Գրքեր

Սաղմոս ՀԶ

Այսուհետև՝ Իդիթոմի մասին. սաղմոս Ասափի: Իդիթոմն ու Դավիթը [երաժշտության] հեղինակ են, իսկ Ասափը գրիչն է, որ խոսում է ի դեմս գերու և ցույց է տալիս բնության կրած չարչարանքները:

1. Ձայնիւ իմով ես առ Տէր կարդացի. ձայնիւ իմով ես առ Աստուած, և նայեցաւ առ իս:

Իմ ձայնով ես Տիրոջը դիմեցի, իմ ձայնով դիմեցի Աստծուն, և նա նայեց ինձ:

Իմ իսկ սեփական ձայնով և նրա մտքով, սակայն նա նայեց ինձ և ազատեց:

2. Յաւուր նեղութեան իմոյ զԱստուծ խնդրեցի ձեռօք իմովք. ի գիշերի առաջի նորա ո՛չ խաբեցայ:

Նեղությանս օրերին Աստծուն փնտրեցի՝ ձեռքերս գիշերով պարզած նրա առջև, և չխաբվեցի:

Գերության ժամանակ՝ ձեռքերս տարածելով, և չխաբվեցի, որովհետև ստացա խնդրածս:

3. Ո՛չ կամէր մխիթարել անձն իմ, յիշեցի զԱստուած և ուրախ եղէ. հոգայի, և նուաղէր յիս հոգի իմ:

Հոգիս չէր ուզում մխիթարվել: Հիշեցի Աստծուն և ուրախացա, իսկ երբ հառաչում էի, նվաղում էր հոգիս իմ մեջ:

Որևէ այլ մեկից չէի ցանկանում մխիթարություն ստանալ, և Աստծուն հիշեցի, որ ձեռքում պատրաստ պահել է սգավորների և վշտացածների համար դեղը: Հառաչում էի իմ դառնագույն տառապանքների համար, ինչը մեր նախնիները չկրեցին, և նվաղում էր հոգիս՝ ցանկանալով փրկություն:

4. Ժամանեցին պահուց աչք իմ. խռովեցայ և ո՛չ խօսեցայ. խորհեցայ զաւուրսն զառաջինս. և զամս յաւիտենից յիշէցի:

Աչքերն իմ բաց մնացին գիշերվա պահին, խռովվեցի ու չխոսեցի: Խորհեցի հին օրերի մասին, և վաղնջական տարիները հիշեցի:

Բաց աչքերով տեսնում էի գիշերվա ժամի անցնելը, և կարող էի հաշվել: Խռովվեցի և չխոսեցի. ոչ ոքի չպատմեցի իմ տառապանքների մասին: Խորհեցի հին օրերի մասին, և վաղնջական տարիները հիշեցի. երբ մեր հայրերը բարիքների մեջ էին:

5. Խօսեցայ ի գիշերի ընդ սրտի իմում. հոգայի և տառապէր յիս հոգի իմ:

Գիշերը սրտիս հետ խոսեցի, հառաչելիս տառապում էր հոգիս իմ մեջ:

Մինչդեռ առավոտյան աշխատանքները թույլ չէին տալիս: Տառապում էր հոգիս իմ մեջ. բանական հոգիս ցնորեցնում էր ինձ:

6. Մի թէ յաւիտենից մերժեսցէ զիս Տէր. և ո՞չ ևս յաւելուցու ի հաճել և ևս:

Միթե հավետ մերժելո՞ւ է Տերն ինձ, և այլևս չի՞ շարունակելու բարեհաճ լինել:

Այսինքն՝ Երուսաղեմին, և այլևս չի՞ շարունակելու բարեհաճ լինել՝  յոթանասուն տարի հետո:

7. Կամ իսպա՞ռ արգելցէ զողորմութիւն իւր յինէն. կամ կատարեա՞ց զբան իւր ազգէ մինչև յազգ:

Կամ ընդմի՞շտ զրկելու է ինձ իր ողորմությունից, և դադարեցնելո՞ւ է խոսքն իր սերնդից սերունդ:

Թեև մեղավոր եմ, ասում է, բայց ո՞ւր է նրա ողորմությունը, որ անարժանների հանդեպ է ցուցաբերում, կամ իրագործելո՞ւ է մեր ազգի հանդեպ հնչեցրած սպառնալիքները՝ մինչև բաբելոնացիների սերունդը թողնելով մեզ հավիտյան այստեղ:

8. Կամ մոռասցի՞ գթալ Աստուած իմ և ևս. կամ արգելցէ՞ զգթութիւն իւր բարկութեամբ իւրով:

Կամ այլևս մոռանալո՞ւ է Աստված գթալ ինձ, և բարկությամբ մերժելո՞ւ է գթությունն իր:

Այն գթությունը, որ նախնիների [հանդեպ ցուցաբերեց], և մերժելո՞ւ է ինձ՝ իրեն բարկացնելու պատճառով:

9. Ասացի, թէ այժմ սկսայ. այս է նորոգումն աջոյ Բարձրելոյն:

Ասացի. «Այժմ հասկացա, սա է նորացած աջը Բարձրյալի»:

Թերևս իմացա պատճառը. այս նեղությունը հաջող փորձառություն է՝ նորոգելու համար ինձ մեղքերի հնությունից, ինչպես նաև այն, որ արեց Հոր աջը՝ ավազանի միջոցով:

10. Յիշեցի զգործս Տեառն ի սկզբանէ. յիշեցի զսքանչելիս նորա:

Հիշեցի գործերը Տիրոջ, սկզբից հիշեցի սքանչելագործությունները նրա:

Արդարև, ոչ անգութ է և ոչ էլ տկար:

11. Խորհեցայ յամենայն գործս քո, և ի ձեռագործս քո խորհեցայ:

Մտաբերեցի գործերը քո բոլոր, և քո ձեռակերտների մասին խորհեցի:

Որ ոչ թե այլ բանով, այլ՝ քո ձեռքերով ստեղծեցիր մարդուն:

12. Աստուած, ի սրբութեան են ճանապարհք քո. ո՞վ է Աստուած մեծ՝ որպէս զԱստուած մեր.

դու ես Աստուած, որ առնես զսքանչելիս:

Աստվա՛ծ, քո ճանապարհները սրբության մեջ են. ո՞վ է մեծ Աստված՝ նման մեր Աստծուն: Դու ես հրաշագործ Աստվածը:

Դու ես, որ հրաշքներ ես գործում ինչպես Հնում, այդպես էլ Նորում, արդարև, սուրբ են քո դատաստանները և թաքուն ոչինչ չես անում:

13. Ցուցեր ժողովրդեան քում զզօրութիւն քո. փրկեցեր բազկաւ քով զժողովուրդս քո, զորդիսն Յակոբայ և Յովսեփու:

Զորությունդ ցույց տվիր քո ժողովրդին: Բազկովդ փրկեցիր քո ժողովրդին՝ Հակոբի և Հովսեփի որդիներին:

Հակոբի որդիներին, որ Եգիպտոս գնացին, որոնց փրկեցիր և հաստատեցիր Հովսեփի միջոցով, և նույնն ես [նաև այսօր], որ ձեռքերիդ տարածմամբ փրկում ես մեզ:

14. Տեսին զքեզ ջուրք, Աստուած, տեսին զքեզ ջուրք և երկեան. և խորք խռովեցան ի ձայնէ ջուրց բազմաց:

Քեզ տեսան ջրերն, Աստվա՛ծ, տեսան քեզ ջրերն ու սոսկացին, և անդունդները խռովվեցին հորդառատ ջրերի ձայնից:

Կարմիր ծովի ջրերը և անդունդները խռովվեցին՝ երկու մասի բաժանվելով:

15. Ձայն ետուն ամպք, քանզի և նետք քո գնան ի ձայնէ որոտալոյ քո անուի:

Ամպերը ձայն տվին, ուստի և քո նետերը սլացան քո անվի որոտման ձայնից:

Ուժգին որոտն Աստծու ձայնն է կոչում: Ուստի և քո նետերը սլացան, ինչը կայծակի հարվածն է: Որոտման ձայնից. ինչպես որ եկար քերովբեական կառքով՝ լծած անիվներով, ինչը տեսավ Եզեկիելը Քոբար գետի մոտ: Այլև՝ մշտապես ձայներ, որոտումներ և բազում շարժումներ էին լինում, և կայծակի, ցոլքերի ճնշումներից, նետերի պես աստղաձև թռիչքներ էին լինում և լույսի ճաճանչներն անվանման ընթանալով տարածվում էին: Անիվները նաև երկու կտակարաններն են, կառքը՝ խաչը, լծված կենդանիները՝ առաքյալներն ու մարգարեները, նետերը՝ քարոզները, կայծակները՝ նշաններն ու գործերը, որնցից խռովքի մատնվեց և դողաց, այդ պատճառով էլ ասում է.

16. Երևեցան փայլատակունք քո տիեզերաց, խռովեցաւ և դողաց երկիր:

Երևացին քո փայլակները տիեզերքի, և երկիրը խռովվեց ու դողաց:

Որովհետև ահարկու են և զարհուրեցնող:

17. Ի ծովու են ճանապարհք քո, շաւիղք քո ի ջուրս բազումս. և հետք քո ո՛չ երևին:

Քո ճանապարհները ծովում են, շավիղներդ՝ հորդառատ ջրերում, և քո հետքերը չեն երևում:

Անցավ Տերը աշխարհի ծովով, և այս աշխարհի իշխանը չճանաչեց նրան, նաև վերին՝ իմանալի ծովով անցավ, և ոչ ոք չիմացավ նրան, մինչև որ հարցրեցին և սովորեցին, և այդ ժամանակ հայտնի դարձավ, որ նա ինքն է՝ Թագավոր փառացը: [Շավիղներդ հորդառատ ջրերում]՝  Կարմիր [ծովում] և այլն, ինչպես որ Պետրոսին կանչեց՝ գնալ իր հետևից:

18. Առաջնորդեցեր որպէս խաշին ժողովրդեան քոյ ի ձեռն Մովսէսի և Ահարոնի:

Քո ժողովրդին ոչխարների պես առաջնորդեցիր Մովսեսի և Ահարոնի ձեռքով:

Այնտեղ՝ Մովսեսի և Ահարոնի [միջոցով], իսկ այստեղ՝ երկու կտակարաններով և երկուական առաքյալներ ուղարկելով, քաջ հովիվդ՝ Քրիստոս Աստվածդ մեր, որ պատվիրեցիր արածեցնել քո ոչխարներին (տե՛ս Հովհ. 21:16):

 

 

Վարդան Արևելցի, Մեկնութիւն Սաղմոսացն Դաւթի, Էջմիածին, 1797 թ.

Գրաբարից թարգմանեց Գայանե Թերզյանը

10.12.18
ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․