Խնամենք մեզ հանձնված այգիները

Արդեն մեկ տարուց ավելի է, ինչ Զորավոր Սբ. Աստվածածին եկեղեցում, ԱՀԹ առաջնորդական փոխանորդ Գերաշնորհ Տ. Նավասարդ արք. Կճոյանի օրհնությամբ, գործում է կիրակնօրյա դպրոց: Ամառային արձակուրդից հետո, նոր ուսումնական տարում կիրակնօրյա դպրոցի դասերի վերսկսումը ոգևորել էր և ուրախություն պատճառել թե՛ կիրակնօրյայի սաներին և թե՛ մանկավարժ Սիրանուշ Գումրույանին: Եվ այդ ուրախարար առիթն էլ երեխաները նշեցին մանկավարժի հետ միասին:

Կիրակնօրյա դպրոցի սաների համար սպասելի օր է կիրակին՝ Տերունական օրը, որն իրենց համախմբում է Զորավոր Սբ. Աստվածածին եկեղեցու և իրենց համար առանձնահատուկ մի դպրոցի շուրջը: Երեխաների ոգևորությունը նկատելի էր դասի ընթացքում. Խաչվերաց տոնի պատմությունը լսելուց հետո, նրանք ակտիվորեն մասնակցում էին դասի կրկնությանը՝ մանրամասնորեն ներկայացնելով տոնը:  

«Երեխաներն ուրախությամբ են հաճախում եկեղեցի, և նրանց այդ հետաքրքրությունը դեպի եկեղեցական արարողությունները և տոները հանդիսանում է այն ամուր հիմքը, որի վրա էլ կառուցվում է երեխայի քրիստոնեական դաստիարակությունը: Երեխայի սիրտը կարելի է համեմատել այգու հետ, իսկ ծնողները, մանկավարժները և Աստծո սպասավորները՝ Աստծո կողմից նշանակված այգեգործներն են, որ վաղ մանկությունից պետք է խնամեն, մաքրեն այդ այգին մեղքի մոլախոտերից և մեղսալից սովորություններից: Շաբաթվա մեջ մեկ օրը՝ կիրակին, նպաստում է, որ երեխայի սրտում արմատավորվի  բարին, իսկ քրիստոնեական դաստիարակությունն էլ իր հերթին օգնում է ծնողին լուծելու մի շարք խնդիրներ և դժվարություններ, որ առաջ են գալիս երեխայի դաստիարակության ընթացքում: Ուստի ծնողի համար կարևոր պարտականություն է. «թույլ տալ երեխաներին և չարգելել նրանց» (Մատթեոս 19:14), որ գան դեպի Աստված, դեպի եկեղեցի»,- ասաց Զորավոր Սբ. Աստվածածին եկեղեցու հոգևոր հովիվ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյանը:

Սբ. Գիրքը հիմնավորում է երեխային դեռ մանկուց կրթելու անհրաժեշտությունը. «Երիտասարդը դաստիարակվում է՝ ըստ իր ընտրած ճանապարհի և ծերության ժամանակ էլ չի հեռանում դրանից» (Առակներ 22:6):

Կարևոր է, որ ծնողները հիշեն նաև Իմաստունի այս խոսքերը. «Եթե զավակներ ունես, խրատի՛ր նրանց, մանկությունից խոնարհեցրո՛ւ նրանց պարանոցը» (Սիրաքի իմաստություն 7:25):

Իսկ այս պատմությունը, երեխայի դաստիակության հետ կապված, ահա, թե ինչ է զգուշացնում: Մի անապատական, որ հայտնի էր իր սրբակենցաղ կյանքով և կարողանում էր ճանաչել մարդկային հոգին, հանձնարարեց իր աշակերտին արմատախիլ անել երիտասարդ արմավենու մի ծառ, որ արդեն խոր արմատներ էր գցել: Առանց առարկելու՝ աշակերտն անցավ ուսուցչի հանձնարարածը կատարելու և չնայած ողջ ջանքերի գործադրմանը՝ այդպես էլ չկարողացավ ծառն արմատախիլ անել: «Հայր,- ասաց նա իր ուսուցչին,- դու ինձ հանձնարարել ես կատարել անհնարինը»: Այդ ժամանակ ուսուցիչը ցույց տվեց նրան նորատունկ մի ծառ, որ աշակերտն առանց մեծ ջանքերի նույն պահին հողից հանեց:

Եվս մեկ անգամ համոզվում ենք, որ եթե երեխայի սրտում մանկուց բարին սերմանենք, կարմատավորվի բարին, իսկ չարը սերմանելու դեպքում՝ չարը, և տարիներ անց ծնողի համար այլևս անհնարին կլինի արմատախիլ անել այն ծառը, որն աճել է չար սերմեր սերմանելու արդյունքում:

Ոչ ոքի համար գաղտնիք չէ, թե որքան արագ է աճում  սերմանված սերմը կամ ցորենը: Կան ծնողներ, որ մասամբ կամ ամբողջովին են անտեսում երեխայի քրիստոնեական դաստիարակությունը: Երբեմն երիտասարդ ծնողները իրենց երեխային վերաբերվում են՝ որպես տիկնիկի կամ խաղալիքի. նրան կերակրում են, քնեցնում, փայփայում, խաղում նրա հետ, թույլ են տալիս վազել և անել այն ամենն, ինչ ցանկանում է, միայն թե լացով չխանգարի իրենց հանգիստը: Եվ երկար ժամանակ չեն նկատում, որ իրենց երեխան երես է առել, դարձել է կամակոր և անհնազանդ: Որոշում են արդեն լրջությամբ զբաղվել իրենց երեխայի դաստիարակությամբ, բայց հանդիպում են դժվարությունների, քանի որ ծառը բավականին մեծացել է:

«Դու ցավում ես,- ասում է Սբ. Հովհան Ոսկեբերանը,- որդուդ համար, որ անսանձ է դարձել, դու հեշտությամբ կարող էիր նրան սանձել, երբ նա երիտասարդ էր՝ սովորեցնելով նրան կարգապահության, իր պարտավորությունների կատարման, այդ կերպ բուժելով նաև նրա սրտի հիվանդությունը: Այդ ժամանակ նրա սիրտն ընդունակ էր մշակման, այդ ժամանակ դու կարող էիր քաղհանել ոչ այդքան խորն արմատավորված փշերը, և եթե անփույթ չլինեիր, այդ ժամանակ երեխայի սխալներն այդ աստիճանի անհաղթահարելի չէին»:

Այսպիսով, կիրակնօրյա դպրոցը օգնում է ծնողին ժամանակին մաքրել և խնամել իրենց հանձնված այգին ամեն տեսակ մոլախոտերից և փշերից՝ կանխելով այգու համար անդառնալին: Կիրակնօրյա դպրոց հաճախող յուրաքանչյուր երեխա տարեցտարի սկսում է ճանաչել Աստծուն, Նրա պատվիրանները, սովորում է տարբերակել բարին ու չարը, սկսում է ապրել պատվիրանապահությամբ՝ ունենալով բարոյական աճ:

Կարինե Սուգիկյան