Գրքեր

Սաղմոս ԾԴ

Այսուհետև՝ իմաստության օրհնությունը, սաղմոս Դավթի

Պատմում է իր փախուստն Աբիսողոմից և հրեաների մոլեգնությունը մեր Տիրոջ հանդեպ:

1. Ունկն դիր, Աստուած, աղօթից իմոց. և մի՛ անտես առներ զխնդրուածս իմ:

Ակա՛նջ դիր, Աստված, իմ աղոթքին, և խնդրանքներս մի՛ անտեսիր:

Ադամի և Երուսաղեմի մեղքերի համար՝ Տիրոջ և Եզեկիայի կողմից ասված:

2. Նայեա՛ առ իս և լո՛ւր ինձ, զի տրտմեցայ ես ի ձանձրանալ իմում, և խռովեցայ:

Նայի՛ր ինձ ու լսի՛ր ինձ, քանզի անձկությամբ տրտմեցի և խռովվեցի:

Դավիթը՝ բազում փորձությունների պատճառով, իսկ Եզեկիան, երբ տեսավ Սենեքերիմի թուղթը, Տերն էլ [այսպես ասաց], թե. «Տրտում է հոգիս» (Մարկ. 14:34), նաև «հոգիս խռովված է» (Հովհ. 12:27):

3. Ի ձայնէ թշնամւոյն և ի նեղել մեղաւորին, խոտորեցան յիս անիրաւութեամբ, բարկութեամբ ոխս պահէին ինձ:

Թշնամուս ձայնից և մեղսագործի հալածանքից նրանք անիրավությամբ դեպի ինձ շրջվեցին, բարկությամբ ոխ պահեցին իմ դեմ:

Աքիտոբելն ու Սենեքերիմն իրենց բոլոր հոգսերը թողած ինձնով են միայն զբաղված: Սատանան նույնպես ոխ է պահում, որ իր տեղը մարդկանց է տրվել, և դևերին են համարում իրենց կարգից շեղված:

4. Սիրտ իմ խռովեցաւ յիս, և երկիւղ մահու անկաւ ի վերայ իմ:

5. Ահ և դողումն եկն ի վերայ իմ, և ծածկեաց զիս խաւար:

Սիրտս խռովվեց իմ մեջ, և մահվան երկյուղն ինձ համակեց: Ահ ու դող ընկավ վրաս, և խավարը ծածկեց ինձ:

Դավթի և Եզեկիայի համար խավար էր երկյուղն ու տրտմությունը: Տերը նույնպես երկյուղ զգաց, և քրտինք հոսեց նրանից: Խավարը ծածկեց, երբ կեսօրին խավար եղավ մինչև ժամը երեքը (տե՛ս Մատթ. 27:45):

6. Ասէի՝ տայր ոք ինձ թևս որպէս զաղաւնւոյ. զի թռչէի վերանայի, և հեռացեալ դադարէի յանապատի:

Ասացի. «Մեկն ինձ աղավնու թևեր տար, որ թռչելով բարձրանայի և հեռանալով հանգիստ առնեի անապատում»:

Ոչ թե մեկ այլ թռչունի, այլ՝ աղավնու, որի շնորհիվ բազմաթիվ անգամներ ավետիս և բարիք եղավ, ինչպես Նոյի ժամանակ: Իսկ Դավիթն աղավնունն է ցանկանում, որի թևերն արծաթապատ են, որը Հորդանան իջավ և տրվեց առաքյալներին և թռավ դեպի հեթանոսների անապատը՝ հեռանալով հրեաներից, և այնտեղ բարձրացան ի պատիվ առաքյալների: Դավիթը ցանկանում էր Սինայում կամ Թաբորում, կամ այն լեռան վրա, ուր սատանան պարտվեց, իսկ կրոնավորները՝ բոլոր անապատներում, և արդարները՝ դրախտում: Իսկ թևերը Հոգու շնորհներն են, որ հավատքն է ու գործը:

7. Ակն ունէի Աստուծոյ, որ փրկէր զիս ի կարճմտութենէ ի զայրանալոյ, ի մրրկեալ նեղսրտութենէ:

Հույս ունեի, որ Աստված ինձ կփրկեր կարճամիտ զայրույթից և փոթորկվող նեղսրտությունից:

Ուստի Տերը ճանաչում է կարճամիտ, զայրացկոտ և ցնորքներից փոթորկվող բնությանս: Իսկ Դավիթն ասում է դրա պատճառը, քանզի տեսնում եմ, ասում է, թե ինչպես են վարվում իմ  Տիրոջ և Աստծո հետ իմ ազգի որդիները, բայց դու ներում ես:

8. Ընկլո՛, Տէր, և բաժանեա՛ զլեզուս նոցա, զի տեսի զանօրինութիւն և հակառակութիւն ի քաղաքի:

Կորստյան մատնի՛ր, Տեր, և թող նրանք իրար լեզու չհասկանան, քանզի անիրավություն և հակառակություն տեսա քաղաքում:

Կորստյան մատնի՛ր, խորտակի՛ր նրանց բոլոր լեզուները, երբ գերի ընկնեն, որպեսզի նրանցից սովորեն, ինչպես որ [նախկինում] եղավ: Քանզի անիրավություն և հակառակություն տեսա քաղաքում, որը Աստծո քաղաք Երուսաղեմն է:

9. Ի տուէ և ի գիշերի շուրջ եղէն զպարսպօք նորա անօրէնութիւն. չարիք և մեղք են ի մէջ նոցա. և ո՛չ պակասեաց ի հրապարակաց նոցա վաշխ և նենգութիւն:

Գիշեր-ցերեկ նրա պարիսպների շուրջը անօրինություն է գործվում, իսկ դրա ներսում՝ չարիք ու մեղք: Եվ վաշխառությունն ու նենգությունը չվերացան նրա հրապարակներից:

Հրեաները եղան ավազակներ ու դարանակալներ պարսպից դուրս շրջելով և Տիրոջ և առաքյալների դեմ դավեր նյութելով, ինչպես Պողոսի: Անօրինություն է գործվում նրանց մեջ քահանաների և վարդապետների միջոցով: Եվ վաշխառությունը չվերացավ նրա հրապարակներից, ինչն այնքան պատվիրեց Մովսեսը, թե վաշխ մի՛ վերցրեք:

10. Զի թե թշնամւոյն նախատեալ էր, համբերէի արդեօք, կամ ատելւոյն մեծաբանեալ էր ի վերայ իմ, թագչէի արդեօք ի նմանէ:

Եթե թշնամին լիներ ինձ նախատողը, կհամբերեի, կամ իմ ատելին լիներ իմ դեմ մեծախոսողը, կթաքնվեի նրանից:

Հեշտությամբ են ազատվում օտար թշնամուց և ատելիի մեծախոսությունից թաքնվում:

11. Իսկ դու մարդ հաւասար իմ, առաջնորդ իմ և ծանօթ իմ:

Այլ դու, մա՛րդ, իմ հավասարն ես, իմ առաջնորդն ու ծանոթը:

Սավուղն ու Աքիտոբելը Դավթի համար, իսկ Հուդան Տիրոջը պատվում էր նշանների և քսակի համար:  Առաջնորդն իմ՝ տնտեսելու քսակը, կամ Դավիթը, զարմանալով Տիրոջ վրա, ասում է, թե մարդ եղար՝ հավասարվելով մեզ, կյանքի առաջնորդ և ծանոթ հովիվ, ում ձայնը ճանաչում ենք:

12. Ապաքէն՝ ի նոյն քաղցրացուցեր ինձ և քեզ կերակուր, զի գնայաք միաբանութեամբ ի տան Աստուծոյ:

Չէ՞ որ դու էիր քաղցրացնում իմ ու քո կերակուրը, և միաբանությամբ էինք գործում Աստծու տանը:

Ըստ քո բարի կամքի՝ վերնատանը կերակուր պատրաստեցիր ինձ ու քեզ համար, և եկեղեցու համար ևս, որովհետև գլխի անդամներից է: Քանզի միաբանությամբ էինք գործում. տաճարում առաքյալները և Տերը, և Հուդան նույնպես կերակուր էր պատրաստում:

13. Եկեսցէ մահ ի վերայ նոցա, և կենդանւոյն իջցեն ի դժոխս, զի չարութիւն է ի բնակութեան նոցա և ի մէջ նոցա:

Մահը նրանց վրա կհասնի, և նրանք ողջ-ողջ դժոխք կիջնեն, քանզի իրենց բնակարանում ու իրենց մեջ չարություն կա:

