Աստվածային սերը մարդու հանդեպ դրսևորվեց մեծագույն պարգևով՝ ազատությամբ: Այդ աստվածատուր ազատության մեջ չկա ոչ մի պարտադրանք, և այն անբաժանելի է մարդուց: Առանց հոգևոր ազատության՝ մարդը կորցնում է աստվածապարգև իր դիմագիծը և դառանալով անազատ՝ ընկնում է մեղքի գերության մեջ: Մարդ-Աստված հարաբերության հիմքում հոգևոր ազատությունն է: Ամենուր պայքար է ընթանում հանուն ազատության, բայց շատ քչերն են բացահայտում հոգևոր ազատության գաղտնիքը, որն ունեն և վայելում են Աստծու որդիները: Հոգևոր ազատության մեջ ապրողը քայլում է դեպի հավիտենակություն: Եվ այդ ճանապարհով քայլողն ամեն պահի պայքարում է մարմնական գերության դեմ՝ վայելելու Աստծու որդիներին հատուկ ազատությունը, քանի որ մինչև օրս ամբողջ ստեղծագործությունը հեծում է երկունքի ցավով այդ ազատագրությանը հասնելու համար (Հռոմեացիներ 8:22): Սբ. Պողոս առաքյալը, ով անկասկած ապրել է հոգևոր ազատությունը, գաղատացիներին հետևյալ խորհուրդն է տալիս. «Ամո՛ւր պահեցեք այդ ազատությունը և վերստին ստրկության լծի տակ մի՛ մտեք» (Գաղատ․ 5:1): Կյանքի ուղին մարդու առջև երկու ընտրության հնարավորություն է բացում՝ ընդունել Աստծու որդեգիր լինելը կամ հեռանալ Նրանից: Սբ. Անտոն Մեծն ասել է. «Աստված ստեղծել է մարդու հոգին ազատ և ինքնիշխան, և մարդն ազատ է՝ վարվելու այնպես, ինչպես ցանկանում է՝ լավ կամ վատ»: Ընտրության ազատությունը մարդուն տրված է եղել ի սկզբանե: Աստված դեռևս առաջին մարդկանց մեջ արթնացրել է ազատ լինելու գիտակցությունը՝ տալով պատվիրանը. «Դրախտում ամեն ծառի պտուղներից կարող ես ուտել, բայց բարու և չարի գիտության ծառից մի՛ կերեք, որովհետև այն օրը, երբ ուտեք դրանից, մահկանացու կդառնաք» (Ծննդոց 2:16-17): Երանելի Մակար Մեծն ասել է. «Փրկության հնարավորություն տալով՝ Աստված ցանկանում է, որպեսզի ցանկացողները փրկվեն, բայց ոչ ոքի չի պարտադրում»:
Ամեն անգամ դեպի մեղքը հակվելով՝ մարդը վտանգում է իրական ազատությունը և Տիրոջ հանդեպ սիրո մեծ կապը: Բայց ըստ սբ. Պողոս առաքյալի՝ երբ մեղավորը դառնում է դեպի Տերը, ապա քողը կվերցվի, քանի որ Տիրոջը դառնալ՝ նշանակում է ունենալ Հոգին, և որտեղ ներկա է Տիրոջ Հոգին, այնտեղ ազատություն է (Բ Կորնթ․ 3:17):
Իրական և ճշմարիտ ազատությունը բացարձակ կերպով հատուկ է միայն Արարչին, իսկ մարդ արարածին հատուկ է այդ օրհնությանը ձգտելով՝ մասամբ ճանաչել այն և վայելել: Հիսուս Քրիստոս աստվածային ազատության Իր մեծագույն սիրուց հանձն առավ մահը՝ բացելով մեր առջև դեպի հավիտենակություն տանող նեղ, բայց լուսավոր ուղին: Ողջ աշխարհն ու մարդուն արարող Տերը կառավարում է աշխարհը, և Նա անկառավարելի է, բայց չի կառավարում Իր արարչագործության պսակին՝ մարդուն, նրան ազատություն է տվել: Ուստի ազատ Աստծու պատկերը կրող մարդն էլ պետք է փորձի նմանվել իր Արարչին՝ հեռու մնալով ուրիշին կառավարելուց:
Ազատությունը գիտակցված պատասխանատվություն է: Իսկ առանց պատասխանատվության բարություն անել հնարավոր չէ: Պատասխանատվությունն էլ գալիս է սիրուց: Այնտեղ, ուր չկա աստվածային սեր ու ազատություն, ամեն ինչ դառնում է անիմաստ և անօգուտ. «Եթե խոսեմ մարդկանց և հրեշտակների լեզուներով, բայց սեր չունենամ, ինչո՞վ պիտի տարբերվեմ պղնձե շեփորից, որ հնչում է, կամ ծնծղաներից, որ ղողանջում են: Եթե մարգարեության պարգև ունենամ, կարողանամ բոլոր խորհուրդների խորքը թափանցել ու հասնեմ ամբողջական գիտության, և եթե նույնիսկ լեռները տեղափոխելու չափ հավատ ունենամ, բայց սեր չունենամ, ես ոչինչ չարժեմ: Ի՞նչ օգուտ, եթե իմ ամբողջ ունեցվածքն աղքատներին տամ և նույնիսկ իմ մարմինը կրակի մատնեմ. եթե սեր չունենամ, ոչնչից չեմ օգտվում» (Ա Կորնթ․ 13:1-3):
Աստված մշտապես մարդուն տալիս է հնարավորություն՝ ձեռք բերելու իրական և կատարյալ ազատությունը, և ի՞նչն է մարդն ընտրում. թանկարժեք մարգարի՞տը՝ ազատությունը, թե՞ հին ժառանգությունը՝ մեղքի մեջ գերությունը, որով անձը դատապարտված է հավիտենական կորստի:
Գայանե Սուգիկյան
Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի