22 Դեկտեմբեր, Հիսնակի Ե Կիրակի
Մայիսի 7-ին՝ Հինանց շրջանի Կարմիր կիրակի օրը, իր հրաշագործ զորությամբ հայտնի Երևանի հնագույն եկեղեցիներից Զորավոր Ս. Աստվածածինը զորացավ ևս մեկ զորավոր սրբությամբ՝ Քրիստոսի խաչափայտի մասունքակիր խաչով: Եկեղեցին «Զորավոր» է կոչվում, քանի որ եկեղեցուն կից մատուռ-դամբարանում է ամփոփված Սուրբ Անանիա առաքյալի «ամենազոր» նշխարները և եկեղեցում ժամանակին պահվել է հրաշագործություններով հայտնի «Զորավոր» Ավետարանը (13-րդ դար):
Կարմիր կիրակին Զորավոր Ս. Աստվածածին եկեղեցու հոգևոր դասի, համայնքի և բազմաթիվ ուխտավորների համար նշանավորվեց Քրիստոսի խաչափայտի մասունքակիր խաչի օծման արարողության օրհնաբեր օրով: Կիրակնօրյա Ս. Պատարագը մատուցեց խորհրդակատար Տեր Վահան քահանա Առաքելյանը՝ հանդիսապետությամբ ԱՀԹ առաջնորդական փոխանորդ Գերաշնորհ Տ. Նավասարդ արք. Կճոյանի:
Հընթացս Ս. Պատարագի Սրբազան Հայրն ընթերցեց Ն.Ս.Օ.Տ.Տ. Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի կոնդակը՝ Շուշիի ազատագրության և Արցախի Հանրապետության Պաշտպանության բանակի 25-րդ տարեդարձի առթիվ:
Ս. Պատարագի ավարտին Նավասարդ Սրբազանի ձեռամբ օծվեց Քրիստոսի խաչափայտի մասունքակիր խաչը, որ Զորավոր Ս. Աստվածածին եկեղեցուն էր նվիրաբերել արտերկրում բնակվող Գեղամ Ղուկասյանը:
Եկեղեցու հոգևոր հովիվ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյանը, նախքան օծման արարողությունը, Զորավոր Ս. Աստվածածին եկեղեցու հոգևոր դասի և համայնքի անունից շնորհակալություն հայտնեց Սրբազան Հորը՝ նշելով, որ նրա բարձր ներկայությամբ և օրհնությամբ մշտապես ամբողջանում են Զորավոր Ս. Աստվածածին եկեղեցու սուրբ հարկից ներս իրականացվող արարողությունները: «Այսօր, Սրբազան Հոր օրհնությամբ, իրականություն դարձավ այս օրհնաբեր նախաձեռնությունը և այսուհետ Ս. Վարագա խաչի տոնը Զորավոր Ս. Աստվածածին եկեղեցու համար կհռչակվի որպես Քրիստոսի խաչափայտի մասունքակիր խաչի ուխտի օր: Համայնքի կողմից մեր շնորհակալությունն ենք հայտնում նաև տիար Գեղամ Ղուկասյանին, ով այս երկու տարիների ընթացքում իր գործուն մասնակցությունն է բերել մեր բոլոր նախաձեռնություններին և այսօր էլ իր նվիրատվության շնորհիվ մեր եկեղեցին հարստացավ ևս մեկ զորավոր սրբությամբ՝ Տիրոջ խաչափայտի սուրբ մասունքով: Թող Աստված Իր ամուր Աջով պահպանի իր և եղբոր ընտանիքներին: Վստահ ենք, որ Զորավոր Ս. Աստվածածին եկեղեցում, ի թիվս մյուս սրբությունների, Քրիստոսի խաչափայտի մասունքակիր խաչն իր ճառագող զորությամբ նորանոր օրհնությունների և հրաշքների աղբյուր կհանդիսանա: Եվ այսօր աստվածային նախախնամությամբ պայքարի և հաղթանակի խորհրդանիշը կրող Կարմիր կիրակին հաղթության Ս. Նշանով՝ Քրիստոսի խաչափայտի մասունքակիր Խաչով, ամրագրեց մեր սրտում տիեզերական մեծագույն հաղթանակը՝ Քրիստոսի հրաշափառ հարությունը»,- ասաց Տեր Գրիգորը:
Քրիստոսի խաչափայտի մասունքակիր խաչի օծման արարողության ավարտին Նավասարդ Սրբազանն, իր շնորհավորանքի և օրհնության խոսքն ուղղելով հավատավոր հայորդիներին, ասաց. «Այսօր մենք նշում են Կարմիր կիրակին: Այս կիրակին մեր հայրերը զգեստավորել են Քրիստոսի՝ խաչի վրա հեղված արյան կարմիր գույնով և իմաստավորել քրիստոնեական վարդապետության խորությամբ:
