Գրքեր

Առակներ և պատումներ

Հաճախ մարդիկ իրենց գաղափարներն ուրիշներին հաղորդելու և ավելի պարզ բացատրելու նպատակով առակներով են խոսում:

Առակը փոխաբերական իմաստ ունեցող պատմություն է, որը նպատակ ունի անուղղակի կերպով որևէ ճշմարտություն բացահայտել: Հնում «առակ» բառը նշանակել է նաև խրատ, իմաստություն։

Առակները ստիպում են ունկնդիրներին հետաքրքրվել, մտածել, խոկալ և ինքնուրույն եզրակացություններ անել:

Կայքի «Առակներ» բաժինը ներկայացնում է մարդկանց կյանքի տարբեր դրվագներ ու իրավիճակներ: Այս հոգեկերտիչ բարոյական պատմությունները օգնում են մարդուն բացահայտելու և հասկանալու Աստծո կամքը: Ավետարանական ու եկեղեցու ուսուցումների վրա խարսխված այս առակները, անկասկած, բարոյական անփոխարինելի ներդրում են մարդու հոգևոր աճի մեջ:

Աստվածային սեր, նախախնամություն, արդարություն և ամենակարողություն, աղոթք և պահեցողություն, «ես»-ի և մեղքի հաղթահարման բազում ուղիներ. ահա այս թեմաներն են արծարծված առակներում:

Անուրանալի է առակների ուժը, քանի որ հասարակ ժողովրդի մտքի վրա ավելի մեծ տպավորություն է գործում նյութական ձևի վերածված պատկերը, քան՝ վերացական գաղափարը:

Մարդ արարածը սիրում է սովորել օրինակով. ընդօրինակելը նրա համար ավելի հեշտ է, քան վերացական խրատը։

«Եվ ինչպես, երբ ծառն են տնկում, զգուշանում և պահպանում են, որ ամրանա և պտուղ տա, այդպես էլ պետք է խրատը լսել, մտապահել, որ պտղաբերի» (Սբ. Գրիգոր Տաթևացի):

 

Կազմեց Կարինե Սուգիկյանը

 

