց: Մայրը նրանց միշտ կրկնում էր ավետարանական խոսքը. «Ձրի առաք, ձրի էլ պիտի տաք»: Արդարև, քաղաքից քաղաք շրջելով, կույրերի աչքերին լույս էին բերում, կաղերին քայլեցնում էին, հաշմանդամներին՝ առողջացնում, դևերին հալածում և ամեն կողմ ուրախություն, առողջություն և խաղաղություն էին տարածում: Եվ քանի որ այս ամենն առանց վարձատրության էին անում, դրա համար անվանվեցին «Անարծաթ բժիշկներ»: Դիոկղետիանոսի իշխանության առաջին տարիներին՝ 285 թ.-ին, որպես քրիստոնյա ձերբակալվեցին, ենթարկվեցին խստագույն չարչարանքների և ի վերջո գլխատմամբ ստացան մարտիրոսության պսակը: Թե՛ մեր և թե՛ այլ Հայսմավուրքներում հիշատակվում են նաև այլ երկու համանուն բժիշկ եղբայրներ, որոնք կամ շփոթության արդյունք են, կամ սրանց պատմության այլ տարբերակներ են:

Հայերս նրանց հիշատակության տոնը կատարում ենք Հիսնակի պահոց հինգերորդ երկուշաբթի օրը:

 

«Համաքրիստոնեական Սուրբեր», Շնորհք արքեպս. Գալուստյան, «ԳԱՆՁԱՍԱՐ» մատենաշար, Երևան1997 

Արևելահայերենի փոխադրեց՝ Վաչագան սրկ. Դոխոլյանը

 

ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․