«Ի՞նչ ես խռմփացնում, վե՛ր կաց, աղաչի՛ր քո Տեր Աստծուն» (Հովնան 1։6)։
Իմ այս բնաբանը Հովնան մարգարեի գրքից է: Նրա պատմությունն ամենաարտասովոր հրաշքներից մեկն է: Հավատացյալն, անշուշտ, այդ պատմության ոգուն պետք է նայի, և ոչ թե տառին, ու երբ մարդ այդ ոգու տեսանկյունից է նայում, այնտեղ մարդու սրտի և Աստծու ճանապարհների ուսումնասիրությանն է հանդիպում ու համոզվում, որ այս գիրքը սքանչելի է թե՛ իր ինքնատիպությամբ և թե՛ համառոտությամբ:
Ապաշխարության .....
«Եվ փարիսեցիների մեջ Նիկոդեմոս անունով մի մարդ կար, որ հրեաների իշխանավոր էր» (Հովհ. 3։1):
Այսօրվա «Ճաշու Ավետարանում» հիշատակվող Նիկոդեմոսը նշանակալի տեղ չի գրավում ավետարանական պատմության մեջ: Միայն Հովհաննեսի Ավետարանում է, որ Նիկոդեմոսին հանդիպում ենք երեք դրվագներում:
Իսկապես որ, Նիկոդեմոսը չի ներկայանում որպես առանձնապես մեծ հարգանք ու պատիվ ունեցող մի անձնավորություն, քանի որ թեպետ Հիսուսի ծածուկ բարեկամը եղավ, սակայն .....
«Որպեսզի ձեր հավատը չլինի մարդկանց իմաստությամբ» (Ա Կորնթ․ 2։5)։
Իմաստուն մի խրատ, որ դարերի խորքից թրթռալից ոգևորությամբ հնչում է մեր ականջներում։ Հաստատուն համոզում ունեցող և ժայռի պես ամուր կանգնած դյուցազունի հրամանն է սա։ Ա՛յն գործչի հրամանը, որն իր իրականացրած աստվածային առաքելության լիուլի գիտակցությունն ունեցավ ու նաև քրիստոնեական գիտակից հավատքի կազմակերպիչը եղավ։
Այդ ուժգին ու հեղինակավոր ձայնը Եփեսոսից է .....
«Ով պահում է օրենքը, նա երանելի է» (Առակ․ 19։18):
Անուրանալի ճշմարտություն է այն, որ մարդ որքան ապրում ու շնչում է այս աշխարհում, իր համար իբրև առաջնորդ և ուղեցույց պիտի ունենա գերագույն ու վսեմ մի օրենք կամ կանոն, որի առաքելությունը պետք է լինի այդ մարդու կամքին իշխելը։ Այդ օրենքը, որ անձեռնմխելի, անփոփոխ ու տիեզերական է, որևէ փոփոխության կամ այլակերպության ենթակա չէ, քանի որ այն մարդու պարկեշտության և ուղղամտության բնածին սկզբունքն .....
«Արդարությունն ու խաղաղությունը պիտի համբուրվեն» (Սաղմ. 84։11)։
Սաղմոսի այն գլուխը, որից վերցրել եմ իմ այս բնաբանը, երեք մասի է բաժանված: Առաջինում սաղմոսերգուն փառաբանում է Աստծու սերն ու շնորհած բարիքները, երկրորդում, ընդհակառակը, նկարագրում է Աստծու բարկությունն ու պատիժները մեղանչող ժողովրդի հանդեպ, իսկ երրորդ մասում խոսում է խաղաղության և արդարության միջև տեղի ունենալիք գրկախառնության մասին: «Արդարությունն ու խաղաղությունը .....
«Ուրախացի՛ր, երիտասա՛րդ, քո երիտասարդությամբ, թող սիրտդ քեզ զվարճացնի քո երիտասարդ օրերին:
Գնա՛ քո սրտի անբիծ ճանապարհով և քո աչքերի տենչանքով, բայց և իմացի՛ր, որ այս բոլորի համար Աստված պիտի քեզ դատաստանի ենթարկի» (Ժող. 11։9)։
«Միշտ ուրա՛խ եղեք Տիրոջով, դարձյալ եմ ասում՝ ուրա՛խ եղեք» (Փիլիպ. 4։4)։
Մեր մարմնի առողջությունը կամ մեր հոգևոր առաքինությունները, մեր մտքի ուշիմությունն ու, վերջապես, կյանքի երջանկությունը հնարավոր .....
«Որովհետև քահանայություն փոփոխվելով՝ պետք էր, որ օրենքի փոփոխություն էլ լիներ» (Եբր. 7:12):
«Բայց դուք ընտիր ցեղ եք, թագավորություն, քահանայություն, սուրբ ազգ, Աստծու սեփական ժողովուրդ, որպեսզի ձեր առաքինությունները նվիրեք Նրան, Ով խավարից ձեզ կանչեց Իր սքանչելի լույսին» (Ա Պետ. 2:9):
Եբրայեցիներին ուղղված նամակի հեղինակը, մովսիսական և քրիստոնեական Եկեղեցիների քահանայությունների համեմատականը տանելով, ցույց է տալիս, որ Հին Ուխտի՝ .....
«Մի՛ գողացիր» (Ելք 20։25)։
Ունկնդիրներիցս ոմանք թերևս իրենք իրենց ասեն՝ մի՞թե մենք գող ենք, որ մեզ հետ խոսում է նման թեմայի մասին: Գողերը բանտ են նետվում, ուստի այնտե՛ղ պետք է խոսել այդ հարցի վերաբերյալ: Սակայն եթե փոքր-ինչ համբերությամբ հետևեք խորհրդածություններիս ընթացքին, կհամոզվեք, որ կան մարդիկ, որ թեպետ կատարյալ ազատության մեջ են ապրում և իրենց կյանքի ընթացքում երբևէ բանտի երես չեն տեսել, թեև նույնիսկ բարձր դիրքի են հասել ու սավառնում .....
