Մոտավորապես մեկ տարի: Քանի որ երբ Հովաբը ավերում է ամոնացիների երկիրը (տե՛ս Լ հարցը), նրանց թագավորը զորքով ապաստանում է Ռաբաթ քաղաքում: Այս քաղաքը շատ ամուր լինելուց բացի` անթիվ զորք և առատ ջուր ուներ. այնպես որ, շրջափակված լինելով ջրով լի խրամով, շատ դժվար էր այն գրավել: Ինչպես նաև Սուրբ գիրքն է ջրերի քաղաք անունով կոչում այն, որի պատճառով էլ Հովաբը հարկադրված է լինում այդքան երկար ժամանակ մնալու այնտեղ (Բ Թագ. 12:27, 28):
Սակայն երբ նա, օրըստօրե քաղաքի պարսպին ավելի մոտենալով, պաշարում է գրավելիք կենտրոնը, Դավթին լուր է ուղարկում, որ անձամբ գա, որպեսզի քաղաքը գրավելու փառքն ու պատիվը Դավթինը լինեն: Այն ժամանակ Դավիթը բազմահազարանոց զորքով անձամբ գնալով, տիրում է քաղաքին և վերցնում քաղաքի թագավորի ոսկյա և գոհարազարդ թագը: Սրանից բացի, բազում ավար և կողոպուտ ձեռք գցելուց զատ, նրա բնակիչներին մի ընդարձակ կալատեղում պառկեցնելով` երկաթյա քերիչներով և սղոցներով չարաչար տանջանքներով սպանում է: Դավիթն այս ձևով պատժում է ամոնացիների քաղաքների ամբարիշտ բնակիչներին և ապա ուրախությամբ և հաղթական բանակով վերադառնում Երուսաղեմ:
Արդ, մի՛ կարծիր, որ Դավիթը այս պարագայում անիրավություն կամ էլ անգթություն է գործում: Իրոք, հիշյալ պատիժը անսովոր երևույթ էր, սակայն նրանք նույնպես Դավթի մարդկանց ոչ սովորական անարգանք հասցնելուց բացի` նրա դեմ էին գրգռել նաև Ասորեստանը և հարձակման հրահրել, որի համար էլ հարկ էր սաստկագույն պատժով կորստյան մատնելու այդ անզգամներին, որպեսզի ուրիշները խրատվելով այդպիսի ապօրեն և անարդար վարմունքից հեռու մնան:
Թեև Դավիթը, թշնամուն պատժելով, ուրախանում է, սակայն մարմնական ուրախությունը մարդու համար երբեք տևական չէ, ուստի նրա ուրախությունը տրտմության է փոխվում իր անդրանիկ որդի Ամոնի մի չար արաքի պատճառով:
Որովհետև հիշյալ արքայորդի Ամոնը, սիրահարվում է Աբիսողոմի` Թամար անունով գեղեցկուհի քրոջը, սակայն հասկանալով, որ այսպիսի չար և անարժան արարքը հայտնապես իր հանդեպ բոլորի զզվանքն է հարուցելու, չի համարձակվում իր պիղծ նպատակն իրագործել, և զգալիորեն հալվում ու մաշվում է:
Նաև այս տխուր դրությունը տեսնելով` Դավթի եղբորորդի Հոնադաբը, որը նրա ընկերն ու անչափ գիտուն մեկն էր, պատճառը հարցնելուց հետո իրողությանը տեղեկանալով` նրան մի չար խորհուրդ է տալիս` ասելով. «Հիվա՛նդ ձևացիր, երբ հայրդ քեզ այցելության գա, խնդրի´ր, որ Թամարին քեզ մոտ ուղարկի, որպեսզի կերակուր պատրաստելով` կերակրի քեզ»: Սույն վատ խորհուրդը Ամոնին հաճելի է թվում:
Արդարև, ըստ սույն խորհրդի` հիվանդ ձևանալով, երբ Դավիթը լսում է և Ամոնին տեսության գալիս, նրանից աղաչանքներով խնդրում է, որ Թամարին իր մոտ ուղարկի: Նա էլ Թամարին լուր է ուղարկում, որ կերակուր պատրաստելու համար հիվանդ եղբոր տուն գնա: Աղջիկը գալով, նրա ցանկությամբ և նրա ներկայությամբ կերակուր է պատրաստում, սակայն Ամոնը չի ցանկանում ուտել, և իր մոտ գտնվող մարդկանց դուրս հանելով` Թամարին խնդրում է, որ կերակուրը ներքին սենյակ տանի, և աղջիկն այն տանելով` անամոթ Ամոնը ձեռնարկում է իրագործել իր պիղծ մտադրությունը:
Սակայն Թամարը, որ պարկեշտ և կույս աղջիկ էր, սկսում է աղաչել, որ իր հանդեպ այդպիսի չար արարք չգործի, սակայն անօգուտ. բռնությամբ իր կամքը կատարելուց հետո նրա սերն իսկույն ատելության է փոխվում, այնպես որ իսկույն անարգանքով նրան տանից հանել է տալիս, քանի որ այդպիսի անպարկեշտ և ապօրինի սիրո վախճանը սովորաբար այդպիսի թշնամության է հանգում:
Հասկացի´ր. Ամոն արքայորդին, նախապես ապօրինաբար սիրահարվելով, և ինչքան էլ հանցանքը ծանր էր, բայց երբ իր չար կիրքը հագեցնելուց հետո աղջկան տանից դուրս է վռնդում, նրա հանցանքն ու չարությունը, առավել ևս սաստկանալով, ծանրանում են։ Ինչպես որ պարկեշտ Թամարը, թեև իր կուսությունը կորցնելու համար սաստիկ ցավ է զգում, սակայն Ամոնի տանից անարգանքով վռնդվելու համար առավել ևս սգալով, չափազանց մեծ կսկիծով և գլխին մոխիր ցանելով, իր կուսության նշան համարվող ծաղկանախշ հանդերձը պատռում է, և երկու ձեռքը գլխին դրած, մահվան չափ տխուր-տրտում և արտասվելով` Աբիսողոմի տուն է գնում:
Աբրսողոմը եղելությունն իմանալու պես քրոջը պատվիրում է, որ ոչ մեկին չպատմի: Իրոք, նա սրա համար Ամոնի դեմ անչափ բարկանում է, սակայն մտածելով, որ Դավիթը անպատճառ կպատժի նրան, ինքն ընդհանրապես ձայն չի հանում: Այո՛, Դավիթը, լսելով Ամոնի արած չարության մասին, խիստ բարկանում է, սակայն նրա սիրտը չվշտացնելու համար նույնիսկ չի հանդիմանում, քանի որ որպես անդրանիկ որդի, բնականաբար, շատ էր սիրում նրան: Երբ երեք տարի անցնելուց հետո Աբիսողոմը տեսնում է, որ Դավիթը ներողամիտ է, մտադրվում է պատեհ ժամանակ Ամոնին սպանել:
Որոշ ժամանակ անց Աբիսողոմը ոչխարները խուզելու պիտի գնար, և Դավթին խնջույքի է հրավիրում: Երբ սա հրաժարվում է, Աբիսողոմը խնդրում է, որ եթե նա չի գալու, գոնե իր եղբայր Ամոնը գա: Թեև Դավիթը սրան էլ համաձայն չէր, սակայն շատ պնդելուց հետո Ամոնին և մյուս արքայորդիներին ուղարկում է: Աբիսողոմը թագավորական ընթրիք է պատրաստում նրանց համար, և արդեն իսկ իր ծառաներին պատվիրել էր, որ երբ խնջույքին Ամոնը զվարթանա, հարվածեն և սպանեն նրան, որն էլ ծառաները իսկույն կատարում են: Այս տխուր և արյունահեղ տեսարանից հուզված` մյուս արքայորդիները, իսկույն հեծնելով իրենց ջորիները, աճապարանքով սկսում են փախչել:
Երբ Դավիթը ստանում է սույն աղետալի միջադեպի լուրը, կարծելով, որ բոլոր արքայորդիներն են մեռել, իսկույն հանդերձը պատռելով` գետնին է ընկնում, նաև նրա բոլոր ծառաներն են պատռում իրենց հանդերձները: Սակայն վերոհիշյալ Հոնադաբը, որը գործին սկզբից իսկ տեղյակ էր, շտապում է հայտնելու, որ միայն Ամոնն է մեռել, և ահա նույն ժամանակ Դավթի մյուս որդիները գալով բարձրաձայն արտասվում են: Դավիթը և նրա բոլոր պալատականները անչափ շատ են արտասվում: Աբիսողոմը ապաստանում է Հորդանան գետի մյուս ափին գտնվող Գեսուրի թագավոր Թողմելեմի մոտ, որն իր մոր հայրն էր:
Հիրավի, Ամոնի հանդեպ Աբիսողոմի բարկությունը հայտնի էր, սակայն նա ամբողջ երեք տարի խիստ զգուշանում էր թշնամանքի որևէ արարքից, և կարծում էին, որ նրա զայրույթն անցել է: Այդ է պատճառը, որ Դավիթն Ամոնին վստահորեն խնջույքի է ուղարկում. Ամոնն էլ, ճիշտ նույն կարծիքն ունենալով, առանց զգուշավորության և աներկյուղ գնում է:
