Գրքեր

Սաղմոս ՃԺԷ

Ալելուիա: Հաղթություն նրանց, ովքեր Քրիստոսով են պատերազմում, և նրա մասին մարգարեություն: Նաև օրհնություն է սա, դարձից հետո հավաքվեց ազգը, պատերազմեցին և Աստծու զորությամբ հաղթանակ տարան ու ոչնչացրին [թշնամուն], իսկ իրենք տոնախմբություն անելով՝ երգեցին, որը նշանակում է հաղթանակ թշնամու հանդեպ, ինչպես նաև բնության կատարյալ փրկությունն է:

1. Խոստովան եղերուք Տեառն, զի բարի է, զի յաւիտեան է ողորմութիւն նորա:

Գոհությո՛ւն մատուցեք Տիրոջը, քանզի բարի է նա, քանզի հավերժ է ողորմությունը նրա:

Ասում է բարիքներ բաշխողի՛ն դավանեք:

2. Ասասցէ տուն Իսրայէլի, զի բարի է, զի յաւիտեան է ողորմութիւն նորա:

Տունն Իսրայելի թող ասի, որ բարի է նա, որ հավերժ է ողորմությունը նրա:

Բոլոր արժանավորներն Իսրայել են կոչվում:

3. Ասասցէ տուն Ահարոնի, զի յաւիտեան է ողորմութիւն նորա:

Տունն Ահարոնի թող ասի, որ բարի է նա, որ հավերժ է ողորմությունը նրա:

Բոլոր քահանաներդ ձեր գլխով՝ Ահարոնով, իսկ եկեղեցին՝ Քրիստոսով:

4. Ասասցեն երկիւղածք Տեառն, զի բարի է, զի յաւիտեան է ողորմութիւն նորա:

Տիրոջից երկյուղ կրողները թող ասեն, որ բարի է նա, որ հավերժ է ողորմությունը նրա:

Նորեկները, որոնք Տիրոջ հանդեպ ունեցած երկյուղից թողեցին կուռքերին, և Աստված ընդունեց [նրանց] ի պատիվ Ահարոնի, որպեսզի նրանից հետո հիշվի, որ իրենց անձերը որպես պատարագ բերեցին Աստծու առջև: Չորս անգամ կրկնում է գոհությունն՝ ըստ երկրի չորս ծայրերի և չորս կենդանիների ու չորս գետերի, որոնք չորս ավետարանիչներն են, որ աշխարհին գոհություն հայտնել տվեցին Աստծու բարիքների համար, և որ հավիտյան ողորմած է:

5. Ի նեղութեան կարդացի առ Տէր, և լուաւ ինձ յանդորր:

Նեղության ժամանակ ես Տիրոջը կանչեցի, նա լսեց ինձ և հանդարտության առաջնորդեց:

Ոչ թե դադարեցրեց նեղությունը, այլ նեղության մեջ հանգստություն պարգևեց ինչպես երեք մանուկներին ու Դանիելին, և նրանց, ովքեր Երուսաղեմի պաշարման մեջ էին:

6. Տէր է իմ օգնական. և ես ո՛չ երկեայց, զի՞ արասցէ ինձ մարդ:

Տերն օգնականն է իմ, և ես չեմ երկնչի. մարդն ինձ ի՞նչ կարող է անել:

Ի՞նչ կարողացավ անել Նաբուգոդոնոսորը, քանզի Աստծու հետ զորությունն է, իսկ մարդու հետ՝ տկարությունը:

7. Տէր է իմ օգնական. և ես տեսից ի թշնամիս իմ:

Տերն օգնականն է իմ, և ես կտեսնեմ վախճանն իմ թշնամիների:

Քանզի սրբերը Հոգով տեսան թշնամիների հատուցումը:

8. Բարի է յուսալ ի Տէր քան յուսալ ի մարդիկ. բարի է յուսալ ի Տէր քան յուսալ յիշխանս:

Լավ է հույսը դնել Տիրոջ վրա, քան հույսը դնել մարդկանց վրա: Լավ է հույսը դնել Տիրոջ վրա, քան հույսը դնել իշխանների վրա:

Քանզի մարդը բնությամբ ապականացու է, իսկ իշխանությունը չնչին բան է:

9. Ամենայն ազինք շրջեցան զինև, և անուամբ Տեառն յաղթեցին նոցա:

Բոլոր ազգերը շրջապատեցին ինձ, բայց Տիրոջ անվամբ հաղթեցի նրանց:

Հետ վերադարձան:

10. Շրջելով շրջեցան զինև, պաշարեցին զիս ի միասին. և անուամբ Տեառն վանեցի զնոսա:

Շուրջբոլորս բռնեցին, միահամուռ պաշարեցին ինձ, բայց Տիրոջ անվամբ վանեցի նրանց:

Գոգը, ինչպես նաև մակաբայեցիների օրերում:

11. Շուրջ եղեն զինև որպէս մեղուք, վառեցան բորբոքեցան որպէս փուշք ի հուր. և անուամբ Տեառն մերժեցի զնոսա:

Մեղուների պես շուրջս լցվեցին, վառվեցին, բորբոքվեցին ինչպես հրաճարակ փուշ, բայց Տիրոջ անվամբ վանեցի նրանց:

Չգիտեին, որ ասորիներն ինչպես հրաճարակ փուշ էին հավաքվում Տիրոջ բարկության օրվա համար, իսկ եգիպտացիները՝ Անտիոքից հետո ինչպես խայթող մեղուներ, որ ուրիշի վաստակն են ծծում, իսկ նրանք՝ մեր աստվածպաշտությունը: Երեք անգամ կրկնում է Տիրոջ անունը, որով պարտվեցին դևերը, որ պաշարել էին մեր բնությունը. Հոր, Որդու և Սուրբ Հոգու անվամբ պարտվեցին, ցրվեցին և մերժվեցին:

12. Ի մերժելն դրդուեցայ, և եղէ մերձ ի գլորել. և Տէր ընկալաւ զիս:

Երբ ինձ հրեցին, ես սասանվեցի և մոտ էի գլորվելու, բայց Տերը բռնեց ինձ:

Երբ մերժեցի նրանց՝ ցնցեցին ինձ և սաստիկ հատուցեցին, մոտ էի գլորվելու, բայց Տերը բռնեց ինձ: Մոտ էի գլորվելու. կարծես անձիս զորությամբ արեցի, սկսեցի հպարտանալ, սակայն սեղմեց ոտքիցս և բռնեց ինձ գլորվելուց, որպեսզի չհպարտանամ:

13. Զօրութիւն իմ և օգնութիւն իմ Տէր, և եղև ինձ ի փրկութիւն:

Իմ զորությունն ու օգնությունն է Տերը, նա իմ փրկությունը եղավ:

Հավատացի, որ ամեն բարիք նրանից եղավ:

14. Ձայն ցնծութեան փրկութեան ի յարկս արդարոց:

Ցնծության և փրկության ձայն կա արդարների տներում:

Ինչպես Եգիպտոսում՝ Իսրայելի տանը, իսկ բոլոր եգիպտացիների տները՝ մեռել և սուգ: Նաև՝ աջակողմյանների համար ցնծություն, իսկ ձախակողմյանների համար՝ լացի ձայն և ատամների կրճտոց:

15. Աջ Տեառն արար զօրութիւն, աջ Տեառն բարձր արար զիս. և աջ Տեառն արար զօրութիւն:

Տիրոջ աջը զորություն գործեց, Տիրոջ աջը բարձրացրեց ինձ, և Տիրոջ աջը զորություն գործեց:

Երեք անգամ է կրկնում նաև սա. նախ՝ ազատեց, երկրորդ՝ տաճարը կառուցեց, երրորդ՝ հեռացրեց իրենից: Եվ ճշմարտապես մկրտության ժամանակ քահանան երեք անգամ աջը դնում է մկրտվողի վրա՝ որպես Հոր, Որդու և Սուրբ Հոգու ձեռք: Հոր աջը զորություն գործեց՝ ազատեց դևերից ու կուռքերից և տվեց Որդուն: Որդու աջը դժոխքից հանեց հոգիներին, իսկ Սուրբ Հոգու աջը ծնեց ջրով և Աստծու որդիներ դարձրեց, «որով աղաղակում ենք Աբբա, Հայր» (Հռոմ. 8:15):

16. Ո՛չ մեռայց, այլ կեցից՝ և պատմեցից զգործս Տեառն:

Չպիտի մեռնեմ, այլ պիտի ապրեմ և Տիրոջ գործերը պիտի պատմեմ:

Չպիտի մեռնեմ, գիրը սպանում էր, սակայն Հոգով պիտի ապրեմ և պիտի պատմեմ, որ Քրիստոսի գործը կյանք է:

17. Խրատելով խրատեաց զիս Տէր. և ի մահ ո՛չ մատնեաց:

Տերն ինձ խրատելով պատմեց, բայց չմատնեց մահվան:

Խրատեց՝ օրենքով դաստիարակելով, որով էլ մահվան արժանի ցույց տվեց, ավետարանի մկրտությամբ սրբեց և մահվան չմատնեց:

18. Բացէ՛ք ինձ զդրունս արդարութեան, զի մտից ընդ այն, և խոստովան եղէց Տեառն:

Բացե՛ք արդարության դռներն իմ առաջ, որ մտնեմ ներս ու Տիրոջը գոհություն մատուցեմ:

Ոչ թե տաճարի, այլ՝ արդարության, որի մասին Տերն ասաց պատանուն, որ եթե ցանկանում ես հավիտենական կյանք ստանալ, մի՛ շնացիր, մի՛ գողացիր և այլն (տե՛ս Մարկոս 10:17-20), և ինքն իրեն է դուռ կոչում, ինչպես որ ասում է.

19. Այս դուռն Տեառն է, և արդարք մտանեն ընդ սա:

Տիրոջ դուռն է սա, և արդարներն այս դռնով պիտի մտնեն:

Ինչպես որ ասաց. «Եթե մեկը ջրից ու Հոգուց չծնվի, չի կարող Աստծու արքայությունը մտնել» (Հովհ. 3:5), արդարները պիտի մտնեն, այսինքն՝ Տիրոջ անդամները:

20. Խոստովան եղէց քեզ, Տէր, զի լուար ինձ. և եղեր ի փրկութիւն:

Գոհություն պիտի մատուցեմ քեզ, Տե՛ր, քանզի լսեցիր ինձ, և ինձ համար փրկություն եղար:

Որ աղքատներս և որբերս քեզ ենք ապավինել:

21. Վէմն, զոր անարգեցին շինօղքն, նա եղև գլուխ անկեան:

Քարն այն, որ շինարարներն արհամարհեցին, ա՛յն դարձավ անկյունաքար:

Այն քարը, որ անապատում նրանց ջուր էր տալիս, և Դանիելի տեսիլքի ժամանակ դարձավ մեծ լեռ և լցրեց ամբողջ աշխարհը (տե՛ս Դան. 3:35), ինչպես որ Եսային է ասում. «Սիոնի հիմքում մեծագին քար եմ դնում» (Ես. 28:16): Եվ դրեց Հայրը, որին պետք է հավատով հարեին ժողովրդի կառուցողները՝ փարիսեցիները, դպիրներն ու քահանաները և կառուցեին, սակայն նրանք խաչի անարգ մահով սպանեցին, և որը, սակայն, երկու քարերի՝ հրեաների և հեթանոսների անկյունաքար եղավ, երկու կտակարանների, հոգու և մարմնի, երկնքի և երկրի, հրեշտակների և մարդկանց: Քարն այն, որ արհամարհեցին. ինչը հրեաները Զորաբաբելի մասին են ասում, սական նրան չանարգեցին քահանա շինարարները, այլ Տիրոջն անարգեցին՝ կոչելով սամարացի և հյուսնի որդի: Դարձյալ՝ Տերը հիմքն է, և ներսից ոչ ոք չի կարող դնել բացի Հիսուս Քրիստոսից, և անկյունաքար է, քանզի վեր է բոլորից. հրեշտակներից՝ աստվածությամբ, իսկ մեզանից՝ մարմնավորներիցս՝ մարդեղությամբ, որով պատվեց ու բազմապատկեց իր անդամները, ըստ Պետրոսի. «Դուք իբրև կենդանի վեմեր կառուցվում եք որպես հոգևոր տաճար» (Ա. Պետ. 2:5):

22. Ի Տեառնէ եղև այս. և ի սքանչելի առաջի աչաց մերոց:

Տիրոջից եղավ այս բանը, և սքանչելի է մեր աչքերին:

Ինքը ցանկացավ անարգանքներ կրել մեզ համար, և սքանչելի է մեր մտքի համար, թե ինչպե՞ս ներեց անարգողներին:

23. Այսօր է, զոր արար Տէր. եկա՛յք ցնծասցուք և ուրախ եղիցուք ի սմա:

Սա է օրն այն, որ Տերը ստեղծեց. եկե՛ք ցնծանք և ուրախանանք այսօր:

