Հայրերի կենցաղավարության մասին

Ոմն մենակյաց՝ Ամոն անունով, երբեք իրեն մերկ չէր տեսել և ասում էր. «Վայել չէ մենակյացին իր մարմինը տեսնել»: Մի անգամ գետն անցնելու անհրաժեշտությունն ունեցավ, բայց չէր ուզում մերկանալ: Աղոթեց առ Աստված` խնդրելով անցկացնել իրեն` առանց հատելու իր կամքը, և հրեշտակը նրան փոխադրեց գետի այն կողմը: Սա երիտասարդ տարիքում հրաժարվում էր ամուսնանալ, սակայն երբ խրախուսողներից ոմանք հորդորեցին չհակառակվել ամուսնությանը, այլ կին առնել, հոժարեց և ամուսնացավ: Երբ սովորական հանդեսով մտցրին սենյակ, նա վերցնելով Առաքելական թուղթը առ Կորնթացիս` կարդաց կնոջ համար և սկսեց մեկնել առաքյալի` ամուսնացածներին ուղղված պատվիրանները (Ա Կորնթ. Ժ 1-40), շատ բաներ էլ թղթից դուրս` իր գիտելիքներից էր ուսուցանում, թե որքան մեծ բեռ է ամուսնությունը, և ինչպիսի չարչարանքներ կան տղամարդու և կնոջ համատեղ կյանքում, ինչպիսի երկունք է սպասվում հղիներին, ինչպես նաև՝ սնվելու և ապրուստի դժվարությունները, ապա ներկայացնում էր սրբության պարգևած քաղցրությունները, թե կուսությունը որքան ազատ, անշաղախ և ամեն տեսակ արտաքին աղտեղություններից զերծ վարք է, և որ այն Աստծո առաջ կանգնելու համարձակություն է տալիս: Այսպիսի և սրանց նման բազում բաներ ասելով իր կույս զուգակցին՝ հոժարեցնում էր նրան իր հետ՝ նախքան միմյանց մերձենալը՝ հրաժարվել աշխարհիկ վարքից: Եվ երկուսով ուխտելով այդ՝ գնացին Նիտրիա կոչվող լեռը և այնտեղ որոշ ժամանակ նույն հարկի տակ անցկացնելով` ճգնում էին միասին՝ առանց արու և էգ հասկացության խղճմտանք ունենալու, այլ՝ ինչպես առաքյալն է ասում` Տիրոջով: Որոշ ժամանակ անց Քրիստոսի նոր հարսն ու անխառն կույսն Ամոնին ասաց. «Վայել չէ, որ զգաստ ճգնավորն իր բնակարանում էգի տեսնի»: Ուստի անհրաժեշտ համարեց առանձին ճգնել, և այդ ուխտին երկուսն էլ հավանություն տվին և հեռանալով միմյանցից` այդպես էին կենցաղավարում այդուհետ, և հրաժարվեցին ձեթից ու գինուց, այլ միայն չոր հաց էին ուտում, այն էլ՝ երբեմն օրումեջ, երբեմն՝ երկու օրը մեկ, երբեմն էլ՝ շատ ավելի ուշ: Այս Ամոնի հոգին հրեշտակները հետմահու բարձրացրին երկինք, որին ականտես եղավ Անտոնիոսը, որը նման կենցաղավարություն ուներ, ինչպես ասվում է նրա վարքագրության մեջ՝ Ալեքսանդրիայի եպիսկոպոս Աթանասիոսի կողմից գրառված: Շատերը նախանձախնդիր եղան Ամոնի վարքին, և Սկյութիայի ու Նիտրիա լեռան կողմերը լցվեցին մենակյացների բազմությամբ:

«Սուրբ հայրերի վարքն ու կենցաղավարությունը» գրքից, Հատոր Ա, Էջմիածին 2016