Սակայն Աբիսողոմի բարկությունը այդ ժամանակահատվածում ոչ միայն չի նվազում, այլև Թամարի ամենօրյա լացն ու ողբը տեսնելով` ավելի է սաստկանում և բորբոքվում: Մանավանդ Ամոնի արարքը անչափ ծանր և զզվելի լինելով` Դավիթը մինչև իսկ չի ցանկանում հանդիմանել նրան, և Ամոնն էլ զղջալու փոխարեն, իբրև անմեղ, համարձակ շրջում է:
Արդարև, եթե Դավիթը մեծ կամ փոքր որևէ պատիժ կարգադրեր Ամոնի այդ անզգամ վարքի և արարքի համար, թերևս Աբիսողոմը նրա կյանքի հանդեպ ոտնձգության չաներ: Քանի որ եթե դատավորը չի շտապում՝ ըստ օրենքի պատժելու այն մարդուն, որը ուրիշին վնաս է հասցնում և վտանգավոր է, տուժածը պատեհ և հարմար առիթ գտնելուն պես ինքն է շտապում՝ իր կրած զրկանքների և կորստյան համար վրեժխնդիր լինելու իր հակառակորդից:
Դու Աստծու արդարությո´ւնը տես. այսպիսով, ոչ միայն Ամոնն է ստանում իրեն արժանի պատիժը, այլև (Լ հարցի մեջ հիշատակված վճռին համապատասխան) սուրը, հենց Դավթի տանից դուրս գալով, սպանում է նրա որդուն, որով էլ կատարվում է Նաթան մարգարեի կանխասացությունը, և Դավիթը դառնորեն արտասվում է: Մի´ մտածիր, թե այդչափ լացով վճռված պատիժը լիովին կատարվում է, այլ նա մի օր էլ նույն Աբիսողոմի համար է ողբալու և արտասվելու:
Խրա´տ ընդունիր Ամոնի թշվառ վիճակից և մի՛ հետևիր կրքերիդ. եթե ցանկության հուրը սիրտդ ընկնի, առիթից փախի´ր, որ չայրվես: Նամանավանդ մտքիցդ մի՛ հանիր Աստծու երկյուղը և մարդկային ամոթը: Շնանալու մեղքի ցանկությունը միառժամանակ հաճելի է թվում, սակայն դրան հետևող անարգությա´ն և վնասների´ մասին խորհիր, քանի որ մարմնի հաճույքը շուտ է անցնում, իսկ զղջումն ու պատիժը հավիտենական են:
Երբեք մի՛ լսիր այն մարդուն, որ քեզ չար խորհուրդ է տալիս. եթե այնպիսի մեկը նույնիսկ բարեկամ լինի, դու նրան թշնամի´ համարիր, եթե գիտուն է, հիմա´ր համարիր, քանի որ ճշմարիտ բարեկամ և իմաստուն մարդը նա է, ով իր բարեկամին հեռու է պահում հանցանքից, ինչպես վերոհիշյալ Հոնաթաբը, թեև Ամոնի բարեկամն էր և գիտուն մեկը (Բ Թագ. 13:3), սակայն նրան մեղք գործելուց զգուշացնելու փոխարեն, ընդհակառակը, նրան մեղանչելու գրգռելով` թշնամություն և հիմարություն է գործում, ասես կրակի վրա յուղ է լցնում:
Արդարև, Ամոնը երկար ժամանակ էր մտորում այդ չար դիտավորության մասին, սակայն ինչ-ինչ նկատառումներով չէր համարձակվում իրագործելու այն, ուստի երբ հիշյալ անձի սադրանքով նենգության դաս է ստանում, իրականացնում է մտադրված չարությունը, և հաստատում է բոլորին վերաբերող առածը՝ մարդն իր ընկերոջից է հրահրվում: Հոնադաբը, խելացի լինելով, կարող էր հավատարմությամբ խրատել և արգելել Ամոնին` չարություն գործելու, սակայն սրտում Աստծու երկյուղը չլինելու պատճառով ընկերոջը չար խրատ է տալիս և մահվան պատճառ դառնում:
Այսպիսի գիտունը ոչ միայն իրեն է վնասում, այլև իր ընկերոջը: Եթե գիտելիքը լծորդված չէ առաքինությանը, մարդու համար մեծ վտանգ է: Ճշմարտապես գիտունը նա է, ով, Աստծու երկյուղը ոչ մի վայրկյան սրտից չհանելով, բոլորի համար առաքինության օրինակ է: Այն մարդը, որն իր գիտությունը, միայն աշխարհիկ գործերում գործադրելով, հոգևոր շավիղներից հեռու է մնում, նմանվում է ջորու, որը գրքերով է բեռնավորված (ըստ առածի` գիտուն մոլագարը ջորի է` գրքերով բարձված):