Գրքեր

Առակներ և պատումներ

Հաճախ մարդիկ իրենց գաղափարներն ուրիշներին հաղորդելու և ավելի պարզ բացատրելու նպատակով առակներով են խոսում:

Առակը փոխաբերական իմաստ ունեցող պատմություն է, որը նպատակ ունի անուղղակի կերպով որևէ ճշմարտություն բացահայտել: Հնում «առակ» բառը նշանակել է նաև խրատ, իմաստություն։

Առակները ստիպում են ունկնդիրներին հետաքրքրվել, մտածել, խոկալ և ինքնուրույն եզրակացություններ անել:

Կայքի «Առակներ» բաժինը ներկայացնում է մարդկանց կյանքի տարբեր դրվագներ ու իրավիճակներ: Այս հոգեկերտիչ բարոյական պատմությունները օգնում են մարդուն բացահայտելու և հասկանալու Աստծո կամքը: Ավետարանական ու եկեղեցու ուսուցումների վրա խարսխված այս առակները, անկասկած, բարոյական անփոխարինելի ներդրում են մարդու հոգևոր աճի մեջ:

Աստվածային սեր, նախախնամություն, արդարություն և ամենակարողություն, աղոթք և պահեցողություն, «ես»-ի և մեղքի հաղթահարման բազում ուղիներ. ահա այս թեմաներն են արծարծված առակներում:

Անուրանալի է առակների ուժը, քանի որ հասարակ ժողովրդի մտքի վրա ավելի մեծ տպավորություն է գործում նյութական ձևի վերածված պատկերը, քան՝ վերացական գաղափարը:

Մարդ արարածը սիրում է սովորել օրինակով. ընդօրինակելը նրա համար ավելի հեշտ է, քան վերացական խրատը։

«Եվ ինչպես, երբ ծառն են տնկում, զգուշանում և պահպանում են, որ ամրանա և պտուղ տա, այդպես էլ պետք է խրատը լսել, մտապահել, որ պտղաբերի» (Սբ. Գրիգոր Տաթևացի):

 

Կազմեց Կարինե Սուգիկյանը

 