Պարարտանյութը
Մի ունևոր գյուղացի լավ հողերով մեծ դաշտեր ուներ: Նա մեծ եռանդով աշխատում էր, բայց միևնույն է, ցորենն այնքան լավ չէր աճում, որքան աղքատ հողագործի փոքրիկ արտում, որ իր արտի հարևանությամբ էր գտնվում: Միշտ զարմանում էր դրա վրա և մի օր էլ իր աղքատ հարևանին հարցրեց, թե ինչ է անում, որ իր ավազուտ հողի վրա այդքան առատ բերք է աճում: Աղքատ հողագործը պատասխանեց. - Ողջ գաղտնիքը պարարտանյութի մեջ է: - Իսկ այդ ի՞նչ պարարտանյութ է: - Աղոթքը,- պատասխանեց .....
Միակ միջոցը
Հուսահատության դևերի կողմից շրջապատված մի ծեր մյուսին ասաց. - Որքա՜ն դառն է ծերությունը: - Այո, բայց դա երկար ապրելու միակ միջոցն է,- պատասխանեց մյուսը:   Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի   .....
Հուսահատություն խցում
Մի եղբայր ծերին հարցրեց. - Ի՞նչ անեմ, Հա՛յր, երբ իմ խցում նստած եմ լինում, հուսահատության գիրկն եմ ընկնում: Ծերն ասաց. - Ոչ ոքի մի՛ արհամարհիր, մի՛ քննադատիր, մի՛ զրպարտիր և Աստված խաղաղություն կպարգևի քեզ ու կկարողանաս անխռով նստել քո խցում:   Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի   .....
Խոնարհության մասին
Գնաց մի անգամ Թեոփիլոս եպիսկոպոսը Նիտրիա լեռը, և լե­ռան վանահայրը եկավ նրա մոտ՝ տեսակցության: Եպիսկոպոսը հարց­րեց ծերին. «Այս կրոնավորության մեջ ո՞րն ես ամենամեծ գործը հա­մարում, հա՛յր»: Ծերը պատասխանեց. «Այն, որ մարդ իր մեղքերն իր միտը բերի և նախատի ու ամոթանք տա ինքն իրեն»: Թեոփիլոսն ասաց. «Դա է փրկության ճշմարիտ ուղին»:   «Սուրբ հայրերի վարքն ու կենցաղավարությունը» գրքից, Հատոր Ա, Էջմիածին 2016 .....
Ժլատությունը
Մի մարդ Ամբրոսիոս Օպտինացուն հարցրեց. - Հա՛յր, ի՞նչ անեմ, ժլատություն եմ անում: - Սկսիր տալ նախ այն, ինչ քեզ անհրաժեշտ չէ: Հետո ի վիճակի կլինես ավելի շատ տալու՝ նույնիսկ անհրաժեշտ բաներից քեզ զրկելով: Եվ կգա այն օրը, երբ պատրաստ կլինես տալու այն ամենն, ինչ ունես,- պատասխանեց ծերն ու մի առակ պատմեց,- Մի ճամփորդ մի գյուղ մտավ ու սկսեց ողորմություն խնդրել: Նա նախ մի ժլատ կնոջ դիմեց և կինն իր մաշված գլխաշորը տվեց նրան: Իսկ մեկ այլ կին չափսոսեց և .....
Մակերեսայնությունը
Մի վանական ասաց. - Կինը մակերեսային էակ է: - Այդպես է,- պատասխանեց ծերը,- բայց ավելի անհուն բան չկա, քան կնոջ մակերեսայնությունը:   Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի   .....
Զոհը
Դառնացած մեծահարուստը գնում է եկեղեցի և հոգևորականին հարցնում. - Աստված ինձ շնորհ արեց և որդի ունեցա: Սակայն Տիրոջ պարգևած զավակն ինչո՞ւ է վատնում իմ ունեցվածքը, անառակ կյանքով ապրում՝ հսկայական պարտքեր կուտակում և իրեն ու մեզ փորձանքի մատնում: Հոգևորականը պատասխանում է. - Հիշո՞ւմ ես՝ ինչքան խնդրեցիր Աստծուց, որպեսզի քեզ զավակ պարգևի և յոթ տարի անց որդի ունեցար: Սակայն նաև հիշո՞ւմ ես, թե ի՞նչ ասացի այն ժամանակ՝ կուռք մի՛ դարձրու երեխային. .....
Ծերունական հասակ
Երբ աբբա Թեոփիլոսը քառասուն տարեկան էր, նրան հարցրեցին. - Հա՛յր, մեծն Հովհաննեսը քանի՞ տարեկան էր, երբ մահացավ: - Նա սովորական ծերունական հասակում մահացավ,- պատասխանեց Թեոփիլոսը,- այսինքն վաթսուն տարեկանում: Երբ աբբա Թեոփիլոսի վաթսունը լրացավ, կրկին հարցրեցին մեծն Հովհաննեսի մահվան մասին: - Սովորական ծերունական հասակում մահացավ,- պատասխանեց նա,- այսինքն ութսուն տարեկանում:   Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի   .....
Հրաշալի աղջիկներ են
