Գրքեր

Առակներ և պատումներ

Հաճախ մարդիկ իրենց գաղափարներն ուրիշներին հաղորդելու և ավելի պարզ բացատրելու նպատակով առակներով են խոսում:

Առակը փոխաբերական իմաստ ունեցող պատմություն է, որը նպատակ ունի անուղղակի կերպով որևէ ճշմարտություն բացահայտել: Հնում «առակ» բառը նշանակել է նաև խրատ, իմաստություն։

Առակները ստիպում են ունկնդիրներին հետաքրքրվել, մտածել, խոկալ և ինքնուրույն եզրակացություններ անել:

Կայքի «Առակներ» բաժինը ներկայացնում է մարդկանց կյանքի տարբեր դրվագներ ու իրավիճակներ: Այս հոգեկերտիչ բարոյական պատմությունները օգնում են մարդուն բացահայտելու և հասկանալու Աստծո կամքը: Ավետարանական ու եկեղեցու ուսուցումների վրա խարսխված այս առակները, անկասկած, բարոյական անփոխարինելի ներդրում են մարդու հոգևոր աճի մեջ:

Աստվածային սեր, նախախնամություն, արդարություն և ամենակարողություն, աղոթք և պահեցողություն, «ես»-ի և մեղքի հաղթահարման բազում ուղիներ. ահա այս թեմաներն են արծարծված առակներում:

Անուրանալի է առակների ուժը, քանի որ հասարակ ժողովրդի մտքի վրա ավելի մեծ տպավորություն է գործում նյութական ձևի վերածված պատկերը, քան՝ վերացական գաղափարը:

Մարդ արարածը սիրում է սովորել օրինակով. ընդօրինակելը նրա համար ավելի հեշտ է, քան վերացական խրատը։

«Եվ ինչպես, երբ ծառն են տնկում, զգուշանում և պահպանում են, որ ամրանա և պտուղ տա, այդպես էլ պետք է խրատը լսել, մտապահել, որ պտղաբերի» (Սբ. Գրիգոր Տաթևացի):

 

Կազմեց Կարինե Սուգիկյանը

 

