Մեկ ուրիշ ապացույց է խիղճը, որը մարդու հոգու և մտքի վրա ներգործելով իբրև Աստծու ձայն՝ խոսուն վկան է Նրա գոյության (հմմտ. Հռոմ. 2:14-15): Եթե մեր միջի խիղճը բնության ձայնը լիներ, եթե վարժվելու, սովորության «արգասիք» կամ դաստիարակությունից առաջացած ուժ (այլ հարց է, որ դաստիարակությամբ, ջանասեր վարժանքով և անխափան սովորության միջոցով մենք կարողանում ենք խղճի ձայնը լսել՝ մեծագույն կատարելության զորությանը հասնելով այնան, որ անպարտելի և հաղթող .....

….Հասկանո՞ւմ եք, հավատը միշտ զոհեր է պահանջում մարդուց, ընծա է պահանջում: Օրինակ՝ մարդ կարող է ասել. «Ես սիրում եմ…» Սակայն ի՞նչ նկատի ունի դա ասելով: «Ես սիրում եմ լոլիկ, որովհետև այն քաղցրահամ է ու համեղ…» Սակայն երբ խոսում ենք ծնողների ու զավակների մասին, կնոջ ու ամուսնու մասին, դա բոլորովին այլ է, քան լոլիկ սիրելը: Երբ դու սիրում ես որևէ մեկի, հանուն այդ մարդու պատրաստ ես ինչ-որ բան զոհել, նեղություն կրել, ինչ-որ թանկ .....

Աստված ասաց՝ թող լույս լինի, և լույս եղավ: Խոսքը մեծ ուժ ունի աշխարհում: «Տիրոջ խոսքով ստեղծվեց երկինքը, և Իր բերանի շնչով՝ նրա բոլոր զորությունները» (Սաղմ. 32:6): Խոսքը դատարկ հնչյուն չէ, այն Աստծու պարգևն է, որով օժտված է մարդը և որով նա տարբերվում է մյուս արարածներից: Խոսքի միջոցով ծածուկը դառնում է բացահայտ: Խոսքը մարդու զգացումների, մտքերի, ցանկությունների, ուրախությունների և տխրությունների, այսինքն՝ մարդու հոգեվիճակի արտահայտիչն .....

Աղանդավորները մեղադրում են մեզ, որ հոգևորականներին դիմում ենք նաև տեր ձևով, որը մենք գործածում ենք ոչ թե երկնային Տիրոջ իմաստով, այլ որպես մի պարզ պատվանուն: Աղանդավորների այս մեղադրանքը կրկին ցույց է տալիս, որ նրանց առաջնորդները խաբում են միամիտ շարքային աղանդավորներին, իսկ շարքային աղանդավորները պարզապես շատ տկար գիտելիքներ ունեն Աստվածաշնչից: Աստվածաշնչից հասարակ աղանդավորների տկար գիտելիքների պատճառն այն է, որ գրեթե բոլոր աղանդավորները .....

- Հա՛յր, ես հաճախ երգչախումբ եմ գնում, որովհետև զգում եմ, որ դա իմ պարտականությունն է: Ճի՞շտ եմ անում: - Այո, եկեղեցական երգեցողությունն էլ է հնազանդություն: Դրա համար էլ քահանան աղոթում է նաև «երգողների համար»: Երգողը ներկայացնում է եկեղեցում ներկա գտնվող ողջ ժողովուրդը: Սակայն դա չի նշանակում, որ մյուսները պետք է մտովի չասեն. «Տե՛ր, ողորմեա՜», և [հոգևոր] առաջադիմություն ակնկալեն միայն երգչի «Տեր, ողորմեա»-ից: Հնում բոլոր .....

4. Որով օտարացեալք՝ ո՛չ ընդ ձեզ վարին. ՚ի նոյն անկարգութեան զեղխութիւն, և հայհոյեն։ Հեթանոսները տարօրինակ են համարում, որ դուք իրենց նման չեք հետևում նույն սանձարձակ զեխություններին, և հայհոյում են ձեզ։ 5. Որ տացեն պատասխանի՛ այնմ որ ՚ի պատրաստին ունի դատել զկենդանի՛ս և զմեռեալս։ Բայց այդ բոլորի համար նրանք պատասխան պիտի տան Աստծուն, որ պատրաստ է դատելու ողջերին և մեռածներին։ Այդ հեթանոսները յուրաքանչյուր աստծու տոնին սաստիկ անվայելուչ .....

- Հա՛յր, Դուք շատ եք հոգնել Պատարագի ժամանակ*, կարիք չկար մնալու և գոհաբանական աղոթքները լսելու: - Այդ ի՞նչ ես ասում: Ես սուրբ Հաղորդություն եմ ստացել և մի՞թե անգամ «շնորհակալություն» չեմ ասի Աստծուն: Միայն խիստ կարիքի դեպքում կարելի է շուտ դուրս գալ: Դու, նույնպես, ոչ մի տեղ մի գնա: Լսիր գոհաբանական աղոթքները և անվերջ կրկնիր. «Գոհանում եմ Քեզնից, Տե՛ր Աստված, երախտապարտ եմ քեզ: Փառքդ՝ շա՜տ, Տե՛ր, փա՜ռք Քեզ, Տե՛ր Աստված«,- և սիրտդ .....

Այլ բնապաշտներ և դիպվածապաշտներ ասում են, որ հարկ չկա Աստծուն աշխարհի ստեղծման «պատճառ» համարելու, քանի որ ողջ աշխարհն ու տիեզերքը բնության հարատև շարժման մեջ լինելու պատճառով դիպվածի արդյունքում են առաջացել: Բայց ինչպե՞ս կարելի է նման բան ասել: «Բնություն» կոչվածը առանձին ենթակայություն ունեցող էակ կամ իր չէ, ոչ էլ իբրև անձնավորություն ունեցող մի երևույթ կարող է հասկացվել: «Բնություն» ասելով հասկանում ենք իրերի հատկությունները: Որքա՜ն .....

Ոչ մի բանի այնքան չի անդրադարձել Քրիստոս Իր քարոզչության ընթացքում, որքան թերահավատությանը: Նա ոչ միայն խոսքով, այլև բազմաթիվ օրինակներով ցույց տվեց հավատի ուժը և աստվածային նախախնամության հանդեպ կասկածի ու անվստահության անզորությունը: Ոչ այլ բանի, քան հավատի և Աստծու ամենազոր օգնությանը վստահելու արդյունքում է Տերն իրագործել մի շարք հրաշքներ: Այդ հրաշքների միջոցով Քրիստոս հորդորում է հեռու մնալ թերահավատությունից՝ չարժանանալու .....

Որոշ մարդիկ և հատկապես աղանդավորները հաճախ հետևյալ մեղադրանքն են անում. «Քրիստոս ասաց` ոչ ոքի ուսուցիչ կամ հայր չկոչեք, բայց ահա հոգևորականներն արհամարհում են Քրիստոսի պատվիրանը և ստիպում են մարդկանց իրենց կոչել տեր, վարդապետ կամ հայր»: Հոգևորականներին տեր հայր կամ հայր սուրբ դիմելաձևը աղանդավորների և եկեղեցու հետ շատ քիչ կապ ունեցող, սակայն իրենց աստվածաշնչի գիտակներ համարող մարդկանց կարծիքով Քրիստոսի կողմից ասված մի կարևոր պատվիրանի .....