Տոնի ժողովրդական սովորություններն աղերսներ ունեն բնապաշտական շրջանի հետ: Մեր պատմության ընթացքում ժողովուրդը ստեղծել է գեղեցիկ բանահյուսական գոհարներ և ավադույթներ. մեր հայրերի համար այսօրվա տոնի կարմիր գույնը խորհրդանշող հաղթանակը, ուրախությունը կենցաղում դրևսորում էր հագուստի, երգերի ու տաղերի մեջ:
«Կարմիր անվանի օրն այս նազենի,
զի Տէրն մեր երևի, որպէս ի Զատկի օրն կիրակի,
Եւ այս ի կոչի կարմիր կիրակի,
և հոյժ պատշաճի զի արեամբ ծաղկի այս կիրակի»:
Ահա մեր նախնիներից ավանդված գեղեցիկ, բանահյուսական մի գանձ, որը մեզ հնարավորություն է տալիս կարդալ նրանց հոգիները: Այսօրվա ուրախությունն ամբողջանում է քիչ առաջ սրբալույս Մյուռոնով օծված Ս. Խաչի խորհրդով: Եվ մեր աղոթքն է առ Աստված՝ «Յաւել ի մեզ, Տէր ամենակալ, զհաւատ, զյոյս, զսէր, եւ զամենայն գործս առաքինութեան»:
Սուրբ խաչի խորհուրդը ներշնչում է մեզ արարումի և առաքինության՝ մեր հոգիներում զորացնելով հաղթանակի հույսը և հավատքը: Մեր Տեր Հիսուս Քրիստոս վկայում է, որ ամեն ինչ հանարավոր է, եթե հավատք ունենանք: Մաղթում ենք, որ Ս. Խաչի զորությամբ ամեն բարի գործ հնարավոր լինի ձեր կյանքում: Իսկ հույսը, որ վառվել է Լուսավորչի կանթեղից, և հանգրվանել Արագածի գագաթին, թող անշեջ մնա ձեր հոգիներում: Սերը Քրիստոսի զոհաբերությամբ և խաչելությամբ մեր փրկության հիմնական պայմանը դարձավ՝ «Մահուամբ զմահ կոխեաց, եւ յարութեամբն յուրով մեզ զկեանս պարգեւեաց»:
Խաչի բուն խորհրդը Աստծո՝ մշտոնորոգ սիրո պատգամն է: Այդ սիրով մարդը զոհաբերվում է հանուն ընկերոջ, հանուն հայրենիքի ու հավատքի:
Այսօր օծված խաչը նվիրաբերել է բարերար Գեղամ Ղուկասյանն, ով մշտապես զորակից է այս եկեղեցուն: Որպես իր արդյունաշատ գործունեության գնահատական այսօր մենք նրան Օրհնության գիր ենք շնորհում»:
Ապա Սրբազան Հայրը եկեղեցու բարերարին հանձնեց Օրհնության գիրը՝ նշելով առաքինազարդ գործերի այն շարքը, որ իր ծառայասիրությամբ մատուցել է բարերարը Զորավոր Ս. Աստվածածին եկեղեցուն: Տիար Գեղամ Ղուկասյանը մեկ տարի առաջ եղել է Զորավոր Ս. Աստվածածին եկեղեցու խաչքավորը: Նա Զորավոր Ս. Աստվածածին եկեղեցուն է նվիրաբերել արծաթե կանթեղներ, երկու մեծ դարփնագործ ջահեր, պատի դարփնագործ լուսամփոփներ, եկեղեցու դասի փայտյա քանդակազարդ գահաթոռներ և գրակալներ, մեծ ներդրում է ունեցել եկեղեցու պարսպատման շինարարությանը, հովանավորել է «Զորավոր Ավետարան» պատկերագիրք-ուսումնասիրության տպագրությունը: Եվ իր հերթական նվիրատվությամբ իրականացրեց իր մեծ փափագը. Քրիստոսի խաչափայտի մասունքակիր խաչը հանգրվան գտավ իր հայրենիքում՝ ի պահպանություն Հայ եկեղեցու, Հայոց երկրի և ազգային բանակի:
Ս. Պատարագի ավարտին հավատացյալներին մատաղ բաժանվեց: Մինչ Երեկոյան ժամերգությունը հավատավոր հայորդիները հնարավորություն ունեցան հաղորդակից լինելու Քրիստոսի մասունքակիր խաչի զորավոր օրհնությանը:
Կարինե Սուգիկյան