«Հակոբը հարց տվեց. «Ասա՛ ինձ Քո անունը»: Նա ասաց. «Ինչո՞ւ ես հարցնում Իմ անունը»: Եվ Նա տեղնուտեղը օրհնեց նրան: Հակոբն այդ տեղն անվանեց Փանուէլ, որովհետև, - ասում է, - Աստծուն տեսա դեմ առ դեմ, և փրկվեց հոգիս» (Ծննդ. 32.29-30)։
Խորհուրդն արտասովոր հմայք ունի. դա կրոնի հրապույրն է, որը նաև պաշտամունքի էական տարրն է: Եթե խորհուրդն իր զորությամբ չպարուրեր մեր պաշտամունքը, մենք այլևս պաշտամունք չէինք ունենա, այլ միայն պիտի բավարարվեինք .....
«Մի՛ շնացիր» (Ելից 20։14)։
Մարդկությանը տառապանք պատճառող մեծամեծ չարիքները վերացնելու համար առաջարկվող դարմաններից առաջնային կարևորություն ունեցողը համարվում է ընտանեկան կյանքը: Ընտանեկան կյանքը մարդկային ամենավաղեմի ու սքանչելի հաստատությունն է, որը գոհացում է տալիս անհատների ֆիզիկական, մտավոր ու բարոյական պետքերին, ծառայում է սերնդի շարունակականությանն ու զարգացմանը:
Ընտանեկան կյանքով է, որ այր ու կին լրացնում են միմյանց .....
«Մի՛ ցանկացիր քո ընկերոջ տունը և այն ամենը, ինչը որ քո ընկերոջինն է» (Ելք 20։17)։
Առհասարակ ասվում է, որ Տասնաբանյան տրվել է ոչ թե մարդուն տեղեկացնելու համար, թե նա ինչ պետք է անի, այլ ավելի շատ պարզաբանելու համար, թե ինչ չպե՛տք է անի։ Այն մի հայելի է, որով մարդ կարող է ճանաչել ինքն իրեն և ճշտորեն տեսնել իր հոգևոր ու բարոյական վիճակը։ Այս հայելին խիստ անհրաժեշտ է մարդուն այն ժամանակ, երբ նա զգում է իր մեջ զանցառությունների, թերությունների .....
«Երկինքը թող ուրախ լինի, և երկիրը թող ցնծա, թող հեթանոսներին ասեն՝ «Տերը թագավորեց»» (Ա Մնաց. 16։31)։
«Տերը թագավորեց, վայելչություն հագավ, զորություն հագավ Տերն ու գոտևորվեց» (Սաղմ. 92։1)։
Պրուսիայի Ֆրեդերիկ Բ թագավորը, որը 18-րդ դարի պատմության մեջ ուշագրավ տեղ է զբաղեցնում, հաճախ իրեն սեղանակից էր ունենում հմուտ մտածողների և սիրում էր փիլիսոփայական թեմաների վերաբերյալ զրույցներ ունենալ նրանց հետ: Մի անգամ էլ խոսակցության .....
«Եվ Հիսուս ասաց. «Քաջալերվի՛ր, դո՛ւստր, քո հավատը փրկեց քեզ, գնա՛ խաղաղությամբ» (Ղուկ․ 8։48)։
Մենք չէինք հասկանա Ավետարանի պատմվածքների, մասնավորապես՝ Հիսուսի գործած բժշկությունների ո՛չ գեղեցկությունն ու ո՛չ էլ շահեկանությունը, եթե ուշադրություն չդարձնեինք այն նպատակին, որը նկատի ունեն ավետարանիչները յուրաքանչյուր բժշկության պարագայում։
Առհասարակ կա կարծիք, որ Հիսուսի ձեռամբ գործված նշաններին ու սքանչելիքները Նրա ժամանակակիցների .....
«Զգո՛ւյշ եղեք ամեն տեսակ ագահությունից» (Ղուկ․ 12:15):
Արդյոք կա՞ մի այնպիսի բարոյախոս կամ քարոզիչ, որը մեկից ավելի անգամ բացատրած չլինի, որ «ոսկին ու հարստությունը չեն կարող երջանկություն բերել»։ Այս ճշմարտությունը շատ հաճախ է կրկնվել, և ամեն ոք գիտի, որ մարդ, ինչքան էլ լիացած լինի ունեցվածքով, մի օր՝ գուցե հենց վաղը կամ նույնիսկ, թերևս, մեկ րոպե անց ստիպված է լինելու իր ողջ հարստությունն էլ հանդիսավորապես թողնելու գերեզմանի .....
«Հավատում եմ, Տե՜ր, օգնի՛ր իմ անհավատությանը» (Մարկ․ 9։24)։
Կան մարդիկ, որ ասես խավարի միջով են ընթանում, հոգևոր ոչինչ չեն տեսնում և եթե երբեմն էլ նրանց կյանքի ճանապարհը լուսավոր է եղել, սակայն այժմ նրանց տեսադաշտում ամեն բան մութ է, մռայլ ստվերները վարագուրել են շուրջբոլորը։
Հոգևոր այս տխուր վիճակը հավատքի տկարացման արդյունք է, և այդ տկարացման հետևանքով է, որ մարդիկ սկսել են ամեն բանից տարակուսել ու թերահավատ գտնվել։ Նրանք տարակուսում .....
Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի