Երեխաների մահը

Մահվան և ապագա կյանքի մասին

«…որպեսզի չտխրեք, ինչպես ուրիշները, որոնք հույս չունեն» (Ա Թեսաղ. 4:12)

 

- Հա՛յր, մի մայր իր երեխային կորցրել է ինը տարի առաջ: Այժմ խնդրում է Ձեզ աղոթել, որպեսզի նրան գոնե երազում տեսնի ու մխիթարվի:

- Իսկ երեխան քանի՞ տարեկան էր: Փո՞քր էր: Դա նշանակություն չունի: Եթե երեխան փոքր էր և եթե մայրն այնպիսի վիճակում է գտնվում, որ իր հոգեկան անդորրը չի կորցնի նրա հայտնվելուց, ապա կհայտնվի: Պատճառն իր մեջ է, որ երեխան չի հայտնվում:

- Հա՛յր, իսկ հնարավո՞ր է, որ երեխան ոչ թե իր մորը հայտնվի, այլ մեկ ուրիշի:

- Ինչպե՞ս չի կարող: Չէ՞ որ Աստված ամեն ինչ համապատասխանեցնում է (ի օգուտ մեզ): Երբ ինձ ասում են, որ ինչ-որ երիտասարդ է մահացել՝ ես սգում եմ, սակայն մարդկային առումով եմ սգում: Քանի որ իրերի դրությունը խորությամբ ուսումնասիրելով՝ տեսնում ենք, որ որքան մարդ մեծանում է, այնքան շատ պետք է պայքարի և այդքանով ավելի են նրա մեղքերը կուտակվում: Հատկապես այս աշխարհի մարդիկ՝ որքան ավելի երկար են ապրում, այնքան ավելի են վատթարեցնում իրենց վիճակը հոգսերով, անարդարություններով և այլնով՝ այն բարելավելու փոխարեն: Այդ պատճառով էլ մարդն ավելի շահում է, քան կորցնում, եթե Աստված նրան այս կյանքից մանուկ կամ պատանի հասակում է վերցնում:

- Հա՛յր, Աստված ինչո՞ւ է թույլ տալիս, որպեսզի այդքան շատ երիտասարդներ մահանան:

- Դեռ ոչ ոք Աստծո հետ պայման չի կապել, թե երբ պիտի մահանա: Աստված յուրաքանչյուր մարդու նրա կյանքի ամենահարմար պահին է վերցնում, վերցնում է հատուկ, միայն նրա համար օգտակար եղանակով, այնպես, որպեսզի նրա հոգին փրկի: Եթե Աստված տեսնում է, որ մարդն ավելի լավն է դառնալու՝ թողնում է նրան ապրել: Սակայն տեսնելով, որ մարդն ավելի վատն է դառնալու՝ վերցնում է նրան, որպեսզի փրկի: Իսկ մյուսներին, ովքեր մեղավոր կյանք են վարում, սակայն հակված են բարին գործելու՝ Աստված Իր մոտ է վերցնում մինչև այն պահը, երբ նրանք կհասցնեն բարիք գործել: Աստված դա թույլ է տալիս, որովհետև գիտի, որ այդ մարդիկ բարիք կգործեին, եթե դրա համար բարենպաստ հնարավորություն ներկայանար: Այսինքն, նույնն է, թե Աստված նրանց ասի. «Մի չարչարվեք, բավարար է և այն բարի հակումը, որ դուք ունեք»: Իսկ ինչ-որ մի շատ լավ մարդու Աստված Իր մոտ է տանում, որովհետև Դրախտում ծաղկի կոկոններ էլ են անհրաժեշտ:

Իհարկե, մահացած երեխայի ծնողների ու հարազատների համար հեշտ չէ դա հասկանալ: Տե՛ս, երբ մանկիկ է մահանում, Քրիստոս նրան Իր մոտ է վերցնում՝ որպես փոքրիկ հրեշտակի, իսկ նրա ծնողները լալիս են ու իրենց կուրծքը ծեծում, այն դեպքում, երբ պետք է, որ ուրախանային: Քանի որ ի՞նչ գիտեն, թե նա ինչպիսի մարդ կդառնար, երբ մեծանար: Կկարողանա՞ր արդյոք փրկվել: Երբ 1924թ.-ին նավով հեռանում էինք Փոքր Ասիայից, ես նորածին էի: Նավը լի էր փախստականներով: Մայրս փաթաթել էր ինձ տակաշորերի մեջ ու պառկեցրել տախտակամածին: Մի նավաստի պատահաբար կոխ տվեց ինձ: Մայրս կարծեց, թե ես մահացա ու սկսեց լաց լինել: Մեր գյուղից մի կին բացեց տակաշորերն ու համոզվեց, որ ոչինչ չի պատահել: Բայց եթե ես այն ժամանակ մահանայի, ապա հաստատ Դրախտում կլինեի: Իսկ հիմա ես արդեն այս տարիքիս եմ, այսքան ճգնել եմ, բայց միևնույն է դեռ վստահ չեմ կհայտնվեմ այնտեղ, թե ոչ:

Բայց, դրանից բացի, երեխաների մահն օգնում է նաև նրանց ծնողներին: Ծնողները պետք է իմանան, որ սկսած այն պահից, երբ նրանց երեխան մահանում է՝ Դրախտում նրանց համար աղոթող է հայտնվում: Երբ ծնողները մահանան՝ նրանց երեխաները ճաճանչները ձեռքներին Դրախտի դռների մոտ կգան, որպեսզի հոր և մոր հոգիները դիմավորեն: Իսկ դա փոքր բան չէ: Բացի այդ, հիվանդություններից կամ խեղություններից տանջված փոքր երեխաներին Քրիստոս ասելու է. «Դրախտ եկեք և նրա ամենալավ մասը ընտրեք»: Իսկ երեխաները Քրիստոսին այսպես կպատասխանեն. «Այստեղ հրաշալի է, Քրիստոս, բայց մենք ուզում ենք, որպեսզի մեր մայրիկն էլ մեզ հետ լինի», և Քրիստոս, երեխաների աղաչանքը լսելով, նրանց մայրերին փրկելու միջոց կգտնի:

Մայրերն, իհարկե, մյուս ծայրահեղության մեջ էլ չպետք է ընկնեն: Որոշ մայրեր հավատում են, իբր իրենց մահացած երեխան սուրբ է դարձել և պատրանքի մեջ են ընկնում: Մի այդպիսի մայր ուզում էր իր մահացած որդու իրերից մեկն ինձ տալ, որպես օրհնություն, որովհետև հավատում էր, որ նա իբր սրբացել է: «Ձեր օրհնությունը կտա՞ք,- հարցրեց նա ինձ,- որպեսզի նրա իրերը մարդկանց որպես օրհնություն բաժանեմ»: «Ոչ,- ասացի նրան,- ավելի լավ է չանես»: Իսկ մեկ այլ այդպիսի մայր, Ավագ Հինգշաբթի օրը, վանքի կենտրոնում կանգնեցված Խաչելության վրա, գերմանացիների կողմից սպանված, իր երեխայի լուսանկարն էր փակցրել: Նա ասում էր. «Իմ որդին էլ է Քրիստոսի պես տառապել»: Գիշերային հսկմանը մնացած կանայք չխանգարեցին նրան, հանգիստ թողեցին, որպեսզի չվիրավորեն: Իսկ ի՞նչ ասեին : Նրա հոգին վիրավոր էր:

 

 

Պաիսիոս Աթոսացու «Ընտանեկան կյանք» գրքից

Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի

 

30.09.15
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․