Բեռը
Մի մարդ իմաստունին հարցրեց. - Դու հայտնի ու հարգված մարդ ես և կարող էիր շատ հարուստ լինել, հապա ինչո՞ւ հարստության չես ձգտում: - Ես կյանքի համար անհրաժեշտ ամեն ինչ ունեմ,- պատասխանեց իմաստունը: - Բայց կարող էիր շատ ավելի ունենալ,- առարկեց մարդը: - Իր շուրջն անհաշվելի բարիքներ հավաքող մարդը նման է ճամփորդի, որը ճանապարհին հանդիպած արժեքավոր ամեն ինչ հավաքել է, հետո շալակած տարել այդ ամենը՝ կքելով իր բեռի սարսափելի ծանրության տակ: Իսկ երբ .....
Արիության և համբերության մասին
Մի ծերի հարցրին, թե. «Ի՞նչ է նշանակում մարգարեի խոսքը, թե՝ որպես եղջերուն է փափագում աղբյուրների ջրերին» (Սաղմ. ԽԱ 2): Եվ պատասխանեց` ասելով. «Եղջերուն միշտ ճիճուներից, սողուններից և օձերից խայթվում է, նրանց թույնից այրվում և ցամաքում է, պապակում է աղբյուրների ջրերին: Այդպես էլ մարդկանց միտքը. զանազան ցնորքներից և բանսարկուի խայթոցներից, օձատեսիլ ցանկություններից ու թունալից խուժադուժ ախտերից հալածված և պապակած՝ այն աղբյուրին է .....
Սուրբ Մարտինիանոսի սխրանքը
Հայր Անտոնը պատմում էր, որ երբ պատանի էր, իրենց մենաստանում համարյա բոլոր վանականները տարեց մարդիկ էին: Նրանք պատանուն ուղարկում էին վանքում աշխատողներից մեկին օգնելու ձուկ որսալ, քանի որ մենաստանն ապրում էր ձկնորսության հաշվին: Մի անգամ այդ մարդու դուստրն եկավ ու հորն ասաց, որ շտապ տուն գնա՝ անհետաձգելի գործի պատճառով, իսկ ինքը մնաց՝ միաբանի հետ աշխատելու: Այդ խեղճը կրքով բռնվեց և ինքն էլ լիովին չգիտակցելով, թե ինչ է անում, նետվեց պատանու .....
Օգտակար խրատներ պոռնկությունից զգուշանալու մասին
Մի եղբայր ընկավ մեղքի մեջ և գնալով հայր Ղովտի մոտ՝ փոթորկվում էր, դուրս ու ներս էր անում և չէր կարողանում տեղում նստել: Հայր Ղովտը նրան հարցրեց. «Ի՞նչ է եղել քեզ, եղբա՛յր»: Եվ նա ասաց նրան. «Մեծ մեղք գործեցի և չեմ կարողանում հայրերին խոստովանել այն»: Ծերը նրան ասաց. «Խոստովանի՛ր ինձ, և ես քեզ հետ կվերցնեմ քո մեղքը»: Այնժամ նա պատմեց նրան, իսկ ծերն ասաց. «Քաջալերվի՛ր, որովհետև ապաշխարություն կա: Ուրեմն գնա՛, նստի՛ր այրում և .....
«Աստվածավախ» գողը
Մի գող կար, որ սնոտի սեր էր տածում Սուրբ Նիկողայոս Սքանչելագործի հանդեպ, և ամեն անգամ գողության գնալիս մոմ էր վառում սրբի պատկերի առջև: Եվ կարիք չկա այս գողի վրա ծիծաղելու՝ ասելով, որ նրա հիմարությունը ակնհայտ է, քանի որ ինքներս էլ հաճախ այնպիսի արարքներ ենք թույլ տալիս՝ առանց տեսնելու դրանց անհեթեթությունը: Այսպիսով, գողը մոմ էր վառում և խնդրում սրբի օգնությունը: Երկար ժամանակ ամեն ինչ հարթ էր ընթանում, և նա այդ հաջողությունը վերագրում .....
Մտքի արթնության կամ զղջման և արտասուքների մասին
Ոմն եղբայր բնակվում էր միաբանությունում և սատանայի ներգործությամբ հաճախակի էր ընկնում պոռնկության մեջ: Եվ համբերելով՝ բռնադատում էր իրեն չթողնել կրոնավորությունը, և աղոթքը սկսելուն պես հառաչանքով աղաչում էր Աստծուն և ասում. «Տե՛ր, տեսնում ես իմ նեղությունը. բռնադատի՛ր ինձ, Տե՛ր, կամենամ թե չկամենամ` փրկի՛ր ինձ, Տե՛ր, քանզի ես` որպես հող, մեղքն եմ սիրում, իսկ Դու՝ որպես Աստված և որպես ամենազոր, արգելի՛ր ինձ: Եթե արդարին ողորմես` մեծ բան .....
Մարդկային կյանքի իմաստը…
Մի անգամ վանականը մի բարեպաշտ տարեց կնոջ հանդիպեց գերեզմանատանը, որը վշտալի տեսքով նստած էր գերեզմաններից մեկի մոտ: Վանականը մոտեցավ նրան ու հարցրեց նրա վշտի պատճառը, որին կինը պատասխանեց. «Է՜հ, Հա՛յր սուրբ, ինպիսի՜ անմտությամբ ապրեցի կյանքս: Եթե երիտասարդության տարիներին մտածեի անխուսափելի ծերության մասին, ապա այդքան անմիտ արարքներ չէի գործի: Նման շվայտ կյանք չէի վարի, որի պատճառով թե՛ ինքս մեղքի ճահճում հայտնվեցի, թե՛ այլոց ինձ հետ .....
Կատարյալ առաքինության մասին
Մակարիոս երանելին մի գրագրի մոտ Գիրք պատվիրեց իր համար: Վճարելուց հետո մեկը, գիտենալով դա, Մակարիոսի անունից գնաց և վերցրեց այն: Մակարիոսը եղբայրներից մեկին ուղարկեց Գրքի հետևից, իսկ գրագիրը, սաստիկ բարկանալով, կամեցավ գնալ խաբողի մոտ, անպատվել նրան և Գիրքը ետ վերցնել: Լսելով այդ` Մակարիոսն աղերսագին խնդրանքներ ուղարկեց գրագրին` ասելով. «Մենք Գիրքը վերցնում ենք, որպեսզի դրանից հեզություն և համբերություն սովորենք: Թո՛ւյլ տուր, թող նա .....
