Սաղմոս ԻԲ

Ի կատարած. սաղմոս Դավթի

Նույն դեմքն է, ինչ նախորդ սաղմոսինն էր, քանզի Փրկչի չարչարանքների միջոցով նաև կերակրողն է այստեղ հովիվ կոչվում, ըստ իր այն պատգամի, թե «Ես եմ լավ հովիվը» (Հովհ. 10:11):

1. Տէր հովուեսցէ զիս. և ինձ ինչ ո՛չ պակասեսցի: Ի վայրի դալարւոջ՝ անդ բնակեցոյց զիս և առ ջուրս հանգստեան սնոյց զիս:

Տերն իմ հովիվն է, և ինձ ոչինչ չի պակասի: Դալար վայրերում նա ինձ բնակեցրեց և հանդարտ ջրերի մոտ ինձ սնուցեց:

Այսինքն՝ Հիսուս Քրիստոսը: Հակառակ այն բանի, որ ասաց. «Մահը պիտի հովվի նրանց» (Սաղմ. 48:15): Եվ ինձ ոչինչ չի պակասի, որովհետև ասաց. «Ես եմ քո ամենակարող Աստվածը» (Ծննդ. 35:11), նաև «Հոգ մի՛ արեք ձեր հոգու համար, թե ինչ եք ուտելու… կամ ինչ եք հագնելու (Ղուկ. 12:22): Դալար վայրերում. ըստ Սուրբ Գրքի վարդապետության, թե «ո՞ւր ես քո հոտը հովվում, ո՞ւր ես հանգստի տանում միջօրեին» (Երգ. Երգոց 1:6): Հանդարտ ջրերի մոտ. ավազանն է հանդարտեցնող կոչվում մեղքով ծանրաբեռնվածների համար, ովքեր մանկանալով, այնուհետև սկսում են սնվել հոգևոր կաթով: Նույն Տերն է, որ նախ հովվեց Իսրայելին Սինայի անապատում մանանայով և ժայռից բխող ջրով հագեցրեց: Այնտեղ բնակեցրեց. հավատքը և եկեղեցին՝ դրախտի փոխարեն: Ջրերի մոտ. ինչպես որ ասում է Տերը. «Նրա ներսից կենդանի ջրերի գետեր պիտի բխեն» (Հովհ. 7:38):

2. Դարձոյց զանձն իմ առ իս. և առաջնորդեաց ինձ ի ճանապարհս արդարութեան վասն անուան իւրոյ:

Ինձ դեպի իմ անձը դարձրեց, հանուն իր անվան առաջնորդեց ինձ արդարության ճանապարհներով:

Չարիքների հաճախականության պատճառով հոգին դեպի միտքն է դառնում: Նորից, երբ հոգին ետ է վերադառնում, հոգեդարձ է կատարվում, որովհետև քաջ հովվի մոտ ենք վերադառնում՝ հարության հույս ունենալով, որ հոգին նորից մարմնին կվերադառնա, որովհետև Սուրբ Հոգին որպես գրավ վերցնելով ադամական շնորհները, վերադարձավ դեպի վերափչողը: Առաջնորդեց ինձ, ինչպես որ ասում է, թե ինքն է ճանապարհը: Հանուն իր անվան.  քանզի նրա վրա դրեց բոլոր փրկարար անունները. լույս, ճանապարհ, կյանք, զորություն և արդարություն, որովհետև արդարությամբ ենք գնում նրա մոտ:

3. Թէպէտ և գնացից ես ի մէջ ստուերաց մահու, ո՛չ երկեայց ի չարէ, զի դու, Տէր, ընդ իս ես:

Եթե նույնիսկ անցնեմ մահվան ստվերների միջով, չեմ վախենա չարից, քանզի դու, Տե՛ր, ինձ հետ ես:

Մահվան ստվեր է գերեզմանը, ստվեր, այլ ոչ թե իրական մահ: Չեմ վախենա չարից. թե նա կարող է ինձ այնտեղ փակել, քանզի դու, Տեր, ինձ հետ ես՝ կենաց վարձատրությամբ:

Ցուպ քո և գաւազան՝ նոքա մխիթարեսցեն զիս:

4. Պատրաստ արարեր առաջի իմ սեղան ակն յանդիման նեղչաց իմոց:

Քո ցուպն ու գավազանն ինձ կմխիթարեն:

Իմ առջև սեղան պատրաստեցիր հալածիչներիս աչքերի դիմաց:

Ցուպը խաչն է, գավազանը՝ ուղղիչ Ավետարանը: Դարձյալ ցուպը հավատքն է, որով պատժվում է գազանը: Գավազանը հույսն է, որով փրկվեցինք՝ հենվելով նրա վրա և հուսալով մեր փրկությունը: Դրանք ինձ կմխիթարեն. մահկանացու բնությունս սգալու ժամանակ: Նորից ցուպն ու գավազանը Տիրոջ գերեզման և դժոխք գնալն են խորհրդանշում, քանզի դրանով ենք մխիթարվում և աներկյուղ մնում մահվան ստվերների մեջ: Իմ առջև սեղան պատրաստեցիր հալածիչներիս աչքերի դիմաց, որից զարհուրելով ահաբեկվում են դևերը:

Օծեր իւղով զգլուխ իմ. բաժակ քո որպէս անապակ արբեցոյց զիս:

Գլուխս յուղով օծեցիր, և քո բաժակն ինձ արբեցրեց անխառն գինու պես:

Ինչպես որ Հորդանանում Տերն օծվեց Հոգու միջոցով: Եվ նորից Սուրբ Հոգու պարգևներով՝ մեր միտքը: Քո բաժակն այն սերն է, որով մահու չափ սիրեցիր ինձ, անխառն սիրով լցված, թե կմեռնեմ քեզ համար՝ որևէ կիրք չունենալով հադերձ: Դա նման է այն սիրուն, որով արբեցած՝ ուրախությամբ ճաշակեց խաչը:

5. Ողորմութիւն քո, Տէր, զհետ իմ եկեսցէ՝ զամենայն աւուրս կենաց իմոց, բնակեալ ինձ ի տան Տեառն ընդ երկայն աւուրս:

Ողորմությունը քո, Տե՛ր, պիտի հետևի ինձ կյանքիս բոլոր օրերին, երկար օրեր ես Տիրոջ տանը պիտի բնակվեմ:

Գիտե հոգին, որ այսքան բարիքները ոչ թե ըստ մեր արժանիքների ստացանք, այլ՝ ըստ Տիրոջ ողորմության: Եվ քանի դեռ գտնվում ենք այս տկար մարմնում՝ սխալական կենցաղով, կարիք ունենք նրա անհիշաչարությանն ու ողորմությանը: Այդ պատճառով էլ ասում է. ողորմությունը քո, Տե՛ր, պիտի հետևի ինձ ինչպես որ փախնողի հետևից, եթե մեկը ելնում է, ապա որքան էլ որ նա հեռացած լինի, արագորեն հասնում է նրան: Նույնն է նաև նրա ողորմությունը, որքան էլ որ հեռացած և օտարացած լինենք նրանից, միևնույնն է առաջինն է հասնում մեզ և վերադարձնում Հորը: Տիրոջ տանը պիտի բնակվեմ. հրեշտակների հետ երկար օրեր և ոչ թե գիշերներ, որովհետև նրանք, ովքեր գտնվում են այնտեղ, միշտ լույս են և մահ չկա նրանց մեջ:

 

 

Վարդան Արևելցի, Մեկնութիւն Սաղմոսացն Դաւթի, Էջմիածին, 1797 թ.

Գրաբարից թարգմանեց Գայանե Թերզյանը