Աքիտոբելն ու Հուդան խեղդվեցին, քահանաները գերի ընկան՝ կրելով դժոխային տառապանքներ: Քանզի իրենց բնակարանում ու իրենց մեջ չարություն կա. իրենց տներում և իրենց քաղաքում:

14. Ես առ Աստուած կարդացի, և լուաւ ինձ  յերեկոյս` ի վաղորդայն՝ և ի հասարակ աւուր:

Ես Աստծուն ձայն տվեցի, և Տերն ինձ լսեց երեկոյան, առավոտյան ու կեսօրին: Պատմեցի ու խոսեցի, և նա իմ ձայնը կլսի:

Եկեղեցում, ասում է, մեկ անգամ ձայն տվեցի և երեք անգամ լսեց ինձ: Երեկոյան՝ այս աշխարհում, քանզի կրճատվում է օրը, առավոտյան՝ հարության ժամանակ, կեսօրին, երբ սկսվելու է դատաստանը Երրորդության անստվեր լույսով և սաստկանալու է շոգը հանցավորների համար: Ըստ այդ օրինակի էլ այստեղ կարգեցին աղոթել օրվա սկզբին, ճաշին՝ պատարագ մատուցել, քանզի, ըստ օրենքի կեսօրին են գնում, և երեկոյան բարին խնդրել ու գոհանալ անցածի համար: Երեկոյան Ադամը դուրս եկավ Դրախտից, և Տերն իր հոգին հանձնեց Հորը: Առավոտյան ստեղծեց Ադամին և վեցերորդ ժամին ճաշակեց պտուղը: Ուրբաթ առավոտյան Տիրոջը դատաստանի կանչեցին քահանաները, դպիրներն ու փարիսեցիները, և վեցերորդ ժամին խաչը ելավ և լեղի խմեց: Այս ամենը մեզ աղոթելու և զգաստանու առիթ են:

15. Պատմեցի և ասացի և լուիցէ ձայնի իմում. փրկեսցէ խաղաղութեամբ զանձն իմ ի մերձաւորաց իմոց, զի կարեօք հասին ի վերայ իմ:

Պատմեցի ու խոսեցի և նա իմ ձայնը կլսի: Նա ինձ խաղաղությամբ կփրկի մերձեցողներից, քանզի ուժով հարձակվեցին ինձ վրա:

Պատմեցի աղոթքով Տիրոջ հրաշագործությունների մասին: Եվ նա իմ ձայնը կլսի, նա ինձ խաղաղությամբ կփրկի. փրկեց Դավթին իր մերձավորներից, Տիրոջը՝ հրեաներից, մեզ էլ՝ դևերից, որ հարձակվում են մեզ վրա և կարիքների միջոցով պատերազմում՝ կերակրով և ցանկությամբ: Իսկ հրեաները քնելն ու տոնակատարության մասին մտածելը թողեցին և կեսգիշերին Տիրոջ վրա հարձակվեցին:

16. Լուիցէ Աստուած և խոնարհ արասցէ զնոսա, որ յառաջն է, քան զյաւիտեանս:

Կլսի և կխոնարհեցնի նրանց Աստված, որ հավիտյաններից էլ առաջ է:

Կլսի նրանց չարիքների մասին և կխոնարհեցնի նրանց, կզրկի փառքից, թագավորությունից, քահանայությունից, տաճարից, որ հավիտյաններից էլ առաջ է, և հյուսնի որդին չէ, ինչպես որ ասում էին:

17. Զի ո՛չ գոյր նոցա փոխանակ, և ո՛չ երկեան յԱստուծոյ:

Քանզի չեն փոխվում նրանք, և չեն վախենում Աստծուց:

Սիմաքոսն ասում է, թե չփոխեցին իրենց վարքը: Չեն վախենում Աստծուց. հրեա ազգի մեջ ավելի պատվական մարդ չկար, քան Դավիթն էր, որ տրվել էր Սավուղին որպես օգնական, և Տերն էլ, որ որպես Փրկիչ եկավ Իսրայելի համար, և նրանք անփոխարինելի էին, քանզի չկար մեկը, որ նրանց տեղը լրացներ: Կամ ոչ ոք չկա, որ նրանց գործերի փոխարեն հատուցում տար, և չեն վախենում Աստծուց, որպեսզի ներեր նրանց:

18. Ձգեաց զձեռն իւր ի հատուցանել նոցա. և նոքա պղծեցին զօրէնս նորա:

Նա մեկնեց իր ձեռքը՝ պատժելու նրանց. նրանք պղծել էին նրա օրենքները:

Հատուցելու դևերին Ադամի և մեր բնությունը կորստյան մատնելու համար: Նորից ցույց է տալիս գործով կատարելը՝ մեկնել իր ձեռքը պատժելու համար, ինչպես որ խոստացավ Աբրահամին և Դավթին սրբությամբ կատարել: Եվ նրանք պղծել էին օրենքը նրա, որ ասաց, թե՝ սիրեք ձեզ սիրողներին և ատեք ձեզ ատողներին, նրանք ատեցին սիրելիներին՝ Դավթին և Տիրոջը, և սիրեցին թշնամիներին՝ Աքիտոբելին, Հուդային և դևերին:

19. Բաժանեցան ի սրտմտութենէ երեսաց նորա. և եհաս ի սիրտս նոցա:

Բաժանվեցին նրա երեսի զայրույթից, բայց Նա հասավ նրանց սրտերին:

Զայրացավ Տերը և խեթ նայեց և գերության մատնելով բաժանեց և ցրեց ամբողջ ազգը: Բայց Նա հասավ նրանց սրտերին, որպեսզի այդպես անդարձ գերության չմատնվեն:

20. Կակուղ էին բանք նոցա քան զձէթ, և ինքեանք որպէս սլաք:

Ձեթից փափուկ էին նրանց խոսքերը, բայց իրենք կարծես նետեր լինեին:

Սավուղի խոսքն ուղղված Դավթին և Հուդայինը՝ Տիրոջը. «Ողջո՛ւյն» (Մատթ. 26:49), Աբիսողոմինը՝ ժողովրդին: Բայց իրենք կարծես նետեր լինեին. իրենց սրտերը նետի պես չարությամբ սրելով, որ ետ դարձան և խոցեցին իրենց մտքի տախտակները, ինչպես բոլոր խստասիրտներն են, ինչպես որ ասաց, թե հասավ նրանց սրտերին:

21. Ընկեա՛ ի Տէր զհոգս քո՝ և նա կերակրէ զքեզ. և ո՛չ տայ յաւիտեան սասանութիւն արդարոյ:

Հոգսդ դի՛ր Տիրոջ վրա, ու նա քեզ կկերակրի և չի թողնի, որ արդարը հավիտյան սասանվի:

[Հոգսդ դի՛ր], ինչպես նավագնացները՝ նավապետի վրա, հիվանդները՝ բժշկի, զորքերը՝ զորահրամանատարի, և Տերն էլ ասաց, թե. «Հոգ մի՛ արեք, թե ինչ եք ուտելու» (Ղուկ. 12:22): Եվ չի թողնի, որ արդարը հավիտյան սասանվի. այսինքն՝ մի կարծիր, թե արդարը փոքր մարդ է:

22. Դու, Աստուա՛ծ, իջուսցես զնոսա ի գուբ ապականութեան. արք արիւնահեղք և նենգաւորք մի՛ հասարակեսցեն զաւուրս իւրեանց, այլ ես ի քեզ, Տէր, յուսացայ:

Դու, Աստվա՛ծ, նրանց կիջեցնես ապականության փոսը. արյունահեղ ու նենգ մարդիկ իրենց կյանքի օրերի կեսին չեն հասնի. իսկ ես, Տեր, հույսս դրի քեզ վրա:

Աքիտոբելին, Հուդային, հրեաներին, քանզի արյունահեղ մարդիկ են, ինչպես նաև Սավուղը, և իրենց կյանքի օրերի կեսին չեն հասնի: Ապականության փոս ասելով նկատի ունի գեհենը, երբ միջօրեի Երրորդության լույսով դատաստան կանի: Իսկ ես, Տեր, հույսս դրի քեզ վրա, քանզի հույսը երբեք չի ամաչեցնում:

 

 

Վարդան Արևելցի, Մեկնութիւն Սաղմոսացն Դաւթի, Էջմիածին, 1797 թ.

Գրաբարից թարգմանեց Գայանե Թերզյանը

18.06.18
ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․