Ոչ թե այնպես, ինչպես հրեան է ասում, երբ հազարավոր հեթանոսներ ընկան, այլ՝ երբ փրկվեցին բյուրավոր հեթանոսներ, ոչ թե այն ժամանակ, երբ կուրացան հեթանոսները, այլ՝ երբ բացվեցին հեթանոսների մտքի աչքերը: Սա է օրն այն, որ Տերը ստեղծեց. կիրակի օրը, երբ այս քարը հարություն առավ, և սրանով գոյացավ առաջին լույսը: Լինելու է նաև մի վերջին օր, և որ անլուծանելի մի օր կոչվեց, ու դարձրեց այն ցնծության և ուրախության օր, որում չմեղանչենք Ադամի պես և չտրտմեցնենք, այլ [լինենք] որպես Քրիստոսի անդամներ, որ ցնծությամբ գոհացավ և գոհանում է Հայր Աստծուց:

24. Ո՜ Տէր, փրկեա՛, ո՜ Տէր առաջնորդեա՛. Օրհնեալ որ գալոցդ ես յանուն Տեառն. և օրհնեցուք զքեզ ի տանէ Տեառն:

Ո՜վ Տեր, փրկի՛ր, ո՛վ Տէր, առաջնորդիր: Օրհնալ ես դու, որ պիտի գաս Տիրոջ անունով, մենք օրհնեցինք քեզ Տիրոջ տնից:

Ո՜վ Տեր, փրկի՛ր մեղքից, ո՜վ Տեր, արդարությա՛մբ առաջնորդիր: Օրհնել ես, որ գալիս ես Հոր անվամբ, Որդի, որի մասին մանուկներն աղաղակում էին, իսկ հրեաները՝ նախանձում, ում քահանայապետը հարցնում էր. «Դո՞ւ ես Քրիստոսը՝ օրհնյալ Աստծու Որդին» (Մարկ. 14:61), քառասնօրյա մանուկներն ասում էին. «Օվսաննա», այսինքն՝ փրկի՛ր և ապրեցրո՛ւ, ինչպես որ այստեղ է ասում. ո՜վ Տեր, փրկի՛ր: Օրհնեալ ես դու, որ պիտի գաս. մարգարեներն ասում էին. որ պիտի գաս, իսկ մանուկները՝ որ եկար և գալու ես՝ առաջինից հետո դավանելով նաև երկրորդ գալուստը: Մենք օրհնեցինք քեզ Տիրոջ տնից, որի տունը մենք իսկ ենք. «կենդանի Աստծու տաճար ենք» (Բ. Կորթն. 6:16:), և ինքն էլ ասաց. «Ես և Հայրս նրա մոտ կգանք» (հմմտ. Հովհ. 14:23):

25. Տէր Աստուած մեր երևեցաւ մեզ. արարէ՛ք տօնս ուրախութեան կանխաւ, մինչև յանկիւնս սեղանոյ:

Մեր Տեր Աստվածը երևաց մեզ, կատարեցե՛ք տոնն ուրախության մատղաշ ճյուղերով՝ մուտքից մինչև անկյունները սեղանի:

Երևաց մարմնով, կատարեցե՛ք տոն.  այս կյանքում Աստծու երևման համար, շատ նեղություն կրեք՝ հավաքելով տաճարում և եկեղեցում մինչև սեղանի մոտ և մինչև անկյունները սեղանի և կարծես երեսը տեսնելով ասեք.

26. Աստուած իմ ես դու՝ խոստովան եղէց քեզ. Ատուած իմ ես դու՝ և բարձր արարից զքեզ:

27. Խոստովան եղէց քեզ Տէր, զի լուար ինձ, և եղեր ինձ ի փրկութիւն:

Դու իմ Աստվածն ես, պիտի գոհություն մատուցեմ քեզ, դու իմ Աստվածն ես, պիտի մեծարեմ քեզ: Գոհություն պիտի մատուցեմ քեզ, Տե՛ր, քանզի լսեցիր ինձ, և ինձ համար փրկություն եղար:

Եկար և ինձ փրկություն եղար, Հիսո՛ւս, և պատարագ:

28. Խոստովան եղերուք Տեառն, զի բարի է, զի յաւիտեան է ողորմութիւն նորա:

Գոհություն մատուցենք Տիրոջը, քանզի բարի է նա, քանզի հավերժ է նրա ողորմությունը:

Որպես սկիզբ և ավարտ նույն բառն է դնում, քանզի բարի և ողորմած բնությամբ կատարեց այս բոլոր հրաշագործությունները:

 

 

Վարդան ԱրևելցիՄեկնութիւն Սաղմոսացն ԴաւթիԷջմիածին, 1797 թ.

Գրաբարից թարգմանեց Գայանե Թերզյանը

18.11.19
ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․