- Դու չափազանց խիստ ես մեր հարսնացուների նկատմամբ,- մի անգամ ծերին կշտամբեց մի աշխարհիկ մարդ,- նրանք բոլորն էլ հրաշալի աղջիկներ են: - Եթե բոլորն էլ հրաշալի աղջիկներ են, ապա որտեղի՞ց են հայտնվում ձեր կռվարար կանայք,- պատասխանեց ծերը:   Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի   .....
Հուսահատությունը
Հուսահատությունը որոշեց ուրախ մարդկանց տրամադրությունը փչացնել: Մեկին հաջողվեց աշխատավայրում տեղի ունեցած տհաճ միջադեպի միջոցով վշտացնել, մյուսին՝ ընտանիքում ծագած վեճի: Իսկ երրորդը հավատացյալ մարդ էր: Հուսահատությունը նրան մեկ այս կողմից ցանկացավ մոտենալ, մեկ՝ մյուս, սակայն ոչինչ չստացվեց: Այդժամ այնպես արեց, որ մարդն իր ողջ հարստությունը կորցրեց: - Աստված տվեց, Աստված վերցրեց,- ասաց մարդը,- Նա ավելի լավ գիտե, թե ինձ համար ինչն է օգտակար: .....
Իմ ուղին
Մի գյուղում երաշտ է լինում, մարդիկ նույնիսկ խմելու ջուր չեն ունենում: Ծեր վանականն անցնելիս է լինում այդ կողմերով ու հեռավոր մի վայրում գտնվող ջրհորի մասին պատմում, որտեղից կարող են խմելու ջուր վերցնել: Այնուհետև բոլորին առաջարկում իր առաջնորդությամբ գնալ այդ ջրհորը և ջուր բերել: Երբ ճամփա են ընկնում, տեսնում են, որ գյուղի վաճառականն ուղտի վրա նստած թռվռալով սլանում է դեպի այդ ջրհորը՝ հիացած գոչելով՝ սա իմ ուղին է, սա իմ ուղին է: Ծեր վանականի .....
Աստվածային և ուղիղ դատաստանի մասին
Ոմն եղբայր հարցրեց հայր Պիմենին և ասաց. «Մեծ մեղք գոր­ծեցի, հայր, և կամենում եմ երեք տարի ապաշխարել»: Հայր Պիմենն ասաց. «Չափազանց շատ է»: Եղբայրն ասաց. «Իսկ մեկ տարին բավա­կա՞ն է»: Ծերն ասաց. «Դա էլ է շատ»: Եվ ովքեր այնտեղ էին, ասացին. «Քառասո՞ւն օր է հարկավոր այդ մեղքն ապաշխարելու համար», և Պիմենը դարձյալ ասաց` շատ է: Եվ եղբայրը հարցրեց. «Իսկ որքա՞ն ժամանակ է հարկավոր»: Հայր Պիմենն ասաց. «Ես հավատում եմ, .....
Սուրբ Ծնունդ
Կար-չկար մի կոշկակար: Նրա կինը մահացավ և մնացին ինքն ու փոքրիկ որդին: Եվ ահա, Սուրբ Ծննդյան նախօրեին, որդին հորն ասաց. - Այսօր Փրկիչը մեզ հյուր է գալու: - Ի՞նչ ես խոսում,- չհավատաց կոշկակարը: - Կտեսնես, որ կգա: Հենց Ինքն ինձ այդ մասին ասաց երազում: Եվ փոքրիկ տղան սկսեց թանկագին հյուրին սպասել: Պատուհանից դուրս է նայում, իսկ այնտեղ ոչ-ոք չկա: Հանկարծ տեսավ, որ բակում երկու տղա մի փոքրիկի են ծեծում, իսկ նա նույնիսկ չի դիմադրում: Դուրս վազեց տնից, .....
Ինչո՞ւ նոխազին կթել
Մի անգամ երկու հովիվ սկսեցին պետության հարցերի շուրջ վիճել: Նրանցից մեկը կատաղությամբ քննադատում էր տիրակալին, իսկ մյուսը հնարավորինս պաշտպանում էր նրա վարած քաղաքականությունը: Բղավելուց նրանց ձայները խզվեցին, բանը նույնիսկ ծեծկռտուքի հասավ, բայց այդպես էլ չկարողացան իրար որևէ բան ապացուցել: Եվ որոշեցին ճանապարհով այնքան գնալ մինչև գտնեն մեկին, ով կկարողանա իրենց վեճը լուծել: Նախիրը թողած, այդպես կռվելով, չգիտես, թե ուր հասան: Շուտով .....
Սափրիչը
Պատմում են, որ Եգիպտոսի անապատական եղբայրներից Տիմոթեոսին ու Պողոսին հանձնարարված էր իրենց վանքի վանականների մազերը կարճացնելը, և նրանք շատ աշխատանք ունեին: Մի անգամ մի ծեր եկավ նրանց մոտ, որ տասը տարի ո՛չ սափրվել էր, ո՛չ մազերը կարճացրել: Այդ օրը եղբայր Պողոսը մի փոքր տկարացել էր երկարատև պահքից հետո: Գործի ավարտից հետո ծերը երեք կտրվածք ուներ՝ ծնոտին, այտին ու գլխին: - Հա՛յր,- հարցրեց եղբայր Պողոսը,- դու ինձ մոտ արդեն եղե՞լ ես: - Ոչ, վստահեցնում .....

ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․