Մի՛ շտապեք նեղսրտել
Միգուցե գիտեք, որ սեպտեմբերի 11-ին երկնաքերերի վրա հարձակման ժամանակ դրանում տեղակայված մեծ ընկերություններից մեկի ղեկավարը ողջ էր մնացել, քանի որ այդ օրն առաջին անգամ որդուն մանկապարտեզ էր տարել: Մի երիտասարդ էլ ողջ էր մնացել, քանի որ նրան ուղարկել էին խանութ: Մեկ ուրիշը խցանման մեջ էր հայտնվել: Մյուսն ուշացել էր ավտոբուսից: Մի կնոջ երեխան էլ անընդհատ շեղվում էր այլ բաներով և չէին հասցրել ժամանակին դուրս գալ տնից: Իսկ մի տղամարդ .....
Աստծուն և ընկերոջը սիրելու մասին
Հայր Հովհաննես Կարճահասակն ասաց. «Տունը, օրինակ, չի կարելի շինել վերևից ներքև, այլ հիմքից պետք է սկսել: Այդպես և հոգու տան շինության հիմքը ընկերոջ սերն է, քանզի նախ նրան ես շահում, որովհետև եղբոր սիրուց են կախված Քրիստոսի բոլոր պատվիրանները»:   «Սուրբ հայրերի վարքն ու կենցաղավարությունը» գրքից, Հատոր Ա, Էջմիածին 2016 .....
Ամենագլխավոր ընտրությունը
Երկրորդ Համաշխարհայինի տարիներին գերմանացիների գրաված Արևմտյան Եվրոպայի երկրներից մեկում մի կիրակի լյութերականները հավաքվել էին իրենց եկեղեցում: Պատարագի ժամանակ հանկարծ մի քանի հարբած էսէսականներ մտան եկեղեցի: Նրանցից մեկը կրակեց առաստաղին և ընդհատեց պատարագը: Քանի որ լյութերականները չեն ընդունում սրբապատկերները, նրանց եկեղեցիներում պատկերներ չկան: Սակայն այդ եկեղեցու պատին Փրկչի պատկերով մի նկար էր փակցված: Որոշելով զվարճանալ, .....
Հնազանդության մասին
Դարձյալ պատմեց նույն ծերը. «Հարցրեցի հոգու շինության վերաբերյալ եղբայրներից մեկին, որի անուն Անբակեռնե էր և որը տասնհինգ տարի ապրել էր միաբանների վանքում. մանավանդ որ բոլորի կողմից անարգվում և հալածվում էր թե՛ սեղան նստելիս և թե՛ վեր կենալիս, քանզի խիստ փոքրամարմին էր և անզուսպ լեզու ուներ: Եվ ես նրան ասացի. «Մի քեզ նայի՛ր, եղբա՛յր Անբակեռնե, ինչո՞ւ ամեն օր հալածվում ես սեղանակիցներից և շատ անգամ էլ անընթրել ես ննջում»: Իսկ նա ասաց. .....
Հավատարիմ մնալ բնույթին
Մարդը կրակի մեջ այրվող օձ տեսավ և որոշեց հանել նրան բոցերի միջից: Երբ դուրս հանեց, օձը խայթեց նրան՝ անտանելի ցավ պատճառելով: Մարդը նրան մի կողմ նետեց, և օձը կրկին կրակի մեջ հայտնվեց: Մարդը մի երկաթե ձող վերցրեց և կրկին հանեց օձին՝ փրկելով նրա կյանքը: Ականատեսներից մեկը նրան հարցրեց. - Ինչո՞ւ ես փրկում այդ օձին, որը խայթեց քեզ: Մարդը պատասխանեց. - Խայթելը սողունների բնույթն է, սակայն որը չպետք է փոխի իմ բնույթը, որն է՝ օգնության հասնել: «Մի՛ .....
Աստվածային և ուղիղ դատաստանի մասին
Հայր Եսային հարցրեց հայր Պիմենին աղտեղի խորհուրդների մասին: Հայր Պիմենը նրան ասաց. «Ինչպես օրինակ՝ զգեստներով լի արկղը թողնես երկար ժամանակ, որոշ ժամանակ անց կփչանա, այնպես էլ խորհուրդները` եթե ֆիզիկապես չգործադրվեն, շատ ժամանակ անց կխաթարվեն»:   «Սուրբ հայրերի վարքն ու կենցաղավարությունը» գրքից, Հատոր Ա, Էջմիածին 2016 .....
Փոխադարձ աղոթք
Հայր Պավելը միշտ աղոթում էր նրանց համար, ում համար աղոթող չկար, այսինքն՝ որոնք այլևս հարազատներ չունեին աշխարհում և խնդրում էր Տիրոջը հիշել այդ հոգիներին: Եվ ահա մի օր, երբ նրան բարդ վիրահատություն էին կատարում, հանկարծ ֆիզիկական մահ գրանցվեց: Նա ուշքի եկավ այն աշխարհում և իրեն ծանոթ ու անծանոթ մարդկանց մի մեծ բազմություն նկատեց, որոնք եկել էին նրա համար աղոթելու: - Այս ովքե՞ր են,- հարցրեց հայր Պավելը: Նրա ծանոթ հոգևորականներից մեկը .....

ԲաԺանորդագրվել
Ընթերցել նաև
Օրհնությամբ ՝ ԱՀԹ Առաջնորդական Փոխանորդ Տ․ Նավասարդ Արքեպիսկոպոս Կճոյանի
Կայքի պատասխանատու՝ Տեր Գրիգոր քահանա Գրիգորյան
Կայքի հովանավոր՝ Անդրանիկ Բաբոյան
Web page developer A. Grigoryan
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են Զորավոր Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի 2014թ․