«Պատվիր քո հորն ու քո մորը»

Ո՜ւր են հասել այսօրվա երեխաները: Մեկ խոսք անգամ չեն կարող հանդուրժել: Էլ ուր մնաց «կեչու շիլան»* հանդուրժեն: Երեխաներն անհարգալից են, շատ եսասեր ու նյարդաթուլագար: Նրանք չարաշահում են ազատությունը: Երեխան ծնողներին հայտարարում է. «Ես ձեզ ոստիկանություն կտանեմ»: Վերջերս տասնհինգամյա մի դեռահաս այնպիսի զանցանք գործեց, որ հայրն ապտակեց նրան: Այդժամ որդյակը ոստիկանություն գնաց, սեփական հոր դեմ հայց ներկայացրեց և նրան դատարանի առջև կանգնեցրեցին: Դատի ժամանակ հայրն ասաց. «Դուք անարդար դատ եք վարում իմ նկատմամբ: Քանի որ, եթե ես այն ապտակը չտայի որդուս, ապա նա բանտում կհայտնվեր: Եվ նրա համար ձեր սիրտը չէ, որ կցավեր, այլ իմը»: Այդ խոսքերից հետո նա բռնեց պատանի «հայցվորին», երկու ապտակ հասցրեց և ասաց. «Ահա այս ապտակների համար ինձ դատեք, այլ ոչ թե այն մեկի: Այժմ ինձ բանտ նստեցրեք, որովհետև հենց այնպես հարվածեցի նրան»:

Ուզում եմ ասել, թե ուր են հասել երեխաները: Այդպիսին է նրանց այժմյան «մտածելակերպը»: Նախկինում ծնողները մեզ նախատում էին, կարող էին գոտիով էլ ծեծել, բայց մեր մտքում չարություն չկար: Նույնիսկ գոտին քնքշանքի տեղ էինք ընդունում՝ առանց հակաճառելու, առանց խորանալու, թե արդյո՞ք շատ ենք մեղավոր, թե՞ այնքան էլ չէ: Մենք հավատում էինք, որ գոտին էլ է մեզ համար օգտակար: Մենք գիտեինք, որ ծնողները սիրում են մեզ և երբեմն շոյում էին, երբեմն՝ համբուրում, երբեմն՝ վզակոթին տալիս, որովհետև և՛ ծնողի ապտակը, և՛ ծնողի քնքշանքը, և՛ ծնողի համբույրը, այդ ամենը, ինչպե՞ս ավելի լավ արտահայտվեմ, այդ ամենը սիրուց է: Երբ ծնողներն իրենց երեխաներին ծեծում են, իրենց սեփական ծնողական սիրտն է տառապում, իսկ երբ երեխաները ծնողներից ծեծ են ընդունում, ապա նրանց միայն այտն է ցավում: Ստացվում է, որ սրտի ցավն ավելի ուժեղ է, քան ապտակինը: Մայրն ինչ էլ իր երեխաներին անի՝ հանդիմանի, ծեծի, շոյի, այդ ամենը սիրուց է անում, այդ ամենը մայրական միևնույն սիրող սրտից է բխում: Սակայն, երբ երեխաները դա չեն հասկանում և անամոթաբար են խոսում, հակաճառում են ու կամակորություն անում, Աստծո շնորհը վանում են իրենցից: Իսկ դրանից հետո արդեն օրինաչափություն է, որ համապատասխան դիվական ազդեցությունն ընդունեն:

- Հա՛յր, իսկ մի՞թե վայրի ծնողներ չեն լինում:

- Այո՛, լինում են: Սակայն նման ծնողներ ունեցող երեխաներին Աստված է օգնում: Աստված անարդար չէ: Վայրի տանձենիներն էլ են առատ պտուղ տալիս: Աթոսում, դեպի իմ խուցը տանող ճանապարհի եզրին մի վայրի սալորենի է աճում: Բերքի առատությունից նույնիսկ տերևները չեն երևում: Ճյուղերը կոտրվում են դրանց ծանրությունից: Իսկ մշակովի ծառերը [հաճախ] ընդհանրապես չեն պտղաբերում, չնայած որ դրանք սրսկում են:

 

* Դարձվածք, խորհրդանշորեն նշանակում է պատիժ զանցանքի համար: Հնում Ռուսաստանում ճիպոտ էին պատրաստում կեչու կեղևազուրկ ճյուղերից և դրանով երեխաներին ծեծում խուլիգանության և անկարգության համար: Ծնողական պատժի այդ ձևը հիմնականում ընդունված էր գյուղացիական ընտանիքներում: Երբեմն այն կիրառում էին նաև դպրոցներում: Կեչու ճիպոտները «շիլա» էին կոչվում այն պատճառով, որ խրձի մեջ շատ ճյուղեր կային, և այն պատճառով, որ նման պատիժը միշտ ջերմություն էր առաջացնում մարմնում: Որոշ վայրերում գործածվում էր «կեչու լապշա» արտահայտությունը: Ժողովուրդն ասում էր. «Կեչին խելք է տալիս», «Կեչու շիլայով կերակրել», «Կեչու շիլա տալ»: Այժմ «կեչու շիլա» ճիպոտները դասվում են ֆիզիկական պատիժների շարքին, որոնց կիրառումն արգելված է օրենքով:

 

 

Հայր Պաիսիոս Աթոսացու «Ցավով և սիրով՝ ժամանակակից մարդու մասին» գրքից

Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի

 

17.02.18
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․