26 Նոյեմբեր, Գշ
Աստված համբերատար է և ողորմած: Նա Իր արարածներից յուրաքանչյուրին ապաշխարության հնարավորություն է պարգևում: Այդ ընձեռված պարգևներից է Մեծ պահքի շրջանը, որի հոգեշահ դարավոր փորձառությունն ունի Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին:
Սուրբ Գիրքը, բազմիցս անդրադառնալով Աստծո համբերատարությանը, հորդորում է չանտեսել ապաշխարության տանող ուղին, քանի որ հակառակ պարագայում. «Քո կարծրությամբ և չզղջացող սրտով դու միայն բարկություն ես դիզում քեզ վրա, երբ Աստծո բարկության օրը գա, և հայտնվի Նրա արդար դատաստանը, որովհետև Աստված հատուցելու է յուրաքանչյուրին ըստ իր գործերի. Նա հավիտենական կյանք է տալու նրանց, որոնք բարի գործերի մեջ հարատևելով՝ փառք ու պատիվ և անմահություն են փնտրում, իսկ բարկություն և զայրույթ է վերապահելու նրանց, որոնք, հակառակությունից տարված, չեն հավանում ճշմարտությունը, այլ մնում են անիրավության մեջ» (Հռոմեացիներ 2:5-9): Աստծո հանդեպ երկյուղ ունեցողի համար ապաշխարությունն իր փրկության հիմքն է հանդիսանում, իսկ անզեղջ սիրտ ունեցողի համար՝ մեծ պատժի առիթ: Այս մասին սբ. Հովհան Ոսկեբերանն ասել է, որ Աստված տարածում է Իր ողորմածությունը նրա համար, որպեսզի դու ազատվես քո մեղքերից և ոչ նրա համար, որ նորերն ավելացնես և եթե չապաշխարես, չես խուսափի սարսափելի պատժից. «Եվ քանի որ Աստված համբերատար է, այդ պատճառով դու չպետք է մեղանչես և Նրա բարերարությունը դարձնես պատճառ ապերախտության: Նա ամեն հնարավորն արել է քեզ համար. բարին և չարը ճանաչելու հնարավորություն է տվել, ցուցաբերել է համբերատարություն, կոչել է ապաշխարության, սպառնացել է սարսափելի օրով: Եվ եթե չես զղջում, ապա բարկություն ես դիզում բարկության օրվա համար, երբ հայտնվի Նրա արդար դատաստանը»: Պողոս առաքյալի խոսքով՝ Աստծո քաղցրությունն է, որ մեզ ապաշխարության է տանում (Հռոմեացիներ 2:4):
Ամեն օր երկրի վրա բազմաթիվ չարիքներ են գործվում, ցավոք, մեծ է թիվը նրանց, ովքեր, փրկության հնարավորությունը ձեռքից բաց թողնելով՝ քայլում են այն լայն ճանապարհով, որ դեպի կործանում է տանում՝ թողած կյանքի նեղ, բայց փրկարար ուղին (Մատթեոս 7:13-14): Այս ամենով հանդերձ, ամեն օր ողջ աշխարհը վայելում է Տիրոջ ողորմածությունը՝ արևը ծագում է և անձրև է տեղում բոլորի վրա (Մատթեոս 5:43): Բայց և Տիրոջ ողորմածությունն էլ ունի իր չափը, որն արհամարհեցին նրանք, ովքեր մահացան ջրհեղեղի ժամանակ (Ծննդոց 7:21-22), նաև նրանք, որ բնաջնջվեցին երկնային կրակով Սոդոմ և Գոմոր քաղաքներում (Ծննդոց 19:24-25): Պետք չէ չարաշահել Տիրոջ ողորմածությունն ու համբերատարությունը, որն ուղղված է մարդուն մեղքի հիվանդությունից բուժելուն: «Լվացվեցե՛ք, մաքրվեցե՛ք, Իմ աչքի առաջ ձեր չար արարքները թոթափեցե՛ք ձեզնից, վերջ տվեք ձեր չարագործություններին: Սովորեցե՛ք բարին գործել, արդարություն փնտրեցեք, փրկեցե՛ք զրկվածին»,- ասել է Եսայի մարգարեն (Եսայի 1:16-18):
Սուրբ Գրքում կարդում ենք երկու մեղավորների մասին, որոնք զղջացին իրենց մեղքերի համար և խոստովանեցին դրանք Տիրոջ առջև․ խոսքը Սավուղի ու Դավթի մասին է, բայց նրանք երկուսով չէ, որ արժանացան Աստծո ներմանը: Սավուղն ասաց՝ մեղանչեցի՝ զանց անելով Տիրոջ խոսքերը (Ա Թագավորություններ 15:24), իսկ Դավիթը՝ մեղանչել եմ Տիրոջ դեմ (Բ Թագավորություններ 12:13), սակայն ներման արժանացավ միայն Դավիթը, իսկ Սավուղը մահացավ Տիրոջ զայրույթի մեջ: Ինչո՞ւ Տերը միայն Դավթին ներեց։ Այստեղ Տիրոջ անարդարության մասին խոսք լինել չի կարող, քանի որ՝ հավատարիմ է Տերն Իր բոլոր խոսքերում, և արդար է Նա Իր բոլոր գործերում (Սաղմոսներ 144:13): Սավուղը, ի տարբերություն Դավթի, ճշմարիտ ապաշխարություն չապրեց, շրթունքներով միայն խոստովանեց իր մեղքերը, ջանք չթափեց ապաշխարելու համար, թեև բավականին ժամանակ ուներ այդ անելու: Իրական ապաշխարությունը ենթադրում է անկեղծ զղջում, ջանք և գործեր: Ուստի Մեծ պահքի շրջանում ապրենք ճշմարիտ և աստվածահաճո պահեցողության ընթացք՝ նմանվելով Դավթին, որն ասաց՝ կպատմեմ իմ անօրենությունները և կհոգամ իմ մեղքերի մասին (Սաղմոսներ 37:19):
Կարինե Սուգիկյան