Հնարավո՞ր է ծովը դատարկել
Ըստ ավանդության, երբ սուրբ Օգոստինոսը, Սուրբ Երրորդության խորհրդի մասին մտորելով, զբոսնում էր ծովափին՝ մի տղայի տեսավ, ով փոս էր փորել ավազի մեջ և ծովախեցիով ծովից ջուրը վերցնելով՝ լցնում էր դրա մեջ: Երանելի Օգոստինոսը հարցրեց, թե ինչու է այդպես անում: Տղան պատասխանեց. - Ուզում եմ ողջ ծովն այս փոսի մեջ դատարկել: Օգոստինոսը քմծիծաղելով ասաց, որ դա անհնար է: - Իսկ դու ինչպե՞ս ես փորձում Տիրոջ անսպառելի խորհուրդը քո խելքով սպառել,- ասաց տղան .....
Միևնույն վայրը
Խխունջը հարցնում է մրջյունին. - Ինչո՞ւ ես այդքան մեծ բեռով համառորեն փորձում բարձրանալ այդ բլուրը, երբ արդեն երեք օր չարչարվում ես, բայց նույն տեղում ես գտնվում: Մրջյունը պատասխանում է. - Ո՛վ խխունջ, երեք օր ինքդ ես նույն վայրում մնացել, իսկ ես արդեն երրորդ բեռն եմ այդ բլուրի վրայով անցկացնում: Երբ որևէ դժվարություն է պատահում, քեզ պես պատյանի մեջ չեմ մտնում ու մնում միևնույն տեղում, այլ մշտապես շարժման մեջ եմ գտնվում:   Կարևորը մշտապես .....
Մկրտելուց հետո կսպանենք
Մի երիտասարդ կին որոշեց աբորտ անել: Իսկ նրա մայրը հավատացյալ ու աստվածավախ կին էր և նրա ճանապարհը փակելով՝ ասաց. - Այս ի՞նչ ես ուզում անել, բավական չէ, որ մարդ ես սպանելու, դեռ առանց մկրտության էլ հավերժությո՞ւն ես ուղարկելու: - Իսկ ի՞նչ անեմ,- փորձեց արդարանալ երիտասարդ կինը,- առանց այդ էլ երեխաներս ուտելու բան չունեն, հիմա մեկին և՞ս լույս աշխարհ բերեմ: - Ահա, թե ինչ կանենք,- առաջարկեց մայրը,- դու միայն լույս աշխարհ բեր նրան: Մենք նրան իսկույն .....
Արկղերը
Մի բարեպաշտ թագավոր իր պալատականներից մի քանիսի ուղեկցությամբ գնում էր իր կառքով: Ճանապարհին երկու հյուծված, ցնցոտիավոր մարդու հանդիպեցին, որ ուժասպառ էին եղել խիստ պահքերից: Նրանց տեսնելով՝ արքան ցած իջավ կառքից, խոնարհվեց նրանց առջև, այնուհետև գրկախառնվեց սիրով: Պալատականները վրդովմունքով ընդունեցին արքայի տարօրինակ արարքը և նրա եղբորը համոզեցին թագավորին ասել, որպեսզի այլևս նման քամահրանքով չվերաբերվի իր արքայական մեծությանը: Հաջորդ .....
Կարծիքը
Մի անգամ երկու վանական զրուցում էին: - Եղբա՛յր, ես երբեք ոչ ոքի մասին վատ խոսք չեմ ասել,- ասաց նրանցից մեկը: - Դա անկասկած նրանից է, որ դու միայն քո մասին ես խոսում, եղբա՛յր,- պատասխանեց մյուսը:   Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի   .....
Անցորդները
Մեքենայի անիվները տեղապտույտ էին տալիս: - Այս ինչպե՞ս ես վարել, որ փոսն ես ընկել,- հանդիմանությամբ գլուխն օրորեց անցորդն ու հեռացավ: - Կուզենայի քեզ օգնել, բայց ժամանակ չունեմ, շտապում եմ,- ասաց երկրորդն ու նույնպես հեռացավ: Իսկ երրորդը ոչինչ չասաց: Լարեց ուժերը, հրեց մեքենան ու օգնեց դուրս գալ փոսից: - Նստի՛ր, կտանեմ,- երախտագիտությամբ առաջարկեց վարորդը: Եվ նրանք առաջ ընթացան՝ իրենց ետևում թողնելով թե՛ առաջին անցորդին, և թե՛ երկրորդին, .....
Հոգետես և սքանչելագործ հայրերի մասին
Ոմն եղբայր հարցրեց մի ծերի և ասաց. «Աստծո առաջ անո՞ւնն է մեծ` մյուսների շինության համար, թե՞ ծածուկ գործերը»: Եվ ծե­րը նրան ասաց. «Ես մի եղբոր գիտեմ, որը միշտ խնդրում էր Տիրոջը՝ ցույց տալ մի արժանավոր հոգի, երբ այն դուրս է գալիս մարմնից և նրա դուրս գալու կերպը: Լսեց նրա խնդրանքը Տերը և ուղարկեց իր շնորհը՝ ցույց տալու հետևյալը. տարավ նրան մի քաղաքի մոտ, իսկ քաղաքի եզրին մի վանք կար, իսկ վանքում` մի անվանի ծեր, որին մահվան ցավն էր տիրել: .....
Անեծքը
Մի վանական վերադարձավ իր խուցն ու տեսավ, որ այն տակնուվրա է արված: Նա արդեն պատրաստ էր անիծելու այդ չարիքը գործողին, բայց հանկարծ լեզուն կծեց: Հիշեց ծերի խոսքերը, որ ասում էր. «Անիծիր մարդուն և երկու գերեզման կլինի»:   Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի   .....
Աշտարակը
Մի վարպետ իրենց քաղաքում չափազանց բարձր աշտարակ է կանգնեցնում, որպեսզի ամեն կողմից բոլորը տեսնեն, իսկ ինքը բարձրանում է դրա ամենավերին հարկը և ինքնագոհ սպասում թագավորի ժամանելուն, որ նրան դիմավորի և իր կատարած գործի համար պարգև ստանա: Երբ թագավորը պալատականների հետ մոտենում է, աշտարակն այնքան բարձր է լինում, որ այս մարդն աստիճաններով ինչքան իջնում է, ճանապարհն անվերջ է թվում: Իսկ հասնելուն պես ոչ ոքի չի գտնում, որովհետև թագավորն իր պալատականների .....
Ո՞ւր ես շտապում
Արևածագին լեռնագնացը բարձրանում է բարձրաբերձ լեռան լանջով դեպի վեր: Ինչքան բարձրանում է, նկատում է, որ ժամանակն արագ անցնում է, սակայն դեռևս երկար ճանապարհ ունի մինչ լեռան գագաթը: Ուստի, հոգով տագնապում է, և քայլերն արագացնում, որպեսզի նախքան երեկո հասնի այդ բարձունքին: Եվ երբ ժամեր անց հոգնած ու սպառված նստում է մի քարի վրա, այդժամ տեսնում է, որ մի անծանոթ մարդ լեռան լանջով ցած է իջնում, մոտենում և հարցնում. - Դեպի ո՞ւր ես բարձրանում: Լեռնագնացը .....
Ինքդ հարցրու
Մի չարակամ մարդ մի օր ծերի մոտ գնաց՝ իր հիմար հարցերով նրան համբերությունից հանելու: - Մի՞թե քո պես խելացի մարդը կարծում է, թե հնարավոր է, որ Հովնանը երեք օր կետի որովայնում անցկացնելուց հետո ողջ մնար: - Չգիտեմ,- պատասխանեց ծերը,- բայց ես նրան կհարցնեմ, երբ հանդիպեմ դրախտում: - Իսկ եթե նա դժոխքո՞ւմ է: - Այդ ժամանակ ինքդ կհարցնես:   Ռուսերենից թարգմանությունը՝ Էմիլիա Ապիցարյանի   .....
Երեք լիբանանյան մայրի
Ժամանակին Լիբանանի հիասքանչ պուրակներում երեք մայրի կային: Մայրիները դանդաղ են աճում, և այդ երեք ծառերը դարեր անցկացրեցին կյանքի ու մահվան, մարդկության ու բնության մասին մտորումներով: Նրանք տեսան, թե Սողոմոն թագավորի պատվիրակներն ինչպես Լիբանան եկան և այնուհետև ասորիների հետ ճակատամարտերում այդ հողն արյամբ ներկվեց: Տեսան Եղիա մարգարեին ու նրա թշնամի Հեզաբել թագուհուն: Իրենց կողքով անցնող բազմաթիվ քարավանների շարքեր տեսան: Եվ մի .....
Լավագույն ընկերները
Անտառում ապրող գայլերի ոհմակի առաջնորդն արդեն շատ ծեր էր: Երբ որսի գնալու ժամանակը եկավ, առաջնորդն ասաց, որ այլևս ի վիճակի չէ նրանց առաջնորդելու: Ոհմակից մի երիտասարդ, ուժեղ գայլ առաջ եկավ ու առաջնորդի թույլտվությունը խնդրեց ոհմակին որսի տանելու համար: Ծեր գայլը թույլ տվեց և ոհմակն ուղղվեց սնունդ հայթայթելու: Մեկ օր անց գայլերը վերադարձան իրենց որսով: Երիտասարդ գայլը պատմեց, որ իրենք հարձակվել էին յոթ որսորդի վրա և առանց դժվարության հաղթել .....
Փնտրտուք
Վազորդը վարդերի պարտեզում անհանգիստ այս ու այն կողմ է քայլում, փորձում է ինչ-որ վայր գտնել, հանգիստ կանգնել, բայց՝ ապարդյուն: Պարտիզպանը նրան հարցնում է . -Ի՞նչ է պատահել, ինչո՞ւ եք այդքան անհանգիստ: Վազորդը պատասխանում է. -Փորձում եմ այս պարտեզում մի վայր գտնել, որ կարողանամ հանգստության մեջ լինել, բայց չի ստացվում: Պարտիզպանն ասում է. -Անհանգստության առիթը քո սրտում կուտակված բացասական մտքերն են: Եթե դրանցից հրաժարվես և ազատվես, .....
Խոնարհության մասին
Ոմն եղբայր ասաց հայր Թեոդորոսին. «Կամենում եմ Աստծո պատվիրանները կատարել»: Ծերն ասաց. «Հայր Թեովնեսը մի անգամ ասաց. «Ուզում եմ կատարել Աստծո պատվիրանները»: Եվ իր ալյուրը տանելով փուռը` հաց թխեց և այնտեղ փնտրելով ու գտնելով աղքատ­ների` նրանց տվեց հացը: Ուրիշներ ևս խնդրեցին, և քանի որ հաց չմնաց, նրանց տվեց իր կողովը: Սակայն ուրիշ խնդրողներ ևս եղան, և նրանց տվեց այն, ինչ հագին էր, և ասաց, թե չկարողացավ Աստ­ծո պատվիրանները կատարել»: .....

ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․