25 Հունիս, Գշ Սուրբ Զաքարիա մարգարեի հիշատակության օր

Զաքարիա մարգարե

Զաքարիան ժամանակակից է Անգե մարգարեին, այս հաստատում են թե՛ երկուսի հիշատակած թվականները և թե՛ Եզրասի գիրքը:

«Անգե և Ադդովի որդի Զաքարիա մարգարեները, Իսրայելի Տեր Աստծու անունով, մարգարեություն արեցին Հրեաստանի ու Երուսաղեմի մասին։ Այդ ժամանակ վեր կացան Սաղաթիելի որդի Զորոբաբելը, Հոսեդեկի որդի Հեսուն և սկսեցին կառուցել Իսրայելի Տեր Աստծու տունը. մարգարեները միաբանեցին նրանց հետ և օգնում էին նրանց» (Բ Եզր. 1:2)։

Անգեի նման ինքն էլ տեսավ իր ժողովրդի կրոնական անտարբերությունը և այն արթնացնելու համար խրախուսական հորդորներ տվեց, որոնք մեծապես նպաստեցին տաճարի վերաշինությանը:

Այս երկուսից երեցը Անգեն էր, իսկ Զաքարիան ավելի երիտասարդ էր (Զաք. 2:4): Հավանաբար Զաքարիան էլ էր բաբելոնում ծնվել և Երուսաղեմ վերադարձող քարավաններից մեկի հետ վերադարձել էր: Նրա մարգարեությունը երկու տարի է տևել՝ 519-517թթ. ն.Ք.:

Զաքարիայի գիրքը բաղկացած է 14 գլուխներից և փոքր մարգարեների գրքերից մեծն է: Հորդորականով սկսվող նախերգանքից հետո (1:1-6), առաջին վեց գլուխներում, ներկայացնում է ութ խորհրդավոր տեսիլքներ, որոնց բացատրությունն էլ տալիս է:

Հաջորդ 7-8 գլուխները բացատրություններ են, որոնք մարգարեն տալիս է Բեթելից եկած պատգամավորներին, որոնք պահեցողության մասին հարցեր էին տվել մարգարեին, որը հետևյալ կերպ է պատասխանում. «Երբ պահք եք պահում ինձ համար եք պահո՞ւմ. չէ որ ձեր համար եք պահում: Այսպես է ասում Ամենակալ Տերը. «Արդար դատո՛վ դատեցեք, ողորմությո՛ւն և գթությո՛ւն արեք յուրաքանչյուրն իր եղբորը։ Մի՛ կեղեքեք այրուն, որբին, պանդխտին և տնանկին։ Թող ոչ ոք իր սրտում ոխ չպահի իր ընկերոջ դեմ» (7:9-10)։

Սակայն Զաքարիայի մարգարեության շրջանակը ավելի ընդարձակ է: Նա թափանցեց գալիքի մեգի մեջ և դրա միջից տեսավ Մեսիայի գալուստը և ավելի լուսավոր ապագայի հեռանկարը: Սրա համաձայն, 9-14 գլուխները պարունակում են զանազան պատգամներ, որոնք մի քիչ խրթին է հասկանալը, բայց որոնց հիմնական նպատակը հաստատելն է, որ Աստծո թագավորությունն ի վերջո հաստատվելու է: Այս բաժնում կան բազմաթիվ կանխագուշակություններ Քրիստոսի զանազան տնօրինությունների վերաբերյալ, օրինակ՝ Նրա հաղթական մուտքը Երուսաղեմ:

«Ուրախացի՛ր խնդությամբ, դո՛ւստրդ Սիոնի, կանչի՛ր ցնծությամբ, դո՛ւստրդ Երուսաղեմի, ահա գալիս է քո թագավորը քեզ մոտ, քո արդար, փրկագործ ու խոնարհ թագավորը՝ հեծած էշի, էշի քուռակի վրա… պատերազմողի աղեղը պիտի խորտակվի, և նա խաղաղություն պիտի բերի մարդկանց ու ազգերին, պիտի տիրի ջրերի վրա՝ ծովից մինչև ծով և գետերից մինչև երկրի ծագերը» (9:9-10)։

Կանխատեսում է Հիսուսի խաչվելը և գեղարդով խոցվելը (12:10) և երեսուն արծաթով ծախվելը (11:12) և իր աշակերտների կողմից լքվելը (13:7):

Մարգարեն նաև բացահայտում է հոգևոր նախաձեռնությունների հաջողության գաղտնիքը. «Ոչ թե մեծ զորությամբ և ուժգնությամբ, այլ իմ հոգո՛վ, - ասում է Ամենակալ Տերը» (4:6):

Ըստ Ավետարանի տվյալների Զաքարիան սպանվել է տաճարի մեջ (Մատթ. 23:35):

 

«Աստվածաշնչական Սուրբեր», Շնորհք արքեպսԳալուստյան, «ԳԱՆՁԱՍԱՐ» մատենաշարԵրևան1997 

Արևելահայերենի փոխադրեց՝ Վաչագան սրկԴոխոլյանը

Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․