«Յուրաքանչյուր ոք պետք է իմանա, որ ինքն արտաքին լսողությունից և տեսողությունից բացի ունի նաև ներքին լսողություն և տեսողություն»,- ասել է սբ. Մակար Մեծը: Եկեղեցու հայրերը մանրամասնորեն անդրադարձել են արտաքին և ներքին զգայարանների տարբերություններին: Սբ. Սարգիս Շնորհալին այդ մասին գրել է. «Ինչպես մենք` մարդիկս, երկու մասից` հոգուց ու մարմնից ենք բաղկացած, այդպես էլ երկու տեսակի զգայարան ենք ստացել. մի մասն արտաքին ու դյուրավնասելի .....

Գայթակղություն բառը, ըստ Մալխասեանցի «Հայերէն բացատրական բառարան»-ի, նշանակում է այն ամենը, որ չար օրինակ է ծառայում, մարդուն շեղում է ուղիղ ճանապարհից, սխալեցնում, միտքը պղտորում, մոլորեցնում: Աշխարհում գոյություն ունեն բազմաթիվ և բազմատեսակ գայթակղություններ՝ լինեն դրանք ուղղակի կամ անուղղակի, կամա թե ակամա, մարդկանց, ընկերությունների կամ կազմակերպությունների կողմից:  Աստվածաշունչը ցույց է տալիս, որ առաջին գայթակղությունն .....

Ա­ստված, կա­տա­րյալ կյանք և կա­տա­րյալ սեր լի­նե­լով, ծավա­լում է և իս­կա­կան գոր­ծու­նեու­թյուն: Նո­րա բո­լոր գոր­ծու­նեու­թյունը և կամ բո­լոր հարա­բե­րու­թյունը աշ­խար­հի հետ ի­րա­կա­նա­նում է Հոր, Որ­դու և Ս. Հո­գու հայտ­նու­թյամբ կամ Ս. Եր­րոր­դու­թյամբ: Մեր հավատ­քը խե­լա­մուտ է դարձ­նում մեզ, ու մենք աստվա­ծա­յին կյանք ու սեր ենք վա­յե­լում այդ Ս. Եր­րոր­դու­թյան .....

Վեհափա՛ռ Տեր, Արարատյան Հայրապետական թեմի հավատավոր զավակների անունից շնորհավորում ենք Ձերդ Սրբությանը՝ ծննդյան տոնի առթիվ: Աստծո կամոք Միածնաէջ Մայր սրբավայրում տարիներ առաջ Ձեզ փոխանցվեց Ամենայն Հայոց Հայրապետի «քաղցր լուծը»: Ձեր նվիրումով և ողջախոհությամբ եղաք քրիստոնեական հավատքի, սիրո և եղբայրության քարոզիչը: «Մեր հավատքը անցել է հրի և սրի միջով: Մեր հավատքը մշտապես հաղթություն է պարգևել մեզ, որովհետև մենք հավատացել .....

Մարդու ներքին՝ հոգևոր աշխարհից է կախված, թե ինչպիսին կլինի նրա կյանքը հավիտենության մեջ: Ինչ մարդ ցանում է, այն էլ կհնձի։ «Ով որ սերմանում է իր մարմնի անդաստանում, մահ կհնձի իր մարմնից, իսկ ով սերմանում է Սուրբ Հոգու անդաստանում, հավիտենական կյանք կքաղի Սուրբ Հոգուց», - ասել է Պողոս առաքյալը (Գաղ. 6։8)։ Ուստի նա, ով ձգտում է ապրել աստվածային պատվիրանների համաձայն, քաղում է հոգու համար ցանկալի փրկարար պտուղը՝ Աստծու հետ միավորումը: Հոգևոր .....

Ի սկզբանե մարդն ուներ մի կողմից ամեն ինչի վրա իշխելու կարողություն, մյուս կողմից` արգելված ծառին չդիպչելու պատվիրան. այս երկակիության մեջ էլ հենց դրսևորվեց նրա ազատությունը, ազատ ընտրությունը (որն առանց պատվիրանի չէր կարող իմաստ ստանալ): Ուղիղ և ճշմարիտ ազատությունն ամեն ինչ անելը չէ: Իրական ազատությունն այն է, երբ միտքն ազատորեն զրուցում  է կամքի, ազատության հետ, քննարկում, խորհում իր անելիքի մասին, ապա` ընտրում և գործում: Մենք կատարելապես .....

«Ի մե­ծու­թե­նէ և գե­ղեց­կու­թե­նէ ա­րա­րա­ծոցն` ըստ նմին հա­մե­մա­տու­թեան եւ ա­րար­չա­գործն նո­ցա ե­րեւի» (Ի­մաստ., ԺԳ 5), իսկ նո­րա էու­թյունը մենք կա­տա­րե­լա­պես ի­մա­նալ չենք կա­րող ա­ռանց Աս­տու­ծո օգ­նու­թյան: Աս­տու­ծո էու­թյան մա­սին մեր հաստա­տուն գի­տու­թյունը այն­քան է, որ­քան նա հայտ­նել է մեզ: Մենք, իհարկե, երբեք չենք կա­րող ամ­փո­փել, մեր .....

Հոգևորի հանդեպ ծարավը մարդու էության մեջ է, քանի որ մարդն ստեղծվել է Աստծու պատկերով ու նմանությամբ: Արարչի կողմից մարդու հոգում դրվել է Արարչին և սեփական գոյության իմաստը գտնելու ձգտումը: Մարդը շփոթության մեջ է ընկնում ու մոլորվում, երբ իր համար պարզ չէ կյանքի իրական իմաստը: Այդ շփոթմունքի մեջ են հայտնվում կյանքի շեմին գտնվող շատ երիտասարդներ, որոնք միջնակարգ և բարձրագույն կրթությամբ որոշ գիտելիքներ ու մասնագիտություն են ձեռք բերում, .....

Չնա­յե­լով, որ հա­մաստվա­ծու­թյունը, նյու­թա­պաշ­տու­թյունը և բա­նա­պաշ­տու­թյունն ինչ ուղ­ղու­թյուն և բռնե­ցին, ի՞նչ խառ­նուրդ ու հա­մադ­րու­թյուն էլ կազ­մե­ցին ի­րար հետ, որ­պես տե­սանք, ան­զոր են ոչ միայն հիմ­նա­կան, այլև երկ­րոր­դա­կան հար­ցե­րը պար­զել. չնա­յե­լով, որ մար­դու բա­նա­կա­նու­թյունը զգաց յուր ան­զորու­թյունը և խոս­տո­վա­նում է, թե ին­քը .....

Հայր Պորֆիրիոսը մի անգամ ասաց․ - Երբ Քրիստոս գալիս է ու, բնակվելով մեր հոգում, լցնում այն, այդժամ հեռանում են մեր բոլոր խնդիրները, բոլոր մոլորություններն ու դառնությունները։ Ադժամ հեռանում է և մեղքը․․․ Հասկանո՞ւմ ես, խնդիրները վերանում են ոչ թե մեր ջանքերով, այլ Քրիստոսով։ Ես հարցրի նրան տարակուսանքով․ - Ինչպե՞ս թե «մեղքը հեռանում է», երբ Սուրբ Գրքում գրված է, որ եթե անգամ մեկ օր ապրեինք այս աշխարհում, ապա այդ ժամանակ էլ մեղք .....