22 Դեկտեմբեր, Հիսնակի Ե Կիրակի
Ինչպիսի՜ անճոռնիության են այսօր հասել մարդիկ: Այսօր կանայք զանազան քիմիական գանգրացումներ են անում և նրանց մազերը բիզ-բիզ են կանգնում, ասես օսլայած լինեն: Իսկ ինչպիսի՜ հոտ է գալիս: Ուղղակի ալերգիա է սկսում: Ես ներքին զզվանք եմ զգում, երբ աշխարհիկ կերպով զարդարված, աշխարհիկ կերպով բուրող աշխարհիկ կին եմ տեսնում:
Մի անգամ ինձ ասացին, որ մի կին Գերմանիա է գնացել, որպեսզի կոսմետոլոգիա սովորի: «Եվ ի՞նչ է այդ կոսմետոլոգիան»,- հարցրեցի ես: «Կոսմետոլոգները,- բացատրեցին ինձ,- պառավներին երիտասարդների են վերածում»: Ահա, հենց այդ ժամանակ հիշեցի, որ ես էլ եմ մի այդպիսի տարեց «երիտասարդի» տեսել, ճակատին հորիզոնական սպիով: «Ի՞նչ է պատահել այդ խեղճի հետ»,- հետո հարցրեցի նրա ծանոթներից մեկին: «Սարսափելի՝ ոչինչ,- պատասխանեց նա,- նա պլաստիկ վիրահատություն է արել, որպեսզի դեմքի մաշկը ձգվի և կնճիռներն անհետանան»: Իսկ ես էլ կարծեցի, թե խեղճ տատիկն ավտովթարի է ենթարկվել և լուրջ վիրահատություն տարել: Ո՜ւր են հասնում այժմյան մարդիկ:
- Հա՛յր, կոսմետիկան այսօր մեղք չեն համարում:
- Հա, դա արդեն հասկացել եմ: Վերջերս մի կնոջ հանդիպեցի, որին նախկինում ճանաչում էի: Այն ժամանակ նա հրեշտակի էր նման, իսկ այժմ նույնիսկ չճանաչեցի նրան այդպես քսմսված: «Աստված,- ասացի,- ամեն ինչ շատ իմաստուն կերպով է արարել, բայց քո առումով մի մեծ սխալ է թույլ տվել»: «Ինչո՞ւ, հա՛յր»,- զարմացավ նա: «Որովհետև,- ասացի,- աչքերիդ տակ կապույտով չի «զարդարել»: Դա Նրա սխալն էր: Ուրիշներին գեղեցիկ է ստեղծել, իսկ քո հաշվով վրիպել է: Մի՞թե ինքդ չես հասկանում, ա՛յ դժբախտ: Ախր այլանդակում ես քեզ այդ շպարով: Նույնն է թե վերցնես բյուզանդական սրբապատկերն ու տարբեր մասերում ներկ քսես, լղոզես, փչացնես: Արդ՝ ի՞նչ, Աստծո պատկերը [ինքներս մեզ] ներկով լղոզե՞նք: Պատկերացրու, որ նկարիչը մի գեղեցիկ նկար է նկարել, հետո գեղանկարչությունից ոչինչ չհասկացող մի մարդ է գալիս, խլում է վրձինն ու նկարի վրա անճոռնի վրձնախազեր է դնում, այսինքն այլանդակում է արվեստի գործը: Դու նույնն ես անում: Այդ շպարով կարծես թե Աստծուն ասում ես. «Դո՛ւ, Տե՛ր Աստված, ինձ վատ ես արարել: Ես Քո սխալը կուղղեմ»:
Մի կնոջ էլ եմ հիշում: Նա ինձ մոտ եկավ կարմիր, ճուռակի ճանկերի պես երկար եղունգներով և սկսեց խնդրել. «Երեխաս ծանր հիվանդ է: Աղոթիր, հա՛յր: Ես էլ եմ աղոթում, բայց…»: «Ի՞նչ ես աղոթում,- ընդհատեցի նրան,- նման ճանկերով վերքեր ես հասցնում Քրիստոսին: Նախ եղունգներդ կտրիր, որպեսզի երեխադ առողջանա: Զավակիդ առողջության համար գոնե դա արա՝ եղունգներդ կտրիր ու ներկը մաքրիր»: «Իսկ կարելի՞ է դրանք սպիտակ գույնով ներկեմ»: «Ես քեզ ասում եմ մաքրիր եղունգներդ ներկից ու կտրիր: Գոնե ինչ-որ զոհաբերություն արա հանուն երեխայիդ առողջության: Ախր սա ի՞նչ բան է: Եթե այդպես պետք լիներ, ապա Աստված ի սկզբանե քեզ կարմիր եղունգներով կստեղծեր…»: «Ուրեմն սպիտակ կներկեմ, հա՛յր»: Ուղղակի ուժասպառ արեց ինձ: «Հա՜,- մտածեցի ես,- հաստատ առողջության կսպասեք և՛ դու, և՛ քո երեխան…»: Ամենից շատ մայրն է երեխաներին հոգևոր առումով «մրսեցնում», երբ ինքը համեստությամբ չի զգեստավորվում և դեռ փորձում է սեփական զավակներին էլ զրկել, «փետրահան անել» համեստությունից:
Որևէ մեկը կարող է շատ գեղեցիկ չլինել կամ ինչ-որ հաշմություն ունենալ: Աստված գիտի, որ դա նրան օգնում է հոգևոր առումով: Չէ՞ որ Աստծուն ավելի շատ հոգին է մտահոգում, այլ ոչ թե մարմինը: Բոլորս էլ արժանիքներ ունենք, բայց նաև՝ ոչ մեծ թերություններ: Դա նույնիսկ խաչ չէ, այլ փոքրիկ խաչեր: Այդ փոքրիկ խաչերն օգնում են մեզ հոգու փրկության գործում:
Հայր Պաիսիոս Աթոսացու «Ցավով և սիրով՝ ժամանակակից մարդու մասին» գրքից
Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի